Πρόσφατα έτυχε να δω (ξανά μετά από πολύ καιρό) την ταινία Robocop (1987) και να ψάξω κριτικές για αυτήν. Πέρα από μια εντυπωσιακή ταινία δράσης με μπόλικο αίμα ντυμένη με καταπληκτική μουσική του εκλιπόντος "δικού μας" Βασίλη Πολυδούρη, σκηνοθετημένη με μαεστρία από τον Ολλανδό Πολ Βερχόφεν, έχει και ένα πολύ όμορφο μήνυμα αν προσέξει κανείς

ΠΡΟΣΟΧΗ-ΠΙΘΑΝΩΣ ΑΝ ΔΕΝ ΤΗΝ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙ ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΤΗΝ ΠΛΟΚΗ ΠΟΥ ΝΑ ΣΑΣ ΧΑΛΑΣΟΥΝ ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ, ΑΝ ΕΠΙΘΥΜΗΣΕΤΕ ΝΑ ΤΗΝ ΔΕΙΤΕ ΚΑΠΟΤΕ. ΜΕ ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ SPOILER!!!

Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός αστυνομικού σε ένα μελλοντικό Ντιτρόιτ με το επίθετο Murphy ο οποίος δολοφονείται από κάποιους εγκληματίες. Κάποιοι επιστήμονες,στα πλαίσια ενός προγράμματος μιας εταιρίας που πρακτικά διοικεί το Ντιτρόιτ, ενώνουν το νεκρό πλέον εγκέφαλο και ένα μικρό κομμάτι του σώματός του με ένα ρομποτικό μηχανισμό δημιουργώντας ένα λεγόμενο "σάιμποργκ" που ονομάζουν χαϊδευτικά ρόμποκοπ (μπάτσο ρομπότ). Η μνήμη του διαγράφεται (οικογένεια κτλ)αλλά κρατάνε τις εμπειρίες που έχει ως αστυνομικός. Ο ρόμποκοπ λοιπόν αναλαμβάνει δράση και αντιμετωπίζει τους εγκληματίες του Ντιτρόιτ και μεταξύ αυτών και αυτούς που τον σκότωσαν. Προφανές είναι ότι οι σκηνές που παρακολουθούμε είναι γεμάτες βία (άρα απολαυστικές για πολλούς-χεχε) αλλά υπάρχει ένα κρυφό(ίσως όχι και τόσο) μήνυμα, η μάχη της ανθρώπινης ψυχής με το θάνατο και τη μηχανή.

Ας γίνω αναλυτικός:

1. Η μουσική, συνδυάζει ορχηστρικά και ηλεκτρονικά κομμάτια για να περιγράψει ακριβώς αυτήν τη σύγκρουση μηχανής-ανθρώπου.

2. Στην ίδια την ιστορία:

Πρώτα πρώτα η ιστορία ξεκινάει με το μαρτύριο και τη θανάτωση του αστυνομικού από τους εγκληματίες ("πάθη" και "σταύρωση", και για να γίνει ο παραλληλισμός πιο προφανής οι εγκληματίες πυροβολούν τα χέρια του,ακριβώς εκεί που έμπαιναν το καρφιά στον Ιησού). Φυσικά μετά ακολουθάει η "ανάσταση" αφού οι επιστήμονες τον ενώνουν με τα μηχανικά εξαρτήματα. Ακολούθως, ρόμποκοπ εμφανίζεται ως ένας μηχανικό ον χωρίς συναισθήματα. Όταν για παράδειγμα σώζει μια γυναίκα από βιασμό και αυτή τον αγκαλιάζει κλαίγοντας για να τον ευχαριστήσει αυτός μηχανικά την κοιτάει και την ενημερώνει ότι θα τη φέρει σε επαφή με ψυχολόγους γιατί έχει υποστεί σοκ. Όμως, κάποια όνειρα που βλέπει, παράδοξο γιατί δεν έχει μνήμη όπως και κάποιες κινήσεις και ατάκες (you're coming with me,dead or alive ή το στρίψιμο του όπλου πριν το βάλει στη θήκη) δείχνουν ότι ένα κομμάτι της παλιάς του ανθρωπιάς ζει ακόμα. Παρόλα αυτά δεν απαντάει (όπως είναι προγραμματισμένος) όταν η παλιά του συνάδελφος προσπαθεί να του μιλήσει χρησιμοποιώντας το ανθρώπινο όνομά του.

Μετά από την τυχαία συνάντηση με έναν από τους δολοφόνους του αρχίζει και καταλαβαίνει ποιος ήταν. Δηλώνει μάλιστα ότι "νιώθει αλλά δε θυμάται την οικογένειά του". Η συνειδητοποίηση του τι του συνέβη τον συγκλονίζει ψυχολογικά αλλά είναι αποφασισμένος να αντιμετωπίσει τους δολοφόνους του και αυτούς που κρύβονται πίσω από αυτούς. Στη σύγκρουση που λαμβάνει χώρα στο παλιό εργοστάσιο ατσαλιού σε μια σκηνή εμφανίζεται να περπατάει σε ρηχά νερά. Σύμφωνα με το σκηνοθέτη αυτή η σκηνή παραπέμπει ηθελημένα στο Χριστό που περπατούσε πάνω στο νερό.

Κάπου ,ενδιάμεσα, εξαιτίας των μηχανορραφιών του αρχι-κακού η ίδια η αστυνομία στρέφεται εναντίον του οπότε έχουμε και ΠΡΟΔΟΣΙΑ (βλ. Ιούδας).

Στο τέλος όπου ο αρχι-κακός απολύεται από την εταιρία (επιτρέποντας έτσι στο ρόμποκοπ να τον σκοτώσει και αυτόν) μοιάζει με την ιστορία της εξορίας του διαβόλου από τον παράδεισο. Ο πρόεδρος-Θεός απολύει τον αντιπρόεδρο-Διάβολο και ο ρόμποκοπ τον ρίχνει από τον ουρανοξύστη, συμβολίζοντας (τι άλλο παρά) την...πτώση του Διαβόλου.

Όλα τα λεφτά είναι ακριβώς επόμενη σκηνή όπου ο πρόεδρος τον ρωτάει το όνομά του και αυτός χαμογελώντας απαντάει "Murphy". Δηλώνοντας το ανθρώπινο όνομα του και χαμογελώντας (πράξη που αποτελεί όπως λένε πολλοί έκφραση της ψυχής) δείχνει ότι η ψυχή του κατάφερε να υπερβεί το βιολογικό θάνατο και να νικήσει τη μηχανή που τον εγκλώβιζε να συμπεριφέρεται μηχανικά.

Η ταινία εκτός του ότι θέτει τον προβληματισμό, μπαίνει στη διαδικασία να τον απαντήσει, ότι δηλαδή τελικά η ανθρώπινη ψυχή ΕΧΕΙ τη δύναμη νικήσει ΚΑΙ τη μηχανή ΚΑΙ το θάνατο, όπως επίσης και να ανυψωθεί σε επίπεδα μεσσιανικού χαρακτήρα (υπερεγώ).

Αλλά υπάρχουν και άλλες ταινίες που με μια πρώτη ματιά δεν "φαίνεται" τι ακριβώς συμβολίζουν..

Να μια καρασυμβολική ταινία:

Alice in Wonderland

Η ταινία που αναφέρεις συγκαταλέγεται σε εκείνες που μοιάζουν "να περάσει κανείς την ώρα του ευχάριστα" αλλά σίγουρα κατάφερε να αφήσει το στίγμα της με πολλούς τρόπους, ακόμα και σήμερα θα την έβλεπα με ζωηρό το ενδιαφέρον.

Να προτείνω μία ταινία που έχω αγαπήσει πολύ, με έντονο συμβολικό στοιχείο ή μάλλον να το πω αλλιώς, η ταινία είναι εντελώς συμβολική, χωρίς να φτάνει τα όρια του ακατανόητου, εννοώ χωρίς να μπερδεύει η πλοκή του ιδιαίτερα αν και το ύφος του εμπνέεται από τον σουρεαλισμό.
Δεν θέλω να πω περισσότερα για να μη προιδεάσω κάποιους που δεν την έχουνε δει.
Η ταινία λέγεται Brazil του Terry Gilliam

Αν μπορείτε, γράψτε, με μια επισήμανση για το spoiler να μας πείτε ΠΟΥ ακριβώς βρίσκεται ο συμβολισμός, και πώς καταλαβαίνετε εσείς την ιστορία πίσω από την ιστορία. Πολλές φορές τα πράγματα που θα καταλάβει ο ένας μπορεί να είναι λιγότερα ή διαφορετικά από αυτά που θα καταλάβει ο άλλος. Οπότε ας βάλει ο καθένας το λιθαράκι του, στην ερμηνεία.

ESOTERICA.gr Forums !

© 2010-11 ESOTERICA.gr