Πορτραίτα σύγχρονων
Εσωτεριστών:
Μ. Μάθερς
- Α. Κρόουλι - Κρισναμούρτι - Ντ. Φόρτσιουν - Α. Μπέιλι - Γκουρτζίεφ
Συγγραφέας: Γ. Πετρακάκης
ΜακΓκρέγκορ Μάθερς
Γεννήθηκε το 1854. Το πραγματικό του όνομα ήταν Σάμιουελ Λ. Μάθερς. Ήταν μέλος των Ροδοσταύρων. Επίσης, είχε μυηθεί στους Ελευθεροτέκτονες. Είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη ενός αγγλικού αποκρυφιστικού τάγματος, της Χρυσής Αυγής.
Το Φεβρουάριο του 1888, ο Μάθερς υπογράφει όρκους πίστης μαζί με τον Τέκτονα και Ροδόσταυρο Γουίν Γ. Γουέστκοτ και τον Ανώτατο Μάγο του Ροδοσταυρικού Κύκλου της S.R.I.A. Γουίλλιαμ Ρ. Γούντμαν, και το Μάρτιο του 1888 ιδρύεται το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής. Οι τρεις παραπάνω θεωρούσαν τους εαυτούς του ως τους Μυστικούς Αρχηγούς του Ουράνιου Ναού της Ίσιδας, που θεωρείται το Εξωτερικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής.
Η Χρυσή Αυγή δίνει πολύ μεγάλη σημασία στην πρακτική της μαγείας. Το σύστημα τελετουργικής μαγείας που αναπτύσσει βασίζεται σε 4 άξονες: τη δύναμη της θέλησης, το αστρικό, τη θεωρία των αναλογιών και την κατευθυνόμενη φαντασία. Οι τρεις πρώτοι άξονες είναι οι νόμοι της μαγείας του Ελιφάς Λεβί. Τον τέταρτο άξονα τον προσθέτει το Τάγμα της Χρυσής Αυγής. Ο ΜακΓκρέγκορ Μάθερς και ο Άλιστερ Κρόουλυ ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με την ιδέα των αναλογιών.
Το Τάγμα της Χρυσής Αυγής δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη μαγεία, την αλχημεία και την αστρολογία. Οι τελετουργίες μύησης, οι τίτλοι των τελεταρχών και το ιεραρχικό σύστημα μοιάζουν πολύ με τα αντίστοιχα στοιχεία του Τεκτονισμού και του Ροδοσταυρισμού. Οπωσδήποτε όμως το Τάγμα συνδέεται στενά με την εβραϊκή εσωτερική παράδοση της Καβάλα. Ήδη το 1887 ο Μάθερς είχε δημοσιεύει το βιβλίο "Καβαλά χωρίς πέπλο". Πρόκειται για μια μετάφραση των τριών κύριων βιβλίων του Σεφέρ Γιεζιράχ και του Ζοχάρ.
Άλλα έργα του Μάθερς είναι: "Το κλειδί του Σολομώντα" και "Οι ιερές τελετουργίες του μάγου Αμπραμελίν".
Μέσα στο Τάγμα της Χρυσής Αυγής αρχίζουν να παρουσιάζονται διαφωνίες και σχίσματα. Ο Μάθερς διαφωνεί με την πρακτική του Τάγματος, πιστεύοντας ότι παραμελείται η διδασκαλία της καθαρής πρακτικής μαγείας, ενώ δίνεται μεγάλη βαρύτητα σε τελετές εντυπωσιασμού και στον παραδοσιακό συμβολισμό. Έτσι ιδρύει στο Παρίσι ένα καινούργιο τάγμα, το Δεύτερο Τάγμα της Rosae Rubeae et Aureae Crucis. Η σχέση του με το Ροδοσταυρισμό είναι εμφανής. Το μυητικό τελετουργικό που αναπτύσσει ο Μάθερς στηρίζεται στο μύθο του Χριστιανού Ροδόσταυρου. Σ' αυτό το δεύτερο τάγμα πήγαν πολλά μέλη της Χρυσής Αυγής. Οι αναταραχές όμως και σε αυτό το Δεύτερο Τάγμα δεν αργούν να φανούν. Το 1896 ο Μάθερς κυκλοφορεί ένα Μανιφέστο, με το οποίο προσπαθεί να αποδείξει ότι ο ίδιος είναι ο αρχηγός του Τάγματος.
Το 1898 ο Μάθερς μεσολαβεί για να γίνει μέλος του Τάγματος της Χρυσής Αυγής ο Άλιστερ Κρόουλυ, τον οποίο δέχεται στο Δεύτερο Τάγμα το 1900. Σύντομα ξεσπούν διάφορες αναταραχές και το Δεύτερο Τάγμα της R.R. et A.C. αποβάλλει τον Μάθερς και τον Κρόουλυ. Από εκεί και πέρα ο Μάθερς επιδίδεται σε διάφορες ενέργειες που στρέφονται εναντίον των μελών του Τάγματος που τον είχε αποβάλει. Οι διαμάχες έχουν φουντώσει τόσο πολύ μέσα στο Τάγμα της Χρυσής Αυγής, που την οδηγούν στο τέλος της. Διασπάται σε τρεις ομάδες, μία από τις οποίες με το όνομα Alpha-Omega, παραμένει πιστή στο Μάθερς.
Ο Μάθερς πέθανε το 1918.
Βιβλιογραφία:
Μυστικές Εταιρίες, Εκδ. Αρχέτυπο, 2001.
Άλιστερ Κρόουλυ
Γεννήθηκε το 1875. Οι σχέσεις του με το χριστιανισμό δεν ήταν καλές. Είχε ασχοληθεί με σεξουαλικές τελετές μαγείας, που πίστευε ότι θα τον βοηθήσουν στην εσωτερική του εξέλιξη. Στην εφηβική του ηλικία είχε έρθει σε επαφή με γραπτά του Μάθερς και του Γουίν Γ. Γουέστκοτ.
Το 1898, με τη μεσολάβηση του Μάθερς, γίνεται μέλος της Χρυσής Αυγής, ενώ το 1900 περνάει στο Δεύτερο Τάγμα της Rosae Rubeae et Aureae Crucis. Έρχεται σε ρήξη με το Τάγμα, προβαίνει σε ενέργειες που οδηγούν σε μεγάλες αναταραχές τα μέλη, αποβάλλεται από το Τάγμα και εμπλέκεται σε συγκρούσεις με τον Μάθερς, με τον οποίο αρχικά είχε συμμαχήσει.
Το 1907 ιδρύει το Τάγμα του Αργυρού Άστρου, που είχε ως πρότυπό του το κρυφό Τρίτο Τάγμα της Χρυσής Αυγής, στους δύο ανώτατους βαθμούς του οποίου είχε μυηθεί από μόνος του. Αργότερα δημοσίευσε πολλά από τα μυστικά της Χρυσής Αυγής.
Το 1912 τίθεται επικεφαλής στο Ordo Templi Orientis (Ο.Τ.Ο.). Πρόκειται για μια μυστική οργάνωση που αποτελείται από υψηλά μυημένους, οι οποίοι συγκεντρώνουν τη σοφία από διάφορα τάγματα που είχαν προηγηθεί στην Ανατολή και στη Δύση. Μετά από μια εισβολή της αστυνομίας στο Ο.Τ.Ο. της Αγγλίας που βρισκόταν υπό την ηγεσία του Κρόουλυ το 1917, με αιτία τις κατηγορίες για εξαπάτηση κάποιων πολιτών από μέλη του Ο.Τ.Ο., ο Κρόουλυ εγκαταλείπει την αρχηγία. Από εκεί και ύστερα, τα δύο επίσημα κέντρα του Ο.Τ.Ο. βρίσκονται το ένα στη Νέα Υόρκη με αρχηγό τον Κρόουλυ, και το άλλο στην Ασκόνα με αρχηγό τον Ρόις, που ήταν ένας από τους ιδρυτές του Ο.Τ.Ο.
Το 1920 ο Κρόουλυ ιδρύει στη Σικελία το Αβαείο του Θελήματος.
Ο Ρόις είχε εντυπωσιαστεί από τον Κρόουλυ και τη θεωρία του για το Θέλημα. Σιγά-σιγά το Ο.Τ.Ο. γίνεται ένα Τάγμα του Θελήματος. Ο Κρόουλυ ισχυριζόταν ότι ξεκίνησε αυτή τη διδασκαλία του Θελήματος, όταν πήρε το μήνυμα του Βιβλίου του Νόμου στη Μεγάλη Πυραμίδα του Χέοπα από κάποια οντότητα που ο ίδιος ονόμαζε "Αϊβάζ". Είναι γνωστή η φράση του Κρόουλυ: "Ολόκληρος ο νόμος θα είναι να κάνεις ό,τι θέλεις".
Από κάποια στιγμή και μετά ο Κρόουλυ άρχισε να συνωμοτεί εναντίον του Ρόις, προκειμένου να πάρει στα χέρια του ολόκληρη την εξουσία του Ο.Τ.Ο. , πράγμα το οποίο έγινε, και ο Κρόουλυ θεωρήθηκε ως μοναδικός αρχηγός του Ο.Τ.Ο. από το 1922 μέχρι το θάνατό του, το 1947.
Το 1925 ανακοινώνει ότι ηγείται του Ροδοσταυρικού κινήματος της Γερμανίας. Οι διαφορετικές αντιλήψεις που υπήρχαν για το πρόσωπό του διασπούν τους Γερμανούς Ροδόσταυρους. Γενικά, οι απόψεις για τον Κρόουλυ διίστανται. Άλλοι πιστεύουν ότι ήταν ένας τσαρλατάνος και άλλοι θεωρούν ότι επρόκειτο για ένα πολύ μεγάλο μάγο. Όπως κι αν έχουν τα πράγματα, είναι αλήθεια ότι ο Κρόουλυ είναι ο πρώτος που έδειξε με πολύ ξεκάθαρο τρόπο ότι υπάρχει πολύ στενή σχέση ανάμεσα στην ανθρώπινη θέληση και τη μαγεία. Γεγονός είναι επίσης ότι πρόκειται για μια έντονη προσωπικότητα που άσκησε μεγάλη επίδραση στην εποχή της. Οι απόψεις του έχουν ασκήσει μεγάλη επίδραση στην Εκκλησία της Σαηεντολογίας.
Είναι γνωστός με τα ονόματα: "Το Μέγα Θηρίον 666", "Μπαφομέτ", Frater Perdurabo, Ο Αδελφός που διαιωνίζεται.
Έργα του "Το βιβλίο του Νόμου" (1904), "Το Παιδί της Σελήνης" (1929). Έγραψε εκατοντάδες βιβλία.
Βιβλιογραφία:
"Μυστικές Εταιρίες", εκδ. Αρχέτυπο, 2001
Κρισναμούρτι
Γεννήθηκε στο Μανταναπάλ, κοντά στο Μαντράς των Ινδιών, το 1895 ή 1896. Η οικογένειά του ανήκε στην τάξη των βραχμάνων. Σε ηλικία 12-13 χρονών τον γνώρισε η Άννα Μπέζαντ, που τότε ήταν πρόεδρος της Θεοσοφικής Εταιρείας. Τον εκτίμησε για τις πνευματικές του ικανότητες και φρόντισε για τη διαμόρφωσή του. Ήδη στα 13 του ο Κρισναμούρτι έγραψε το πρώτο του βιβλίο, "Στα πόδια του Διδασκάλου", το οποίο γνώρισε παγκόσμια επιτυχία.
Στους κόλπους της Θεοσοφικής Εταιρείας υπήρχε η πίστη ότι στα τέλη του 19ου θα εμφανιζόταν ένας Παγκόσμιος Διδάσκαλος, ενσάρκωση του ίδιου του Χριστού ή, σύμφωνα με άλλη άποψη, του Μαϊτρέγια, που για τους Βουδιστές θεωρείται ο επερχόμενος Βούδας Μαϊτρέγια. Σύμφωνα με τις διάφορες ενδείξεις που υπήρχαν, ο Κρισναμούρτι θεωρήθηκε η ενσάρκωση αυτού του Μεγάλου Διδασκάλου. Μεταφέρθηκε λοιπόν στην Αγγλία για να εκπαιδευτεί γι' αυτό το σκοπό. Συγχρόνως, το 1911, η Άννη Μπέζαντ ίδρυσε το "Τάγμα του Αστέρα", για να μεταδοθεί μέσω αυτού το κήρυγμα του Κρισναμούρτι. Πολύ σύντομα το "Τάγμα του Αστέρα" απέκτησε μια τεράστια περιουσία από τις δωρεές των μελών του. Αλλά το 1929, ο Κρισναμούρτι, σε μια ομιλία που έκανε στην Ολλανδία και στην οποία συμμετείχαν 3000 πιστοί, διέλυσε το "Τάγμα του Αστέρα" και επέστρεψε την περιουσία του στους δωρητές. Συγχρόνως δήλωσε ότι δεν πρέπει να υπάρχουν οργανισμοί που να καθοδηγούν μέσα από κάποια συστήματα τους ανθρώπους στην ανακάλυψη της αλήθειας. Για την κατανόηση της αλήθειας δε χρειάζονται ερμηνευτές. Κάθε άνθρωπος μπορεί να οδηγηθεί μόνος του σ' αυτήν. Πιστεύεται ότι σ' αυτή τη μεταστροφή του έπαιξαν σημαντικό ρόλο μια παράξενη εμπειρία που είχε το 1922 και ο θάνατος του αδελφού του το 1925.
Από το 1929 έκανε ταξίδια σε ολόκληρο τον κόσμο, με σκοπό να βοηθήσει τους ανθρώπους να κατακτήσουν την απόλυτη ελευθερία τους. Ίδρυσε σχολεία για τα παιδιά στις Ινδίες, στην Αγγλία και στην Αμερική. Έκανε συχνά ομιλίες, που ο ίδιος τις χαρακτήριζε κουβέντες ανάμεσα σε φίλους ή "φιλοσοφία της πραγματικότητας". Απέτρεπε τους ανθρώπους που τις άκουγαν να θεωρούν τους εαυτούς τους μαθητές του, καθώς πίστευε ότι ο δάσκαλος καταστρέφει τους μαθητές και οι μαθητές το δάσκαλο.
Οι απόψεις του Κρισναμούρτι δεν αποτελούν ένα οργανωμένο φιλοσοφικό σύστημα, καθώς ο ίδιος ποτέ δε συστηματοποίησε τη φιλοσοφία του. Ο ίδιος έγραψε κάποια βιβλία, αλλά υπάρχουν και πολλά ακόμα βιβλία που αποτελούν απομαγνητοφωνημένες ομιλίες του. Βασικά του έργα είναι: "Στα πόδια του Διδασκάλου", "Η Ατραπός", "Το βασίλειο της Ευδαιμονίας", "Η πηγή της σοφίας", "Ο άνθρωπος και το εγώ" κ.α. Πέθανε το 1986 στην Καλιφόρνια.
Βιβλιογραφία:
α) Μυστικές
Εταιρίες, Εκδ. Αρχέτυπο, 2001
β) Κρισναμούρτι Η απελευθέρωση από το γνωστό, Εκδ. Καστανιώτη, 1986
γ) Φιλοσοφικό Κοινωνιολογικό Λεξικό, Εκδ. Κ. Καπόπουλος, τόμος 3, 1995
Ντίον Φόρτσιουν
Γεννήθηκε το 1891. Το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε είχε χριστιανικές επιδράσεις. Η βαθιά ενασχόλησή της με την ψυχολογία την οδήγησε στα απόκρυφα μυστήρια.
Υπήρξε μέλος του Τάγματος της Χρυσής Αυγής για τέσσερα χρόνια περίπου, από το 1919 μέχρι το 1922. Το πραγματικό της όνομα είναι Βάιολετ Μαίρη Φερθ, αλλά διατήρησε το όνομα που έλαβε στη μύησή της στο Τάγμα της Χρυσής Αυγής, "Deo non Fortuna". Ο Κρόουλι υπήρξε δάσκαλός της, αλλά από ένα σημείο και μετά οι δρόμοι τους χώρισαν. Το 1920 γίνεται μέλος του παραρτήματος της Χρυσής Αυγής, της Stella Maturina.
Το 1922 ιδρύει τη Χριστιανική Μυστικιστική Στοά της Θεοσοφικής Εταιρείας ή αλλιώς την Εταιρεία ή Οργάνωση του Εσωτερικού Φωτός, η οποία εξακολουθεί να υπάρχει μέχρι σήμερα. Λέγεται ότι αυτή η ομάδα εργάστηκε το 1940 σε ψυχικό και πνευματικό επίπεδο, για να προστατεύσει τη Βρετανία από τη γερμανική εισβολή.
Η Ντίον Φόρτσιουν ασχολήθηκε επίσης με τη μυθιστοριογραφία, επειδή ήξερε ότι μ' αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να μεταδώσει αλήθειες που κάποιοι άνθρωποι δε θα μπορούσαν να τις δεχτούν με διαφορετικό τρόπο.
Μέσα από τα γραπτά της συνιστά σε όσους ασχολούνται με τον αποκρυφισμό να είναι πολύ προσεκτικοί στη χρήση των δυνάμεων που μπορεί να αποκτήσει όποιος ασχολείται με αυτόν, καθώς οι πειραματισμοί με αυτές τις δυνάμεις μπορεί να οδηγήσουν στην καταστροφή όποιον δεν είναι έτοιμος για κάτι τέτοιο.
Με το έργο της επηρέασε πολύ το σύγχρονο γυναικείο κίνημα της μαγείας, που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Αγγλία γύρω στη δεκαετία του 1950. Είναι από τις πρώτες γυναίκες που μελέτησαν και έγραψαν για τη θηλυκή θεϊκή δύναμη. Στόχος της ήταν η αναβίωση της μυστηριακής παράδοσης της Δύσης.
Πέθανε το 1946.
Έργα της: "Η εκπαίδευση
και το έργο ενός μυημένου", "Εφαρμοσμένη μαγεία", "Κοσμικό
Δόγμα", "Τα εσωτερικά τάγματα και το έργο τους", "Όψεις
του Αποκρυφισμού", "Μυστική Καββάλα", "Πρακτικός αποκρυφισμός
στην καθημερινή ζωή", "Η εσωτερική φιλοσοφία του έρωτα και του γάμου",
"Ψυχική αυτοάμυνα", "Υγιής Αποκρυφισμός", "Μέσα από
τις πύλες του θανάτου".
Μυθιστορήματα: "Ο φτερωτός ταύρος", "Η ιέρεια της θάλασσας",
"Ο δαιμονικός εραστής", "Σεληνιακή μαγεία", "Ο τραγοπόδαρος
θεός".
Βιβλιογραφία:
α) Ν. Φόρτσιουν, Τα εσωτερικά τάγματα και το έργο τους, Εκδ. Ιάμβλιχος, 1987
β) Ν. Φόρτσιουν, Η εκπαίδευση και το έργο ενός μυημένου, Εκδ. Ιάμβλιχος, 1983.
γ) Μυστικές Εταιρίες, Εκδ. Αρχέτυπο, 2001.
Αλίκη Μπέιλι
Γεννήθηκε στο Μάντσεστερ της Αγγλίας το 1880, σε μια εύπορη οικογένεια. Από πολύ μικρή είχε έντονες εσωτερικές ανησυχίες, τις οποίες προσπάθησε να καλύψει μέσα από το χριστιανισμό και έγινε μια φανατική χριστιανή. Είχε την πρώτη της επαφή με έναν από τους Δασκάλους Σοφίας, τον Κουτ Χούμι, το όνομα του οποίου θα μάθαινε μετά από πολλά χρόνια, όταν ήταν 15 χρονών.
Οι έντονες ανησυχίες της την οδήγησαν να προσφέρει ανθρωπιστική βοήθεια στο "Σπίτι του Στρατιώτη", αρχικά στην Ιρλανδία και αργότερα στην Ινδία, εξυπηρετώντας χιλιάδες στρατιώτες. Ωστόσο, οι ανησυχίες της δεν καλύπτονταν με την τετριμμένη θεολογία.
Έκανε ένα αποτυχημένο γάμο, από τον οποίο απέκτησε τρία κορίτσια, που αγωνίστηκε σκληρά για να τα μεγαλώσει. Όταν οι κόρες της έφτασαν στην εφηβική ηλικία, αποφάσισε να ασχοληθεί περισσότερο με τα πνευματικά της ενδιαφέροντα, χωρίς όμως να τις εγκαταλείψει ποτέ.
Το 1915 γνώρισε τη Θεοσοφική Εταιρία από δύο μαθήτριες της Ε.Π.Μπλαβάτσκυ. Μετά από λίγο καιρό άρχισε να διδάσκει εκεί, όπου και ανακάλυψε ποιος ήταν ο Δάσκαλος που της είχε παρουσιαστεί στα 15 της χρόνια.
Το 1919 γνωρίζεται με τον Φόστερ Μπέιλι, με τον οποίο παντρεύεται μετά από λίγο καιρό. Και οι δύο εργάστηκαν αρκετά στη Θεοσοφική Εταιρία, αλλά όταν κατάλαβαν ότι αυτή είχε αρχίσει να απομακρύνεται από το στόχο της, αποχώρισαν.
Το 1920 η Αλίκη και ο Φόστερ Μπέιλι ιδρύουν τη Σχολή Αρκέην, η οποία λειτουργεί από το 1923 μέχρι σήμερα στην Αμερική, την Αγγλία και τη Σουηδία και έχει σαν βασικό σκοπό της την εξυπηρέτηση στην ανθρωπότητα, που βασίζεται στην αγάπη γι' αυτήν.
Η Αλίκη Μπέιλι έγραψε για 30 χρόνια πάρα πολλά έργα υπό την καθοδήγηση, καθώς ισχυρίστηκε, του Θιβετανού Δασκάλου. Πολλές φορές δεν καταλάβαινε τι της υπαγόρευε ούτε και συμφωνούσε πάντα, αλλά κατέγραφε όσο πιο πιστά μπορούσε αυτά που άκουγε μέσα στο νου της. Είχε μια πολύ καλή επικοινωνία με αυτό τον αόρατο δάσκαλο, που είχε σαν στόχο του μέσω της Μπέιλι να περάσει κάποιες σημαντικές διδασκαλίες στην ανθρωπότητα.
Έργα που γράφτηκαν με αυτό τον τρόπο είναι: "Μύηση Ανθρώπινη και Ηλιακή", "Επιστολαί επί του Αποκρυφιστικού Διαλογισμού", "Η Πραγματεία επί του Κοσμικού Πυρός", "Το Φως της Ψυχής", "Πραγματεία για τη Λευκή Μαγεία", "Πραγματεία επί των Επτά Ακτίνων", "Η Εξωτερίκευση της Ιεραρχίας", "Εσωτέρα Θεραπευτική", "Τηλεπάθεια και Αιθερικός Φορέας", "Ο Δρόμος του Μαθητή", "Μαθητεία στη Νέα Εποχή", "Το Χρυσό Νήμα", "Το Πεπρωμένο των Εθνών", "Θυμαπάτη", "Ένα Παγκόσμιο Πρόβλημα".
Βιβλία που έγραψε η ίδια χωρίς την υπαγόρευση του Θιβετανού Δασκάλου είναι: "Η Συνείδηση του Ατόμου", "Η Ψυχή και ο Μηχανισμός της", "Από τη Διανόηση στην Ενόραση", "Από τη Βηθλεέμ στο Γολγοθά", "Οι Άθλοι του Ηρακλή".
Πέθανε το 1949 στη Νέα Υόρκη.
Βιβλιογραφία:
Γυναίκες και Ιερό, Εκδ. Αρχέτυπο, 2001.
Γκουρτζίεφ
Ο Γκουρτζίεφ εμφανίζεται στη Ρωσία λίγα χρόνια πριν από την έναρξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Το πατρικό του σπίτι βρισκόταν στην Αλεξανδρούπολη της Ρωσίας. Ο άνθρωπος αυτός, που είχε αρμενο-ελληνική καταγωγή, είχε ταξιδέψει σε πολλά μέρη του κόσμου και είχε γνώσεις εσωτερισμού, έγινε γνωστός στον κόσμο από τον Ουσπένσκυ, με τον οποίο ήρθε σε επαφή τον Απρίλιο του 1915. Ένα σημαντικό έργο του Ουσπένσκυ, από το οποίο παίρνουμε πολλές πληροφορίες για τον Γκουρτζίεφ έχει τίτλο "Στην αναζήτηση του κόσμου των εκπλήξεων και των θαυμάτων". Ο Ουπσένσκυ είχε δημιουργήσει ομάδες με σκοπό να μελετήσουν αυτά που ο ίδιος είχε μάθει από τον Γκουρτζίεφ. Από κάποια στιγμή όμως και μετά δεν μπορούσε να καταλάβει τη μέθοδο που χρησιμοποιούσε και αποστασιοποιήθηκε. Γενικά πάντως, η προσωπικότητα του Γκουρτζίεφ καλύπτεται από το μυστήριο και από το θρύλο. Το ποιος ήταν πραγματικά ο Γκουρτζίεφ είναι ένα αίνιγμα.
Γνωρίζουμε ότι ίδρυσε το "Ινστιτούτο για την Αρμονική Ανάπτυξη του Ανθρώπου". Επίσης δημιούργησε κέντρα σπουδών στην Κωνσταντινούπολη, στο Βερολίνο και στο Λονδίνο. Το 1922 τον βρίσκουμε εγκατεστημένο στο Αβόν, κοντά στο Φοντενεμπλώ, στον πύργο ντυ Πριέρ.
Ο Γκουρτζίεφ έχει χαρακτηριστεί ως "Ο Καλλιόστρο του 20ου αιώνα" και ως "Ο Διδάσκαλος". Εκτός από τον Ουσπένσκυ, άλλα γνωστά ονόματα που είχαν επηρεαστεί από τον Γκουρτζίεφ ήταν ο Μωρίς Νικόλ, ο Κέννεθ Γουώκερ, ο Οράζ, ο Φρανκ Λόυντ Ράιτ.
Η διδασκαλία του φαίνεται βαθιά επηρεασμένη από τη διδασκαλία του Πυθαγόρα για την παγκόσμια αρμονία, καθώς και από την ανατολική τελετουργία. Η σχέση του με τους Δερβίσηδες είναι ξεκάθαρη. Στις διάφορες πόλεις που πήγαινε παρουσίαζε ρυθμικούς και συμβολικούς χορούς που ακολουθούσαν το σύστημα των Μωαμεθανών Δερβίσηδων και Ινδών, καθώς και άλλους ασιατικούς χορούς που είχε μάθει ο ίδιος και δίδασκε στους μαθητές του. Κεντρική ιδέα της διδασκαλίας του ήταν ότι μέσα στο άνθρωπο συνυπάρχουν διάφορα εγώ, τα οποία πολλές φορές έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους. Σκοπός της ζωής και της αρμονικής ανάπτυξης του ανθρώπου είναι να κυριαρχήσει το εσωτερικό εγώ, που αντιστοιχεί στο πιο βαθύ και πιο ουσιαστικό μέρος του ανθρώπου, πάνω στα άλλα, έτσι ώστε να μπορεί να υπάρξει ένα και μοναδικό εγώ που κατευθύνει τη ζωή και τις πράξεις του. Μόνο έτσι θα υπάρξει αρμονία. Μέσα στη διδασκαλία του βρίσκουμε επίσης στοιχεία από την Καβάλα, το Νεοπλατωνισμό, την Αίγυπτο, το Βουδισμό.
Ένα πολύ σημαντικό έργο του Γκουρτζίεφ, του οποίου η συγγραφή διήρκεσε 6 χρόνια είναι αυτό που έχει τίτλο "Το παν και το καθετί" ή "Παν το επιστητό". Ένα μέρος του εκδόθηκε το 1950, ένα χρόνο μετά το θάνατό του. Στο έργο του μας δίνει πληροφορίες για τις διάφορες μορφές πολιτισμού που εμφανίστηκαν στη γη από την εποχή της Ατλαντίδας. Επίσης αναφέρεται στη διδασκαλία όλων των θρησκειών.
Από διάφορους δασκάλους στην Ανατολή ο Γκουρτζίεφ είχε μάθει την ύφανση των χαλιών, την καλλιγραφία, την τέχνη του χαλκού, την τέχνη της αναπνοής, την επιστήμη της φαρμακευτικής και της φαρμακολογίας, μουσική και χορό. Είχε παραμείνει για μεγάλα χρονικά διαστήματα σε πολλά μοναστήρια της Ανατολής και της Δύσης.
Φαίνεται ότι είχε έρθει με μια συγκεκριμένη αποστολή, για να διδάξει στους ανθρώπους κάποια πράγματα. Λένε ότι τα τελευταία λόγια του Γκουρτζίεφ στους μαθητές του ήταν: "Σας αφήνω όλους σε ένα τέλειο χάος". Μετά το θάνατό του η διδασκαλία του νοθεύτηκε και δημιουργήθηκε μια σύγχυση γύρω από αυτήν. Λέγεται ότι είχε σταλεί στη Δύση για να μεταφέρει εκεί τη Σουφική σκέψη και ότι η φάση της διδασκαλίας του είχε τελειώσει πριν το θάνατό του. Πέθανε το 1949.
Βιβλιογραφία:
α) Ραφαήλ Λεφόρ "Οι διδάσκαλοι του Γκουρτζίεφ", Εκδ. Πύρινος Κόσμος,
1976
β) Αντωνίου Χαλά "Γκουρτζίεφ", 1960
Στείλτε τα δικά σας σχόλια και παρατηρήσεις στο arthra@esoterica.gr