Κάρμα Γιόγκα: Η Γιόγκα
της Ανιδιοτέλειας
Συλλογή αποσπασμάτων ομιλιών του Swami Vivekananda
Είναι μια συλλογή από ερωτήσεις και απαντήσεις πάνω στο θέμα: Γιόγκα της Δράσης - Πώς να δουλεύεις
Το θέμα "Γιόγκα της Δράσης - Πώς να δουλεύεις" είναι μια ανάλυση της Κάρμα Γιόγκα ή της επιστήμης της Δράσης. Διώξτε την καθημερινή σας ένταση με το να εφαρμόζετε αυτές, τις δοκιμασμένες στο χρόνο, μεθόδους της εργασίας που προτείνει ο Vivekananda και την ίδια στιγμή μάθετε, γιατί πραγματικά εργάζεσθε.
Ερώτηση: Σουάμι, ποιο είναι το ακριβές νόημα της λέξης Κάρμα, όπως χρησιμοποιείται στην Κάρμα Γιόγκα;
Απάντηση: Η λέξη Κάρμα προέρχεται από τη σανσκριτική ρίζα "κρ" (kr) που σημαίνει "δρω" Όλη η δράση είναι Κάρμα. Τεχνικά, αυτή η λέξη επίσης σημαίνει "τα αποτελέσματα της δράσης". Σε σχέση με την μεταφυσική, μερικές φορές εννοούνται τα αποτελέσματα που είναι αιτίες προηγούμενων δράσεών μας. Αλλά στην Κάρμα Γιόγκα, με τη λέξη Κάρμα εννοούμε απλά την εργασία.
Ερώτηση: Πού μας πηγαίνει η εργασία; Εμείς έχουμε κάποιο συγκεκριμένο σκοπό;
Απάντηση: Ο σκοπός της ανθρωπότητας είναι η γνώση. Αυτό είναι το μόνο ιδεώδες που τοποθετείται πριν από μας και πέρα από μας, από την ανατολική φιλοσοφία.
Ερώτηση: Γνώση; Εγώ νόμιζα ότι αυτό που αναζητείται είναι η απόλαυση.
Απάντηση: Η απόλαυση δεν είναι ο σκοπός του ανθρώπου, αλλά η γνώση. Η απόλαυση και η χαρά έρχονται στο τέλος.
Ερώτηση: Είναι λάθος να υποθέτουμε ότι η απόλαυση είναι ο σκοπός;
Απάντηση: Δεν διαφωνώ μαζί σου. Θα υπάρχουν λίγοι, πάρα πολύ λίγοι, αν υπάρχει βέβαια κάποιος, που να θέλουν τη γνώση πάνω από όλα. Ενώ σχεδόν ο καθένας αναζητάει τη χαρά. Δεν έχω συναντήσει ακόμα κάποιον που να λέει "θέλω να είμαι δυστυχισμένος". Η αιτία όλης αυτής της δυστυχίας που έχουμε στον κόσμο, είναι ότι οι άνθρωποι ανόητα νομίζουν ότι, η απόλαυση είναι το ιδεώδες, για το οποίο πρέπει να αγωνιστούν. Μετά από καιρό ο άνθρωπος βρίσκει ότι, δεν είναι η χαρά, αλλά η γνώση, μέσω της οποίας αυτός προχωράει και ότι και η απόγνωση και ο πόνος είναι μεγάλοι δάσκαλοι και ότι αυτός μαθαίνει τόσο από το κακό, όσο και από το καλό.
Ερώτηση: Πώς ακριβώς λειτουργεί αυτός ο μηχανισμός της γνώσης;
Απάντηση: Καθώς η απόγνωση και ο πόνος περνούν πάνω από την ψυχή, αφήνουν πάνω της διάφορες εικόνες και το αποτέλεσμα απ' αυτές τις σύνθετες εντυπώσεις είναι αυτό, το οποίο αποκαλούμε "χαρακτήρα" ενός ανθρώπου. Αν πάρετε έναν χαρακτήρα ανθρώπου, αυτός δεν είναι πραγματικά τίποτε άλλο παρά ένα μείγμα από τάσεις. Το αθροιστικό σύνολο της κλίσης του νου του. Θα βρείτε ότι, η δυστυχία και η χαρά είναι εξ ίσου παράγοντες για τη διαμόρφωση αυτού του χαρακτήρα. Το καλό και το κακό έχουν ίση μοιρασιά στο πλάσιμο του χαρακτήρα και ίσο μερίδιο. Και σε κάποιες περιπτώσεις η δυστυχία είναι μεγαλύτερος δάσκαλος από ό,τι η χαρά.
Ερώτηση: Μα πώς μπορείς να το λες αυτό;
Απάντηση: Μελετώντας τους μεγάλους χαρακτήρες του κόσμου που έχουν βγει από την ανθρωπότητα, τολμώ να πω ότι, στη μεγαλύτερη πλειονότητα αυτών των περιπτώσεων θα βρισκόταν ότι, ήταν η δυστυχία αυτή που δίδαξε περισσότερο, παρά η χαρά. Ήταν η φτώχεια που δίδαξε περισσότερο, από ότι ο πλούτος. Ήταν τα χτυπήματα της ζωής που έφεραν έξω την εσωτερική φωτιά, το εσωτερικό πυρ, περισσότερο από ότι οι έπαινοι.
Ερώτηση: Το να θέλουμε αυτή τη γνώση είναι ο σκοπός; Το θέμα είναι πώς θα φτάσουμε σ' αυτήν; Πού θα βρούμε εμείς τη γνώση;
Απάντηση: Η γνώση είναι έμφυτη στον άνθρωπο, είναι ενυπάρχουσα στον άνθρωπο. Καμία γνώση δεν έρχεται απ' έξω, είναι όλη μέσα. Όταν εμείς λέμε ότι ένας άνθρωπος γνωρίζει, σε αυστηρή ψυχολογική γλώσσα, σημαίνει ότι αυτός έχει ανακαλύψει ή έχει αποκαλύψει. Το ότι ο άνθρωπος μαθαίνει, είναι πραγματικά ότι αποκαλύπτει, τραβώντας μακριά το κάλυμμα απ' την ψυχή, η οποία είναι ένα μεταλλείο άπειρης γνώσης.
Ερώτηση: Αυτό είναι ενδιαφέρον. Θα μπορούσατε, σας παρακαλώ, να το επεξεργαστείτε λίγο περισσότερο και να το αναλύσετε;
Απάντηση: Εμείς, λέμε, ότι ο Newton ανακάλυψε την βαρύτητα. Ήταν εκεί η βαρύτητα περιμένοντας γι' αυτόν; Ήταν στον νου του, ο χρόνος ήρθε και αυτός την ανακάλυψε. Όλη η γνώση που ο κόσμος έχει, προέρχεται από τον Νου. Η άπειρη βιβλιοθήκη του σύμπαντος είναι στον νου σας. Ο εξωτερικός κόσμος είναι απλά μια υπόδειξη, μια περίσταση, η οποία σας ωθεί ώστε να την μελετήσετε με τον νου σας. Αλλά το αντικείμενο της μελέτης σας είναι πάντοτε από τον νου σας. Το πέσιμο ενός μήλου έδωσε την υπόδειξη στον Newton κι αυτός μελέτησε με τον νου του. Αναδιευθέτησε όλους τους προηγούμενους συνδέσμους σκέψης μέσα στον νου του και ανακάλυψε έναν νέο σύνδεσμο μεταξύ αυτών, τον οποίον εμείς ονομάζουμε νόμο της βαρύτητας. Δεν ήταν αυτό μέσα στο μήλο ή σε κάτι άλλο στο κέντρο της γης. Όλη η γνώση, κοσμική και πνευματική, είναι συνεπώς μέσα στον ανθρώπινο νου.
Ερώτηση: Γιατί ο καθένας από μας δεν γνωρίζει γι' αυτό, αν είναι πραγματικά μέσα μας, όπως λες;
Απάντηση: Σε πολλές περιπτώσεις αυτό δεν αποκαλύπτεται, παραμένει καλυμμένο. Κι όταν η αποκάλυψη γίνεται σιγά, αποσύροντας το πέπλο, λέμε ότι μαθαίνουμε. Είναι η ανάπτυξη αυτής της γνώσης, με την πρόθεση της διαδικασίας της ανακάλυψης και αποκάλυψης. Ο άνθρωπος από τον οποίον το πέπλο έχει απομακρυνθεί, είναι περισσότερο άνθρωπος της γνώσης. Ο άνθρωπος πάνω στον οποίον το πέπλο απλώνεται πυκνό, ζει σε άγνοια και ο άνθρωπος από τον οποίον έχει φύγει τελείως αυτό το πέπλο, μπορούμε να πούμε ότι είναι παντογνώστης. Υπάρχουν άνθρωποι παντογνώστες κι εγώ πιστεύω ότι θα υπάρχουν κι άλλοι ακόμα. Και θα υπάρξουν μυριάδες απ' αυτούς και στους επόμενους κύκλους που θα έρθουν. Όπως η φωτιά βγαίνει από ένα κομμάτι πυρόλιθου, η γνώση υπάρχει στον νου. Η απόδειξη είναι η τριβή, που την φέρνει έξω. Έτσι, με όλα τα συναισθήματα και τις δράσεις, με όλα τα δάκρυα και τα χαμόγελα, με όλες τις χαρές και τις λύπες, με τους θρήνους και το γέλιο, με τις κατάρες και τις ευχές, με τους επαίνους και τις κατηγορίες, ο καθένας από μας θα βρει, αν δούμε ήρεμα και μελετήσουμε τους εαυτούς μας, τι έχουμε βγάλει μέσα από τον εαυτό μας, με τόσες πολλές ταραχές. Το αποτέλεσμα είναι ό,τι είμαστε. Όλες αυτές οι κινήσεις και οι ταραχές, αν τις θεωρήσουμε συνολικά, είναι Κάρμα, Δράση, Εργασία.
Ερώτηση: Αυτό σημαίνει ότι, όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός αυτών των χτυπημάτων, τόσο περισσότερο είναι το Κάρμα;
Απάντηση: Κάθε διανοητικό τίναγμα που δίνεται στην ψυχή, με το οποίο, όπως πάντα, η φωτιά ξεπηδάει και με το οποίο η δική της δύναμη και γνώση ανακαλύπτονται, είναι το Κάρμα, χρησιμοποιώντας αυτή τη λέξη με μια πλατύτερη έννοια. Έτσι, όλοι εμείς κάνουμε Κάρμα όλο το χρόνο. Εγώ σας μιλάω, αυτό είναι Κάρμα, εσείς ακούτε, αυτό είναι Κάρμα, εμείς αναπνέουμε, αυτό είναι Κάρμα, εμείς περπατάμε, αυτό είναι Κάρμα. Κάθε τι που κάνουμε, φυσικό ή διανοητικό, είναι Κάρμα και αφήνει το σημάδι του πάνω μας. Εμείς κάνουμε Κάρμα συνεχώς και ακόμα περισσότερο απ' ότι νομίζουμε. Μόνο το τραχύ Κάρμα μπορούμε να δούμε και να αισθανθούμε, αλλά όχι το λεπτοφυές, αόρατο Κάρμα, που συνεχίζεται σε βαθύτερα επίπεδα. Υπάρχουν συγκεκριμένες εργασίες, οι οποίες είναι όπως ένα συνολικό άθροισμα από ένα μεγάλο αριθμό μικρότερων εργασιών. Αν σταθούμε δίπλα στην ακροθαλασσιά και ακούσουμε τα κύματα να ορμούν πάνω στα χαλίκια της παραλίας, θα νομίζουμε ότι είναι μεγάλος ήχος και δεν γνωρίζουμε ότι ένα κύμα είναι μια σύνθεση από εκατομμύρια εκατομμυρίων μικροσκοπικά κύματα. Καθένα απ' αυτά παράγει έναν ήχο, που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε. Μόνο όταν αυτά γίνονται μια δυνατή και μεγάλη σύνθεση μπορούμε να τα ακούσουμε. Παρόμοια, κάθε χτύπημα της καρδιάς είναι μια εργασία. Συγκεκριμένα είδη εργασιών τα αισθανόμαστε και γίνονται αντιληπτά από μας, αυτά όμως είναι, την ίδια στιγμή, σύνολα από μικρότερες εργασίες. Αν θέλετε πραγματικά να κρίνετε τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου, κοιτάξτε τον. Μην κοιτάζετε τις μεγάλες του επιδόσεις και τα μεγάλα του κατορθώματα. Κάθε ανόητος μπορεί να γίνει ήρωας οποιαδήποτε στιγμή. Παρατηρήστε τον να κάνει τις πιο κοινές και απλές δράσεις. Αυτά είναι, πραγματικά, τα πράγματα που θα σας δείξουν τον αληθινό χαρακτήρα ενός μεγάλου ανθρώπου. Οι μεγάλες περιστάσεις αφυπνίζουν ακόμα και τον πιο αδύναμο, από τα ανθρώπινα όντα, σε κάποιο είδος μεγαλείου. Αλλά αυτός μόνο είναι μεγάλος άνθρωπος, του οποίου ο χαρακτήρας είναι μεγάλος πάντοτε, οπουδήποτε κι αν βρεθεί.
Ερώτηση: Ο σύνδεσμος μεταξύ του Κάρμα και του χαρακτήρα μας κινεί την απορία.
Απάντηση: Το Κάρμα, στα αποτελέσματά του πάνω στον χαρακτήρα, είναι η πιο τρομερή δύναμη που ο άνθρωπος αντιμετωπίζει. Ο άνθρωπος είναι ένα κέντρο, που έλκει όλες τις δυνάμεις του σύμπαντος προς αυτόν. Και σ' αυτό το κέντρο τις συγχωνεύει και τις ξαναστέλνει έξω σε μια μεγάλη τροχιά. Κάθε ένα τέτοιο κέντρο, είναι ένας αληθινός άνθρωπος, παντοδύναμος και παντογνώστης, που έλκει όλο το σύμπαν προς αυτόν, καλό και κακό, δυστυχία και ευτυχία, όλα όσα τρέχουν προς αυτόν και κινούνται γύρω του και έξω απ' αυτά, αυτός διαμορφώνει ένα ισχυρό ρεύμα από τάση, που αποκαλείται χαρακτήρας και τα ξαναστέλνει έξω. Καθώς έχει τη δύναμη να έλκει το κάθε τι, έτσι έχει και τη δύναμη να εκπέμπει το κάθε τι. Όλες οι δράσεις τις οποίες εμείς βλέπουμε στον κόσμο, όλες οι κινήσεις της ανθρώπινης κοινωνίας, όλες οι εργασίες που έχουν γίνει, είναι απλά μια έκφραση αυτής της σκέψης, η εκδήλωση της θέλησης ενός ανθρώπου. Μηχανές ή εργαλεία, πόλεις, όπλα, πλοία, όλα αυτά είναι απλά η εκδήλωση της θέλησης του ανθρώπου. Κι αυτή η θέληση προκαλείται από τον χαρακτήρα. Κι ο χαρακτήρας κατασκευάζεται από το Κάρμα.
Ερώτηση: Έτσι το Κάρμα συνδέεται με την εκδήλωση της δύναμης, επίσης;
Απάντηση: Οι άνθρωποι της ισχυρής θέλησης, που ο κόσμος έχει δημιουργήσει, είναι όλοι τους τρομεροί εργάτες, γιγάντιες ψυχές με θελήσεις ισχυρές τόσο, ώστε να ανατρέψουν κόσμους. Θελήσεις που σφυρηλατούνται με επίμονη εργασία μέσω εποχών και εποχών… Δηλαδή, η γιγάντια θέληση, όπως αυτή του Βούδα ή του Ιησού, δεν μπορεί να επιτευχθεί σε μία ζωή μόνο. Γιατί γνωρίζουμε ποιοι ήταν οι πατέρες τους. Δεν είναι γνωστό αν οι γονείς και οι πατέρες τους είπαν ποτέ μια λέξη για το καλό της ανθρωπότητας. Εκατομμύρια εκατομμυρίων από ξυλουργούς, όπως ο Ιωσήφ, έχουν περάσει, εκατομμύρια ακόμη ζουν, εκατομμύρια εκατομμυρίων από μηδαμινούς, τιποτένιους βασιλιάδες, όπως ο πατέρας του Βούδα, υπήρχαν στον κόσμο. Αν αυτό ήταν μια απλή περίπτωση κληρονομικής μεταβίβασης, κληρονομικότητας, πώς θα καταλάβουμε και θα υπολογίσουμε αυτόν τον μηδαμινό βασιλιά, τον οποίον ίσως ούτε οι υπηρέτες του δεν άκουγαν και δεν υπάκουαν, παράλληλα σ' έναν τέτοιο γιο, τον οποίον ο μισός κόσμος λατρεύει; Πώς θα εξηγήσουμε το χάσμα ανάμεσα στον ξυλουργό και τον γιο του, τον οποίον εκατομμύρια όντα λάτρεψαν ή λατρεύουν σαν θεό; Αυτό δεν μπορεί να εξηγηθεί με την θεωρία της κληρονομικότητας. Η γιγάντια θέληση την οποίαν ο Βούδας και ο Ιησούς εκδήλωσαν πάνω στον κόσμο, από πού προήλθε; Από πού πήγασε αυτή η συσσώρευση ισχύος; Έπρεπε να υπήρχε εκεί από εποχών, μεγαλώνοντας συνεχώς και γενόμενη όλο και μεγαλύτερη, μέχρι που εξερράγη πάνω στην κοινωνία μέσω ενός Βούδα ή Ιησού και αυτή η έκρηξη και η δύναμη φτάνει μέχρι σήμερα. Όλα αυτά καθορίζονται από το Κάρμα, την εργασία. Κανένας δεν μπορεί να πάρει τίποτα, εκτός από αυτό που κερδίζει. Αυτός είναι ένας αιώνιος νόμος.
Ερώτηση: Εγώ διαφωνώ. Έχω δει πολλούς ανθρώπους να απολαμβάνουν αυτό που δεν αξίζουν και άλλους να υποφέρουν χωρίς να έχουν κάνει αυτά τα σφάλματα. Ο νόμος για τον οποίον μιλάς δεν είναι καθόλου νόμος. Αν ποτέ ήταν, εγώ θα έλεγα ότι δεν είναι αιώνιος.
Απάντηση: Μερικές φορές σκεπτόμαστε ότι δεν είναι, αλλά στη μακριά πορεία της ζωής πειθόμαστε γι' αυτό. Ένας άνθρωπος μπορεί να αγωνιστεί όλη του τη ζωή για πλούτη. Μπορεί να κοροϊδέψει χιλιάδες, αλλά θα βρει τελικά ότι δεν αξίζει να γίνει πλούσιος και ότι η ζωή του θα γίνει μεγάλο πρόβλημα και μπελάς. Μπορούμε να συσσωρεύουμε πράγματα για υλική ευχαρίστηση, αλλά δεν κερδίζουμε παρά μόνο αυτά που είναι πραγματικά δικά μας. Ένας ανόητος μπορεί να αγοράσει όλα τα βιβλία του κόσμου και να τα έχει στη βιβλιοθήκη του, αλλά θα μπορεί να είναι ικανός να διαβάζει μόνο αυτά που αξίζει. Και αυτό, το να αξίζει, παράγεται από το Κάρμα. Το Κάρμα προσδιορίζει τι αξίζουμε και τι μπορούμε να αφομοιώσουμε.
Ερώτηση: Αυτό θα σήμαινε ότι το Κάρμα μας είναι υπεύθυνο;
Απάντηση: Εμείς είμαστε υπεύθυνοι γι' αυτό που είμαστε και οτιδήποτε ευχόμαστε για τον εαυτό μας να είμαστε, έχουμε τη δύναμη να το κάνουμε. Αν αυτό που είμαστε τώρα είναι αποτέλεσμα των παρελθόντων δράσεών μας, αυτό φυσικά σημαίνει ότι θα είμαστε στο μέλλον αυτό που παράγεται από τις παρούσες πράξεις μας. Έτσι, πρέπει να γνωρίζουμε πώς να δουλεύουμε.
Ερώτηση: Ποια είναι η χρησιμότητα του να γνωρίζουμε πώς να δουλεύουμε; Ο καθένας εργάζεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο σ' αυτόν τον κόσμο.
Απάντηση: Συμβαίνει, όμως, να σπαταλάμε αλλού τις ενέργειές μας. Με την αξία της Κάρμα Γιόγκα και τον σεβασμό στην Κάρμα Γιόγκα, η Γκίτα λέει ότι το να εργάζεσαι με εξυπνάδα και σαν να είναι επιστήμη, με το να γνωρίζεις πώς να δουλεύεις, μπορείς να επιτύχεις τα μεγαλύτερα αποτελέσματα. Πρέπει να θυμάστε ότι, όλη η εργασία είναι να εκδηλώσεις την έμφυτη δύναμη του νου. Να ξυπνήσεις την ψυχή. Η δύναμη είναι μέσα στον καθένα, το ίδιο και η γνώση. Οι διάφορες εργασίες είναι σαν τραντάγματα για να εξωτερικευθούν, για να εκδηλωθούν μέσα από την ψυχή, για να προκαλέσουν αυτούς τους γίγαντες να ξυπνήσουν.
Στείλτε τα δικά σας σχόλια και παρατηρήσεις στο arthra@esoterica.gr