Σύγχρονη Θεοσοφία
Ασπασία Παπαδομιχελάκη
Αθήνα, 29/12/04
ΤHEOSOPHY.GR, http://www.theosophy.gr
Θεοσοφικό Κίνημα - U.L.T. Αθήνα, http://www.ultathens.gr
Η σύγχρονη
εποχή μας όντας περίοδος επιστημονική και τεχνολογική, παρέχει τις δυνατότητες
αναθεώρησης προηγούμενων φυσικών σταθερών και χρονολογικών μετρήσεων. Η κβαντική
φυσική αναπροσαρμόζει την παλαιότερη άποψη για τη φύση του μορίου και του
ατόμου αποδεχόμενη ότι οτιδήποτε φυσικό έχει την αντιστοιχία του και σε κύμα
φωτός. Οι σύγχρονες μετρήσεις μέσω του "άνθρακα 14" επιβεβαιώνουν
ύπαρξη ανθρώπινων γιγαντιαίων σκελετών ηλικίας 2.500.000 ετών και αυτές οι
μαρτυρίες καταρρίπτουν τις κρατούσες προηγούμενες απόψεις και θεωρίες.
Η κβαντική θέση
τεκμηριώνει ένα τμήμα της μεταφυσικής θεωρίας καθώς αποδέχεται ότι συχνότητες
που δεν συλλαμβάνονται από τις πέντε μας αισθήσεις, είναι υπαρκτές και ότι
ανήκουν σε ένα άλλο ενεργειακό πεδίο, διαφορετικό από το φυσικό ως προς το
είδος και την πυκνότητα της ύλης του.
Η Μεταφυσική υπήρξε από τα πρώτα βήματα της εξέλιξης της ανθρωπότητας το λίκνο της πληροφόρησης για τα πεδία και τις δυνάμεις που υπάρχουν πέρα και έξω από τη φυσική αντίληψη του ανθρώπου. Δεχόταν ανέκαθεν ότι η φαινόμενη ζωή είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς υπερβατικών αιτίων που έχουν την απαρχή τους στη Ρίζα της Ζωής, που απλά ονομάζομε Θεό. Ένα τμήμα της εσωτερικής φύσης κάποιων εκ των φαινομένων γίνεται προοδευτικά κατανοητή καθώς και η αντίληψη του ανθρώπου αλλάζει και η επιστήμη μέσω του πειράματος και της παρατήρησης τεκμηριώνει καταστάσεις διαφορετικές ως προς τη δομή της φυσικής ύλης και την πυκνότητά της. Η Μεταφυσική είναι το απέραντο πεδίο της αόρατης ύπαρξής μας που μας αποκαλύπτεται προοδευτικά είτε μέσω της επιστήμης είτε μέσω της μύησης και της προσωπικής εμπειρίας.
Η Αρχαία Σοφία αναφέρει
ότι η παράδοση για την υπερβατική φύση του κόσμου υπήρχε στον πλανήτη μας
από τότε που η ανθρωπότητα απέκτησε νοημοσύνη και επομένως ικανότητα να συλλογίζεται.
Αναφέρεται, επίσης, από την ίδια πηγή, ότι τότε, στην απαρχή της εξέλιξης
της ανθρωπότητας, υπήρχε η Σοφία-Θρησκεία δηλαδή η εσωτερική πνευματική γνώση
η οποία ερμήνευε τη σχέση ανθρώπου, σύμπαντος και Θεού και επομένως καθόριζε
τον τρόπο επικοινωνίας μεταξύ τους.
Η αρχική αυτή Γνώση με τον καιρό χωρίστηκε από τη Θρησκεία. Η μεν θρησκεία
απετέλεσε τρόπο πίστης και τυπικής λατρείας των πολλών, ενώ η πνευματική γνώση
κρύφτηκε στα μυστήρια και κυκλοφόρησε από δάσκαλο σε μαθητή έως τις μέρες
μας. Έτσι σώθηκε η παράδοση για την ύπαρξη της ψυχής, για την επαναληπτική
της παρουσία σε ανθρώπινα σώματα, για τον σκοπό της ατομικής ζωής και τις
θείες δυνάμεις που φυλακισμένες μέσα στα περικαλύμματα της πυκνής ύλης ζητούν
την απελευθέρωση και την επάνοδό τους στην αρχική Πηγή.
Οπωσδήποτε, όμως, η μυστική αυτή παράδοση έφθασε σε μας μέσω μιας σειράς προφητών, μυστών και ιεροφαντών, οι οποίοι εμφάνισαν και εμφανίζουν στην ανθρωπότητα μέσω μιας απόκρυφης διδασκαλίας, όλα όσα πρέπει να γνωρίζει ο άνθρωπος για να γίνεται όλο και λιγότερο υλιστής. Φύλακες αυτής της μυστικής Σοφίας λένε ότι είναι Πνευματικές Οντότητες, οι οποίες από άπειρη συμπόνια για την ανθρωπότητα απαρνούνται περιοχές απείρου πνευματικότητας και παραμένουν στην περιοχή των σκοτεινών μορφών για να τη βοηθήσουν στη νοητική και πνευματική της εξέλιξη. Είναι η Ιεραρχία της Συμπόνιας και είναι γνωστή σε κάθε θρησκεία και εθνική παράδοση ως Αρχάγγελοι, Ελοϊμ, Γιοί του Ήλιου και του Φωτός, Διδάσκαλοι της Σοφίας και Μαχάτμα (Μεγάλη Ψυχή). Πρόκειται για τους Πνευματικούς Εκπαιδευτές της νηπιακής σε εξέλιξη ανθρωπότητας, οι οποίοι μας θεωρούν νεώτερα αδέλφια τους.
Η μυστική αυτή παράδοση
ονομάστηκε Θεοσοφία, υπάρχει, όπως ήδη αναφέρθηκε, από αμνημονεύτων χρόνων
και εκφράζει τη συσσωρευμένη σοφία όλων των εποχών. Ως όρος ερμηνεύεται ως
η Σοφία των Θείων Όντων. Πρόκειται μια αρχαιότατη έννοια που χρησιμοποιήθηκε
αρχικά από τον Αιγύπτιο ιεροφάντη Ποταμών, στη συνέχεια από τον Αλεξανδρινό
Αμμώνιο Σακκά και τελικά από την Έλενα Πετρόβνα Μπλαβάτσκυ, την παρουσιάστρια
της Σύγχρονης Θεοσοφίας και την ιδρύτρια της Θεοσοφικής Εταιρείας. Οι εκφράσεις
'Σοφία-Θρησκεία', 'Αρχαία Σοφία', 'Αιώνια Σοφία', 'Αποκρυφισμός', 'Εσωτερισμός',
'Μεταφυσική', είναι συνώνυμα του όρου Θεοσοφία.
Οι πνευματικές ροές που εκπέμπονται κατά καιρούς από τη Θεοσοφία, εμφανίζονται
με διάφορα ονόματα ως Βέδδες, Βετάντα, Γιόγκα, Βουδδισμός, Χριστιανισμός,
Ερμητισμός, Δωδεκάθεο, Ροδοσταυρισμός, Σύγχρονη Θεοσοφία και είναι όψεις της
Μίας Πνευματικής Αλήθειας που εμφανίζεται κατά καιρούς σε διαφορετικούς τόπους
και λαούς.
Μία ακτίνα-όψη από τη
Θεοσοφία, ή τη Σοφία-Θρησκεία, είναι η Σύγχρονη Θεοσοφία. Ονομάζεται επίσης
Σύγχρονο Θεοσοφικό Κίνημα. Εμφανίστηκε προς το τελευταίο τέταρτο του προηγούμενου
αιώνα στη Δύση.
Σκοπός του Κινήματος ήταν να επισημάνει ότι η ανθρωπότητα έχει μια κοινή προέλευση
και να αναδείξει την πνευματική θέση της ζωής έναντι της υλικής. Ένας επιπλέον
στόχος του Θεοσοφικού Κινήματος ήταν να φέρει την απόκρυφη διδασκαλία προς
τον Δυτικό κόσμο και εκλαϊκεύοντάς την να βοηθήσει έτσι ώστε ο απλός άνθρωπος
να συνειδητοποιήσει ένα τμήμα της εσωτερικής του φύσης, να το αποδεχθεί, να
το γνωρίσει και να το ενεργοποιήσει.
Η αρχή του Θεοσοφικού Κινήματος έγινε στη Νέα Υόρκη, στις 17 Νοεμβρίου 1875, από τη Ρωσίδα πριγκίπισσα Έλενα Πετρόβνα Μπλαβάτσκυ, επιφανή αποκρυφίστρια, και τους στενούς συνεργάτες της, Χένρυ Όλκοττ και Ουϊλλιαμ Τζατζ. Πρώτη έκφραση του Κινήματος υπήρξε η "Θεοσοφική Εταιρεία", που θεμελιώθηκε σε τρεις βασικές προτάσεις που είναι οι εξής:
1. Η αδελφότητα των
ανθρώπων ανεξαρτήτως φυλής, πίστης, φύλου, τάξης ή χρώματος,
2. Η συγκριτική μελέτη θρησκειών, φιλοσοφιών και επιστημών,
3. Η έρευνα των ανεξήγητων νόμων της Φύσης και η αποληθάργηση των πνευματικών
δυνάμεων του ανθρώπου.
Κάθε πρόταση χρειάζεται ιδιαίτερη μελέτη, προσοχή και έρευνα. Όμως η πρώτη πρόταση που αφορά στην 'αδελφότητα των ανθρώπων' όντας το θεμέλιο της Θεοσοφικής διδασκαλίας, χρήζει βαθιάς μελέτης. Για τον ερευνητή που θέλει πραγματικά να κατανοήσει την ενότητα της ζωής και να την καταστήσει βίωμα και συμπεριφορά του, η σπουδή των γνήσιων Θεοσοφικών κειμένων θα πρέπει να είναι βασική του επιδίωξη. Αργότερα αφομοιώνοντας την εσωτερική διδασκαλία μέσω εμβριθούς μελέτης και διαλογισμού, μπορεί να κατανοεί και όλες τις άλλες διδασκαλίες στα πιο βαθιά τους νοήματα και να αντιλαμβάνεται διαμέσου του πλουραλισμού την ενότητα των εκδηλωμένων. Τότε, μόνον, ο σπουδαστής πρέπει να επιδιώκει την ανάπτυξη των δυνάμεων που ληθαργούν εντός του, καθώς μέσω της γνώσης, του εξαγνισμού και της αφοσίωσης στον σκοπό, έγινε κυρίαρχος μιας τέτοιας ηθικής που δεν θα μπορούσε ποτέ να χρησιμοποιήσει τις υπερφυσικές δυνάμεις για προσωπική ικανοποίηση.
Η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ επιδιώκοντας
την ανάδειξη της Μίας Μοναδικής Αρχής ως πρωταρχική αιτία του φαινομενικού
πλουραλισμού, χρησιμοποίησε τη συγκριτική μελέτη των παγκόσμιων θρησκειών
και διδασκαλιών για να αποδείξει ότι πίσω και πάνω από κάθε έκφραση υπάρχει
μια καθολική ενωτική αρχή, μια κοινή ρίζα και πηγή όλων των Εκδηλωμένων.
Για τη Σύγχρονη Θεοσοφία, η εκδηλωμένη Ζωή είναι ένα αναρίθμητο κύμα Μονάδων
που πηγάζοντας από την καρδιά του Λόγου ταξιδεύουν στα διαφορετικά επίπεδα
του Κόσμου, αποκτούν άπειρες εμπειρίες μέσω των οποίων εξελίσσονται, με σκοπό,
κάποια στιγμή, μέσω των ατομικών τους προσπαθειών και της ατομικής τους αξίας,
να επανέλθουν στην Καρδιά του Πατέρα τους τελειωμένες πνευματικά. Στο ταξίδι
των ψυχών, οι νεώτερες και πιο ανώριμες υποστηρίζονται και βοηθιούνται από
τις πιο ώριμες πνευματικά. Το ταξίδι δε της ψυχής επαναλαμβάνεται διαδοχικά
μέσω πολλαπλών επαναγεννήσεων που στηρίζονται από τον νόμο του κάρμα, έως
ότου ο άνθρωπος αντιληφθεί τον πνευματικό σκοπό της ζωής και αποφασίσει να
τον πραγματοποιήσει.
Κεντρική ιδέα λοιπόν,
της Σύγχρονης Θεοσοφίας είναι ότι η εκδηλωμένη ζωή πηγάζει από Μία Μοναδική
Ουσία-Πηγή, η οποία τα περιέχει όλα και βρίσκεται μέσα σε όλα. Αυτή η εσωτερική
Αλήθεια γίνεται η θεμελιώδης Αρχή που καθορίζει την ενότητα της εκδηλωμένης
ζωής, την αδελφότητα των ανθρώπων και τον σεβασμό προς κάθε είδος ζωής, είτε
αυτό είναι κατώτερο είτε ανώτερο της ανθρωπότητας. Από τη θεμελιώδη ενωτική
Αρχή πηγάζει η θεοσοφική ηθική που προτείνει στον άνθρωπο να είναι αλτρουϊστής,
συμπονετικός, συνεργατικός, ενώ τον αποτρέπει από τη χωριστικότητα, το προσωπικό
συμφέρον, το δόγμα και τον φανατισμό.
H γνώση αυτή όταν αφομοιωθεί, αφαιρεί από τον άνθρωπο τη χωριστικότητα και
τον μετατρέπει σε έναν οικουμενιστή, σε έναν άνθρωπο που ξεπερνάει τις φυλετικές
διακρίσεις, τις διαφορές των θρησκειών, τις κοινωνικές σκοπιμότητες, τις προκαταλήψεις
και τις δεισιδαιμονίες και κυρίως τον προσωπικό του εγωϊσμό. Ο Θεόσοφος είναι
αυτός που υπερβαίνει τις διαφορές που προκύπτουν από τη φυλή, το έθνος, τη
θρησκεία, τη γλώσσα, τη μόρφωση, τη φτώχεια ή τον πλούτο. Ο Θεόσοφος γνωρίζει
ότι κάθε ψυχή είναι ένα απειροελάχιστο φως, ξεπεταγμένο από το ίδιο παγκόσμιο
λίκνο. Κάθε φως-ψυχή έχοντας δική της βούληση κληρονομημένη από τον Ουράνιο
Πατέρα, μπορεί να τη χρησιμοποιήσει είτε πιο γρήγορα είτε πιο αργά από τις
άλλες όμοιές της ψυχές ώστε να αφυπνίσει την εν δυνάμει πνευματικότητά της.
Πνευματικότητα σημαίνει αγάπη, θυσία, ευγένεια, αλληλεγγύη, αλτρουϊσμό, συμπόνοια,
ανεκτικότητα. Όλα αυτά θα πρέπει να οδηγήσουν την ανθρωπότητα σε μια ενότητα,
σε μια παγκόσμια συνεργασία και αλληλοβοήθεια.
Αυτό το μήνυμα ήταν η
απαρχή του Οικουμενισμού και κάθε δραστηριότητας που προτρέπει στη συνύπαρξη
των λαών και των θρησκειών, και στην υπέρβαση των θρησκευτικών, κοινωνικών
και φυλετικών διαφορών της ανθρωπότητας. Το Σύγχρονο Θεοσοφικό Κίνημα είναι
μια κατάσταση σε εξέλιξη, είναι ένα γίγνεσθαι που παίρνει σάρκα και οστά στις
σύγχρονες κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές, θρησκευτικές και προσωπικές
εξελίξεις.
Επίσης, θα πρέπει να επισημανθεί ότι η Σύγχρονη Θεοσοφία δεν επιδιώκει την
αποκλειστικότητα των απόψεών της ούτε την εφαρμογή τους μέσω ενός δόγματος.
Αυτό που επιζητεί είναι ο άνθρωπος να αντιληφθεί τη συγγένειά του με την υπόλοιπη
ανθρωπότητα και ότι κάθε πίστη και άποψη είναι μόνο μια όψη της Μίας και Μοναδικής
Πραγματικότητας. Αυτό βέβαια σχηματίζει εξ εαυτού μια καινούρια θρησκεία,
η οποία στοχεύοντας στην πνευματική συνειδητότητα του ανθρώπου, αποδέχεται
όλους τους τρόπους λατρείας και γνώσης της Θεότητας.
"Η Θεοσοφία είναι η ζωντανή πληροφορία για όλες τις θρησκείες του
κόσμου", λέει ο Χ.Όλκοττ, ο συνιδρυτής της Θεοσοφικής Εταιρείας.
Και η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ αναφέρει τα ακόλουθα στο Κλειδί της Θεοσοφίας:
"Αν μιλάτε για τη Θεοσοφία,λέω ότι υπήρχε αιώνια διαμέσου των ατελείωτων
κύκλων του παρελθόντος, και θα εξακολουθεί να υπάρχει διαμέσου των ατέλειωτων
κύκλων του Μέλλοντος, επειδή η Θεοσοφία είναι συνώμυμη της Αιώνιας Αλήθειας."
(Κλειδί, 263)
περισσότερα…
http://www.theosophy.gr/articles.cfm?articleID=98
http://www.theosophy.gr/articles.cfm?articleID=99
http://www.ultathens.gr/default.asp?id=4&mnu=4
http://www.ultathens.gr/default.asp?id=8&mnu=8
Έλενα Πετρόβνα Μπλαβάτσκυ
Γεννήθηκε στις 31 Ιουλίου (12 Αυγούστου) του 1831, στο Αικατερινοσλάβ της
Ουκρανίας, που σήμερα ονομάζεται Δνειπροπετρόβσκ και απεβίωσε στις 8 Μαϊου
1891, στο Λονδίνο.
Η Ελενα Πετρόβνα Μπλαβάτσκυ είναι η μεγάλη αποκρυφίστρια του 19ου αιώνα, η
οποία έγραψε τη Μυστική Διδασκαλία, έργο που αποτελεί τη ραχοκοκκαλιά της
Σύγχρονης Θεοσοφίας. Η παρουσία και το έργο της αποτελούν σταθμό στην ιστορία
της ανθρωπότητας , εφόσον για πρώτη φορά αποκαλύφθηκαν απόκρυφα γεγονότα που
επί δεκάδες αιώνες ήταν κρυμμένα συμβολικά στα μυστήρια.
Ταξίδεψε πολύ σε όλο τον κόσμο. Στα ταξίδια της επισκέφτηκε κοιτίδες πολιτισμών,
μαθήτευσε σε σχολές, ομάδες και κοινότητες αποκρυφιστικές, και γνώρισε σε
φυσικά σώματα τις μυστηριώδεις προβολές των Διδασκάλων, οι οποίοι την καθοδηγούσαν
από τη μικρή της ηλικία. Οι Πνευματικοί της Διδάσκαλοι την μύησαν στις υπερβατικές
πραγματικότητες, της έδειξαν μυστικές βιβλιοθήκες και υπόγειους ναούς και
την προετοίμασαν για το μεγάλο Θεοσοφικό έργο που επρόκειτο να πραγματοποιήσει
η ίδια, στη Δύση.
Υπήρξε ο ενδιάμεσος κρίκος ανάμεσα στους Πνευματικούς Διδασκάλους και την
ανθρωπότητα και κατάφερε να πραγματοποιήσει ένα αληθινά δύσκολο έργο, που
ήταν η δημοσιοποίηση της απόκρυφης γνώσης στην υλιστική Δύση του περασμένου
αιώνα
Η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ υπήρξε αναμφισβήτητα μία από τις πιο γνωστές προσωπικότητες
του 19ου αιώνα. Το έργο της, αν και προκλητικό για την εποχή της, απελευθέρωσε
τον άνθρωπο της Δύσης από τα καταπιεστικά δεσμά της δεισιδαιμονίας, της τυπικής
θρησκείας και του υλισμού. Ο άνθρωπος της Δύσης αντιλήφθηκε ότι μπορεί να
σκέπτεται, να ερευνά και να τολμά να διατυπώνει την άποψή του, όσο διαφορετική
κι αν είναι από την τρέχουσα κοινωνική, να κατανοεί τις μεταφυσικές του εμπειρίες
και να πιστεύει σε έναν Μοναδικό Θεό, γεμάτο κατανόηση και αγάπη για τους
ανθρώπους, σε έναν Θεό που είναι το σύνολο όλων των προσωπικών θεών.
Η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ υπήρξε ο πρόδρομος της Νέας Εποχής, ο πρωτοπόρος της Οικουμενικής
Ιδέας και ο σκαπανέας της Παγκοσμιότητας, σύμφωνα με την οποία, ο κάθε θνητός
θα μπορεί να λατρεύει τον προσωπικό του θεό, σεβόμενος όλους τους άλλους τρόπους
λατρείας των συνανθρώπων του.
Περισσότερα…
http://www.theosophy.gr/articles.cfm?articleID=1
http://www.ultathens.gr/default.asp?id=21&mnu=21
Σύγχρονα Θεοσοφικά
Κείμενα
Η παρουσίαση της Σύγχρονης Θεοσοφικής διδασκαλίας έγινε μέσω μιας σειράς γραπτών
κειμένων της Ε.Π.Μπλαβάτσκυ, που είναι τα εξής:
Αποκαλυμμένη Ίσις
Δύο τόμοι περίπου 1300 σελίδων υπήρξαν τα πρώτα γραπτά κείμενα της Ε.Π.Μπλαβάτσκυ,
που εκδόθηκαν το 1877. Πρόκειται για μια ιστορική ανασκόπηση θρησκευτικών
και επιστημονικών ιδεών υπό το πνεύμα της αναζήτησης και της αλήθειας.
Εκδόσεις "Ιάμβλιχος"
Η Μυστική Διδασκαλία
Πρόκειται για σύνθεση της Επιστήμης, Θρησκείας και Φιλοσοφίας. Τα στοιχεία
αυτού του έργου αναδεικνύονται διαμέσου των θεμάτων που αναπτύσσονται εκτενώς
στις σελίδες του: Κοσμογένεση, Κοσμική Εξέλιξη, Ανθρωπογένεση, η Εξέλιξη του
Συμβολισμού, ο Αρχαϊκός Συμβολισμός των Θρησκειών, Επιστήμη και Μυστική Διδασκαλία
σε αντίθεση.
Στην εισαγωγή του έργου, στον Ι Τόμο, η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ έγραψε: "Η
Μυστική Διδασκαλία δεν είναι μια πραγματεία ή μια σειρά ακαθόριστων θεωριών,
αλλά περιλαμβάνει όλα όσα θα μπορούσαν να δοθούν στον κόσμο αυτού του αιώνα".
Η Μυστική Δοξασία είναι επομένως, η βασική πηγή της Θεοσοφικής Διδασκαλίας
σε αυτόν τον κύκλο.
Εκδόσεις "Πνευματικός Ήλιος"
Το Κλειδί της Θεοσοφίας
Ένα βιβλίο που δίνει μια γενική άποψη της Θεοσοφικής διδασκαλίας καθώς και
των σκοπών του Θεοσοφικού Κινήματος. Εκδόθηκε το 1889 και στις σελίδες του
(310) σκιαγραφήθηκαν, όπως είπε η συγγραφέας του, οι γενικές γραμμές της Σοφίας-Θρησκείας.
Το βιβλίο περιέχει ερωτήσεις και απαντήσεις - έναν διάλογο ανάμεσα στον ερευνητή
και τον Θεόσοφο.
Το Κλειδί της Θεοσοφίας είναι ιδιαίτερα πολύτιμο για τις πληροφορίες που δίνει
σχετικά με τη μεταθανάτια ζωή και την εσωτερική ανθρώπινη φύση. "Θεοσοφικές
Εκδόσεις".
Η Φωνή της Σιγής
Πρόκειται για έκδοση μερικών εκλεκτών αποσπασμάτων από "Το Βιβλίο των
Χρυσών Παραγγελμάτων", που γράφηκε το 1889, με την αφιέρωση της Ε.Π.Μπλαβάτσκυ
"για την καθημερινή χρήση των μαθητών". Είναι ένα μυστικιστικό κείμενο
που συνάδει με τον υπέροχο σκοπό των Σωτήρων της ανθρωπότητας.
"Θεσοφικές Εκδόσεις"
και τα Άπαντα,
μια συλλογή των άρθρων της σε δεκατρείς τόμους.
Περισσότερα…
http://www.ultathens.gr/default.asp?id=28&mnu=21
Ασπασία Παπαδομιχελάκη
ΤHEOSOPHY.GR, http://www.theosophy.gr
Θεοσοφικό Κίνημα - U.L.T. Αθήνα, http://www.ultathens.gr
Στείλτε τα δικά σας σχόλια και παρατηρήσεις στο arthra@esoterica.gr