Παρολαυτά, κάθε νέα ανακάλυψη φέρνει μαζί της νέα ερωτήματα, ίσως γιατί τα ερωτήματα είναι η κινητήριος δύναμη που μας πάει μπροστά στην αναζήτησή μας. Κάποια όμως από τα ερωτήματα είναι πολύ επίμονα! Όχι μόνο είναι δύσκολο να απαντηθούν, αλλά συχνά θέτουν εν αμφιβόλλω ακόμα και τις πιο στιβαρές θεωρίες που με μεγάλο κόπο έχουμε διατυπώσει.

Στο θέμα αυτό θα παρουσιαστούν 26 από τα μυστήρια αυτά, που είτε δεν έχουν λυθεί, είτε έρχονται σε αντίθεση με όσα, με σχετική σιγουριά, προτείνονται από τη σύγχρονη επιστήμη.

Μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ως ερεθίσματα για μια ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Μπορούμε επίσης να μεγαλώσουμε τον κατάλογο, βρίσκοντας και άλλα μυστήρια...

Θα ξεκινήσω την παρουσίαση των 26 μυστηρίων με ένα πολύ γνωστό φαινόμενο, το φαινόμενο PLACEBO

Όσο κι αν παλεύουμε να καταλάβουμε τον κόσμο, υπάρχουν ακόμα μυστήρια που δεν μπορούμε να λύσουμε. Στο αφιέρωμα αυτό θα παρουσιαστούν είκοσι έξι από τα πιο δύσκολα τέτοια μυστήρια. Η επίλυση οποιουδήποτε από αυτά, θα μπορούσε να αποκαλύψει σημαντικές αλήθειες για τον κόσμο μας.

Μην το προσπαθήσετε σπίτι σας. Πολλές φορές στην ημέρα και για πολλές ημέρες προκαλείτε πόνο σε κάποιον. Ελέγχετε τον πόνο με μορφίνη μέχρι την τελευταία ημέρα του πειράματος, όπου αντικαθιστάτε την μορφίνη με αλατούχο διάλυμα. Μαντέψτε: το αλατούχο διάλυμα θα κάνει τον πόνο να εξαφανιστεί!

Αυτό είναι το φαινόμενο placebo: με κάποιον τρόπο, κάποιες φορές, ένα ολόκληρο τίποτα μπορεί να είναι εξαιρετικά ισχυρό. Στην πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς ένα τίποτα. Όταν ο Fabrizio Benedetti του Πανεπιστημίου του Τορίνο στην Ιταλία έκανε το παραπάνω πείραμα, έκανε έναν τελευταίο ελιγμό προσθέτοντας ναλοξόνη (naloxone) στο αλατούχο διάλυμα. Η ναλοξόνη είναι ένα φάρμακο που μπλοκάρει τα αποτελέσματα της μορφίνης στο αλατούχο διάλυμα. Το εντυπωσιακό αποτέλεσμα ήταν πως μ' αυτή την προσθήκη εξαφανίστηκε το αναλγητικό αποτέλεσμα του αλατούχου διαλύματος.

Τι συμβαίνει λοιπόν; Οι γιατροί γνωρίζουν εδώ και δεκαετίες για το φαινόμενο placebo και η επίδραση της ναλοξόνης φαίνεται να δείχνει πως το φαινόμενο placebo έχει κάποια βιοχημική βάση. Αλλά πέρα από όλα αυτά, το σημαντικό είναι, πως πραγματικά δεν ξέρουμε.

Έκτοτε ο Benedetti έδειξε ότι το placebo του αλατούχου διαλύματος μπορεί επίσης να μειώσει το τρέμουλο και τη μυϊκή δυσκαμψία σε ασθενείς με νόσο του Parkinson. Αυτός και η ομάδα του μέτρησαν τη δραστηριότητα νευρώνων στους εγκεφάλους των ασθενών καθώς τους είχε δοθεί αλατούχο διάλυμα. Βρήκαν ότι μεμονωμένοι νευρώνες του υποθαλάμιου πυρήνα (που είναι συχνός στόχος σε χειρουργικές επεμβάσεις για την αναχαίτιση των συμπτωμάτων του Parkinson) άρχισε να πυροδοτεί πιο σπάνια και με μικρότερη συχνότητα παλμών όταν είχε δοθεί το αλατούχο διάλυμα, κάτι που επίσης σχετίζεται με την ασθένεια του Parkinson. Η νευρωνική δραστηριότητα μειώθηκε την ίδια ώρα που εμφανίστηκε βελτίωση στα συμπτώματα: το αλατούχο διάλυμα συνεπώς, φαίνεται πως είχε σημαντικό θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Υπάρχουν πολλά που έχουμε να μάθουμε σχετικά με το τι συμβαίνει ακριβώς στο φαινόμενο placebo, αλλά σύμφωνα με τον Benedetti ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: ο νους μπορεί να επηρεάσει τη βιοχημεία του σώματος. Η σχέση μεταξύ προσδοκίας και θεραπευτικού αποτελέσματος είναι ένα θαυμάσιο μοντέλο για να καταλάβει κανείς την αλληλεπίδραση νου σώματος, αναφέρει ο επιστήμονας. Οι ερευνητές χρειάζεται τώρα να αναγνωρίσουν πότε και πως δρα το placebo. Ίσως να υπάρχουν ασθένειες στις οποίες δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Μπορεί ακόμα να υπάρχει κοινός μηχανισμός σε διαφορετικές ασθένειες. Για την ώρα, απλώς δε γνωρίζουμε.

Μετάφραση - Απόδοση - Σχολιασμός: ESOTERICA.gr

Με τον όρο placebo εννοούμε τα «μη ειδικά αίτια» και το «φαινόμενο προσδοκίας του υποκειμένου».

Είναι η βελτίωση των συμπτωμάτων ενός ασθενούς από μια οποιαδήποτε εικονική, αναποτελεσματική, ουδέτερη, θεραπευτική προσέγγιση, μόνο και μόνο γιατί το άτομο αναμένει ή πιστεύει ότι αυτή έχει καλό αποτέλεσμα στο πρόβλημα του.

Στον αντίποδα του placebo υπάρχει το nocebo που είναι ακριβώς το ίδιο με το φαινόμενο placebo μόνο που λειτουργεί αντίστροφα. Δηλαδή το ίδιο φαινόμενο το βλέπεις από τη μια πλευρά σαν placebo και από την άλλη πλευρά σαν nocebo. Απ΄ τη μια έχουμε την πίστη ότι θα μας ωφελήσει placebo ένα φάρμακο και από την άλλη ότι θα μας βλάψει nocebo ένα φάρμακο.

Στο φαινόμενο «nocebo» τα συμπτώματα μιας πάθησης χειροτερεύουν αδικαιολόγητα, όταν ο ασθενής δυσπιστήσει σε μια θεραπεία το ίδιο αναποτελεσματική και ουδέτερη όπως στην περίπτωση του placebo.

Το nocebo στα λατινικά σημαίνει «θα βλάψω».

Ας δούμε και ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον φιλοσοφικό ζήτημα που εγείρεται με το φαινόμενο placebo. Το ζήτημα αυτό κρύβεται στις φράσεις του άρθρου:

""Υπάρχουν πολλά που έχουμε να μάθουμε σχετικά με το τι συμβαίνει ακριβώς στο φαινόμενο placebo, αλλά σύμφωνα με τον Benedetti ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: ο νους μπορεί να επηρεάσει τη βιοχημεία του σώματος. Η σχέση μεταξύ προσδοκίας και θεραπευτικού αποτελέσματος είναι ένα θαυμάσιο μοντέλο για να καταλάβει κανείς την αλληλεπίδραση νου σώματος, αναφέρει ο επιστήμονας."

(Η υπογράμμιση στο απόσπασμα, δικιά μου.)

Για τους περισσότερους επιστήμονες, θεωρείται πως ο κόσμος μας αποτελείται από μια μόνο ουσία, την ύλη, η οποία αλληλεπιδρά σύμφωνα με κάποιους φυσικούς νόμους και έχει ως αποτέλεσμα όλα τα πράγματα, τις ιδιότητες και τα φαινόμενα. Αυτή η θέση που είναι ένα είδος μονισμού καλείται φυσικαλισμός ή υλισμός. Το να δεχτούμε τον φυσικαλισμό, σημαίνει να λάβουμε υπόψη ότι δεν μπορούμε να αναφερόμαστε σε ιδιότητες και ουσίες που δεν μπορούν να παρατηρηθούν και να μετρηθούν άμεσα ή έμμεσα. Δηλαδή, εάν η νοητική ή ψυχική ή πνευματική ουσία είναι το άλλο στοιχείο που απαρτίζει τον κόσμο μας, αυτό είναι κάτι που δεν έχει κατορθωθεί να αποδειχθεί με πειραματικές μεθόδους. Συνάμα, είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη, πως για να θεωρηθεί μια ιδιότητα (ή ένα πράγμα) πραγματική, θα πρέπει να μπορεί να αλληλεπιδράσει αιτιακά με τον φυσικό κόσμο.

Κι εδώ είναι που αρχίζει το πρόβλημα. Διότι, σύμφωνα με ότι αυτή τη στιγμή θεωρούμε πως ισχύει για την αιτιότητα, είναι δύσκολο να πούμε πως μια νοητική ιδιότητα μπορεί να επιδράσει αιτιακά στην ύλη. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση του νου και του εγκεφάλου, εάν δεχτούμε (που δεν έχουμε κάποιο λόγο να το αρνηθούμε) πως κάθε νοητική δραστηριότητα (π.χ. πόνος, θυμός, η αίσθηση που έχουμε όταν μυρίζουμε ένα λουλούδι, μια επιθυμία, μια ανάμνηση, μια εικόνα που παρατηρούμε, μια εκτίμηση που κάνουμε για ένα θέμα, κ.λπ.) πραγματώνονται από κάποια δραστηριότητα του εγκεφάλου μας και πως η μια εγκεφαλική δραστηριότητα οδηγεί στην άλλη (το περιγράφω σχετικά απλοϊκά εδώ), τότε είναι πλεόνασμα να πούμε πως μια συγκεκριμένη εγκεφαλική δραστηριότητα έχει δύο αιτίες συγχρόνως, μια εγκεφαλική και μια νοητική, εφόσον η εγκεφαλική - σύμφωνα με τον φυσικαλισμό - θα ήταν επαρκής. Εξάλλου, εάν τα πάντα που συμβαίνουν έχουν κάποια αιτία που ξεκινά από το μικροσκοπικό επίπεδο, εάν ο νους είχε τη δυνατότητα να προκαλέσει αλλαγές στο μικροσκοπικό επίπεδο, θα πρόσβαλλε τον ντετερμινισμό που το διέπει. Γενικώς, τα επιχειρήματα υπέρ του ότι το νοητικό επίπεδο είναι αιτιακά αδρανές είναι πολλά και ιδιαίτερα σοβαρά.

Και τι συμβαίνει με το placebo; Εδώ λοιπόν φαίνεται ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Διότι, εάν κάθε πάθηση έχει ένα φυσικό αίτιο και θεραπεύεται επίσης με κάποιον φυσικό τρόπο, τι συμβαίνει με την περίπτωση που κάποιος θεραπεύεται απλά επειδή πιστεύει ότι θα γίνει καλά; Πως είναι δυνατό ένα "ξεγέλασμα" του νου μας να μπορεί να επιδράσει αιτιακά στο φυσικό υπόστρωμα και να προκαλέσει βιολογικές αλλαγές που θα έχουν ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της υγείας μας;

Αυτό είναι και το μεγάλο ερώτημα που κρύβεται πίσω από το placebo effect. Και ίσως είναι και μια ένδειξη, πως ο νους δεν είναι τόσο αιτιακά αδρανής όσο πιστεύουμε.

με τον ορο "νου" δεν νομιζω οτι περιγραφεται κατι εξω απο τον υλικο μας κοσμο , ο νους ισοδυναμει με τον εγκεφαλο ή ισως καλυτερα με την διεργασια/ες αυτη του εγραφαλου που μας δινει την δυνατοτητα να σκεφτομαστε , συνδιαζουμε , θυμομαστε κτλπ. Ο νους λοιπον αποτελει μια υλικη διεργασια του εγκεφαλου που περιλαμβανει ηλεκτρομαγνητικους παλμους , νευροδιαβιβαστες ή οτι αλλο δε ξερω ... το ζητουμενο ειναι οτι δεν μπορουμε ακομη να εντοπισουμε ΠΟΥ και ΤΙ συμβαινει με το φαινομενο placebo , δηλαδη ποια διεργασια του εγκεφαλου μας , δινει -στελνει τα σηματα για την καλυτερευση ή οχι το προβληματος !!!

(τουλαχιστον ετσι το αντιλαμβανομαι εγω)

ESOTERICA.gr Forums !

© 2010-11 ESOTERICA.gr