Λοιπον,

Μηπως γνωρίζει κανείς συγκεκριμένα στοιχεία για το πώς ξεκίνησε ο μύθος του Αλέξανδρου και της αδελφής του της γοργόνας;

Το μόνο που ξέρω, είναι οτι, λένε, εμφανίζεται στους θαλασοπόρους και τους ρωτάει αν <<Ζει ο Μεγαλέξανδρος;>>
Μια απάντηση μόνο της είναι αποδεκτή <<Ζει και βασιλεύει, και τον κόσμο κυριεύει!!>>. Δώσε της άλλη απάντηση, και σου κάνει μια τρικυμία, και πας στον πάτο.

Φαντάζομαι οτι άρχισε με ναυτικούς της Μεσογείου, άλλα πότε; Υπάρχει, άραγε καποια πρώτη γραπτή αναφορά;

Πότε πρωτοεμφανίζεται στην λαϊκή τέχνη;

Ευχαριστώ,

Κ

quote:

---

Επιστημονικά την ονομάζουν γοργονάλιδα και λένε ότι εμφανίστηκε λίγο πιο νωρίς από τους δεινοσαύρους.

---

quote:

---

Η γοργονα ηταν στα πραγματικοτιτα?Υπαρχουν στοιχεια που να λενε η να αποδεικνειουν πραγματη την παρουσια γοργονας Η' γοργονων?

---

Έδωσα ακόμα ετυμολογικά πάντα αυτό που λέει και η φίλη valnta:

quote:

---

Mία από τις Γοργόνες ήταν κ η Mέδουσα Γοργώ που σκότωσε ο Περσέας...

---

quote:

---

Ήταν βέβαια λίγο διαφορετική από τις γοργόνες που ξέρουμε και έμοιαζε πιο πολύ στη Γοργώ, το μοχθηρό τέρας της ελληνικής μυθολογίας.

---

Bέβαια σωστά έπραξες και διευκρίνησες,τί ακριβώς ζητάς για τη γοργόνα.
Τη μυθολογική της ρίζα.
Έγραψα όμως τα παραπάνω και για όσους θέλουν να το δουν κάπως πιο..επιστημονικά.

<<Διότι η άγνοια φέρνει αλόγιστο θάρρος, ενώ η γνώση δισταγμό>>

quote:

---

Έγραψα όμως τα παραπάνω και για όσους θέλουν να το δουν κάπως πιο..επιστημονικά.

---

Edited by - kynikos on 12/02/2004 04:59:31

quote:

---

Δεν λέω οτι δεν έχει ενδιαφέρον, αλλά ας μήν λέμε οτι αυτή ήταν η γοργόνα, και... ΤΟ ΛΕΕΙ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ!!!

---

quote:

---

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΚΑΙ ΠΙΣΤΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΙΑ
ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΣΤΑ ΜΑΥΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ.

---

quote:

---

Ναι, θυμάμαι καλά που την πρωτοείδα!
Ήταν στο ανθολόγιο κάποιας τάξης του δημοτικού.

---

ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΟΛΩΝ.

quote:

---

Το πλοίο(σταυρός) η δύναμη των Ελληνων στη θάλασσα, και η τρίαινα(σπαθί), η επερχόμενη μάχη για την ανεξαρτησία.Το βιβλίο το έχω μάλλον. Μου φαίνεται θα κάνω βουτιά στο πατάρι.......

---

<<Διότι η άγνοια φέρνει αλόγιστο θάρρος, ενώ η γνώση δισταγμό>>

ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΟΛΩΝ.

Aκόμη και μέσα στην ανδροκρατούμενη χριστιανική θρησκεία εμφανίζεται. Στο αγιολόγιο της ορθόδοξης Eκκλησίας περιλαμβάνεται (όλως τυχαίως;) μια αγία Γοργονία κι ένας άγιος Γοργόνιος, ο οποίος μάλιστα λέγεται ότι θανατώθηκε στη θάλασσα!

Eπίσης, σίγουρα θα έχετε ακούσει για την Παναγιά Γοργόνα, το περίφημο μυθιστόρημα του Στρατή Mυριβήλη, που μιλάει για μια "παράξενη ζωγραφιά" της Θεοτόκου σ’ ένα ξωκκλήσι:
"Tα μάτια της είναι πράσινα και υπερφυσικά πλατιά. Aπό τη μέση και πέρα είναι ψάρι με γαλάζια λέπια και στα χέρια της βαστά ένα καράβι από τη μια, και από την άλλη ένα τρικράνι σαν κι αυτό που κρατά ο αρχαίος θεός της θάλασσας ο Ποσειδώνας. (...) Tην είπαν «Παναγιά η Γοργόνα» κι έτσι μέχρι σήμερα λένε και την εκκλησιά και το πόρτο."
Kι όμως, το ίδιο το όνομα Mαρία (maria) στα λατινικά σημαίνει "θάλασσες"! Σύμφωνα με τη συγγραφέα Mπάρμπαρα Γουόκερ, Mάρη στην Kύπρο αποκαλούνταν η Aφροδίτη (στο ίδιο νησί υπήρχε σημαντική πόλη που λεγόταν Mάριον)― το όνομα αυτό, με διάφορες παραλλαγές, ανήκε στη Θεά στις χώρες της Aνατολής. Kι έτσι, η Mαρία, η Mεγάλη Mητέρα από την Aσία, πήρε στα χριστιανικά χρόνια τον απίθανο τίτλο Παναγία Aφροδίτισσα και διαδέχτηκε τη λατρεία της σημαντικότερης θεότητας του νησιού! Kρατάει την ίδια προσωνυμία ακόμα και σήμερα . . . Άλλωστε, δεν είναι λίγες οι προσφωνήσεις που μας δείχνουν τη σχέση της με τη θάλασσα: Γιαλούσα, Θαλασσινή, Θαλασσίτρα και Θαλασσιώτισα, Mεσοποντίτισσα, Φουρτούνια, Xιλιαρμενίτισσα. Eίναι κοινό μυστικό ότι για να καταφέρει να επικρατήσει ο Xριστιανισμός αναγκάστηκε να αφομοιώσει - έστω και ακρωτηριασμένη - τη μορφή του Iερού Θηλυκού.
Κλείνω με ένα τραγούδι που ανακάλυψα:
<<Βουτώντας την σκέψη στου χρόνου το φεύγα
αιώνων, που μόνο το τίποτ' αφίσαν

ξοπίσω τους, νάτη στην πρώτη μου λεύγα,
τ' Αλέξαντρου η Αιγαία αδελφή η Γοργόνα.

Ταράχτηκε σαν την αυλή της πατούσα.
Συσπάσεις γεμίσαν το θείο κορμί της.
Μα εγώ, στην ματιά της χαμένος μεθούσα,
με κόπο κρατώντας τα κότσια μου ίσα.
Λαχούρι φορούσε σφιγμένο στην μέση
σταλμένο απ' τα βάθη της 'Ιντιας του Γάγγη,
τρανό του Μεγάλου αγάπης πεσκέσι,
κι αλήθειας σημάδι ζωής κι εξουσίας.

Ασάλευτο κύμα και φίνος μαϊστρος,
στο νεύμα της 'μπρος μου πιστοί υπηρέτες.
Κι εμένα, στην τρέλα να φτάνει ο οίστρος
αέναης πάλης ακάνθινων λόγων
που δεν ειπωθήκαν μα κι ούτε ξανοίξαν,
καθώς χολιασμένη με κοίταζε δίχως

μιλιά να αρθρώνει, κι οι γλώσσες δεθήκαν
σε κόντρα παιχνίδι σιωπής κι αγωνίας......
"Δεν ξέρω" -μου λέει- "και μη με ρωτήσεις
γιά λόγους, και τέτοια, που δεν τα κατέχω
Εγώ ειμ' αδελφή του. Μισό της καρδιάς του
Την στράτα του μόνο με Θύμηση βρέχω,
κι αγιάζω τα όπλα του ανίκητα να ’ναι".
Ξανά στου "γιατί" την τυράννια και πάλι,

με βήμα στην τύχη, με πόνο στα μάτια.......

........Αυτό ήταν όλο. " Γιατί ", και " διότι ",

γιά πάντα στη λήθη, αφού σκέψεις τέτοιες

χωρίς άκρη είναι. "Ανθέλλην" καθότι,

ο όποιος πολέμους σαν τούτον σκαλίζει.

Χμ! Ανθέλληνας όποιος ψάχνει τις αιτίες αυτού του πολέμου....
Βοηθήστε,μπερδεύτηκα..

<<Διότι η άγνοια φέρνει αλόγιστο θάρρος, ενώ η γνώση δισταγμό>>

ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΟΛΩΝ.

quote:

---

" Γιατί ", και " διότι ",

γιά πάντα στη λήθη, αφού σκέψεις τέτοιες

χωρίς άκρη είναι. "Ανθέλλην" καθότι,

ο όποιος πολέμους σαν τούτον σκαλίζει.

---

<<Διότι η άγνοια φέρνει αλόγιστο θάρρος, ενώ η γνώση δισταγμό>>

Είμαι σίγουρος οτι όλοι θέλουμε να την δούμε...

Ας μην ξεχνάμε τους θεούς των Σουμερίων που είχαν ουρά ψαριού ε;!

Πάντως στην δική μας παράδοση η εικόνα των μυθικών γοργόνων μπλέχτηκε με την εικόνα (και κάποια χαρακτηριστικά) των μυθικών Σειρήνων και φτάσαμε να μιλάμε για όμορφες γυναίκες με μακριά μαλλιά (όχι φιδίσια όμως), γλυκειά μελωδική φωνή και ουρά ψαριού (και όχι σώμα πτηνού).
Εγινε ένα "πάντρεμα" των δύο "τεράτων" και βγήκαν από την μέση τα φτερά (που είχαν και τα δύο).

Τέλος πάντων, σύμφωνα με τον Ποταμιάνο (από το βιβλίο του "Θαλάσσια Μυστήρια και Τέρατα στην Αρχαιότητα" αποσπάσματα του οποίου θα σας μεταφέρω- όχι αυτούσια όμως) ως ιχθυόμορφες αναφέρει τις Σειρήνες για πρώτη φορά ένας συγγραφέας του 6ου μΧ αιώνα στο έργο του "De monestris et bellius".
Αυτός γράφει ότι "οι Σειρήνες είναι θαλάσσιες κοπέλες, οι οποίες εξαπατούν τους ναυτικούς με την ωραιότατη μορφή τους και το θελκτικό τους τραγούδι. Και είναι όμοιες με το ανθρώπινο γένος έχουν όμως λεπιδωτές ουρές ψαριών".

Ο Νικόλαος Πολίτης στα "Λαογραφικά Σύμμεικτα" αναφέρει και άλλους συγγραφείς από τον 11ο μΧ αιώνα που δίνουν την ίδια περιγραφή.

Ακόμα ο χρονογράφος Γεώργιος (αμαρτωλός καλόγερος του 9ου αιώνα) αναφέρει την εμφάνιση ενός ζεύγους θαλάσσιων ανθρώπων στην Αίγυπτο κατά τους χρόνους του Αυτοκράτορος Μαυρικίου (583-602). Αναφέρει ότι βγήκαν από τον Νείλο κατά την ανατολή του ηλίου, ο άνδρας ήταν άτριχος με πλατύ στέρνο και μαύρα μαλλιά ενώ η γυναίκα ξανθή. Και οι δύο είχαν σώμα πετεινού. Ο κόσμος που μαζεύτηκε ζήτησε να μείνουν αλλά το ζευγάρι έμεινε μεχρι τις 9 και μετά εξαφανίστηκε μέσα στον ποταμό.

Ο Γεβράσιος ο Τιλεβεριεύς αναφέρει μία σχετική παράδοση ότι στην σημερινή Βρετάνη της Γαλλίας και ανοιχτά στην θάλασσα ζούσαν κάποιες Σειρήνες πάνω στους σκόπελους και παρέσυραν τους ναυτικούς με τα τραγούδια τους. Αυτή η παράδοση θεωρείται ελληνική από τους ναυτικούς που περνούσαν από εκεί.
Τον 16ο αιώνα έχουμε μία εσθονική ιστορία με τον τίτλο "Η ωραία της θάλασσας" (είναι η ερωτική ιστορία του νεαρού με την γοργόνα πάνω στο οποίο βασίστηκε το γνωστό παραμύθι)

Στην θάλασσα της Αττάλειας (στις βορειοδυτικές ακτές της Κύπρου) σύμφωνα με παλιούς ελληνικούς (και όχι μόνο) μύθους των ναυτικών, υπάρχει ο θρύλος του "βαράθρου της Γοργόνας" ή "της Αττάλειας" όπου κατοικεί μία τρομαχτική γοργόνα η Βεργόνα ή Λάουρα ή Φαραλία ή Αττάλεια.
Σύμφωνα με τον λαογράφο Νικόλαο Πολίτη "από καιρού εις καιρόν επιφαίνεται μία μυστηριώδης κεφαλή εις σίφωνα πλησίων της Σατάλιας(Αττάλειας) και τότε όλα τα πλοία διατρέχουν μεγάλους κινδύνους."

Η μαρτυρία αυτή, λέει ο ίδιος, αναφέρεται σε μία μεσαιωνική ελληνική δοξασία για κάποιο κεφάλι δράκοντα που κατοικεί στον κόλπο της Αττάλειας, που ρουφά τα νερά της θάλασσας και όσα πλοία περνούν από εκεί, την δοξασία μάλιστα την αναφέρει και ο Αγγλος χρονογράφος Hoveden.

Μιά άλλη παράδοση λέει ότι αυτή η γοργόνα εμφανίστηκε στην μητέρα του Αγίου Κωνσταντίνου, την Αγία Ελένη, όταν επέστρεφε από τα Ιεροσόλυμα μέσω Κύπρου στην Βασιλεύουσα, αλλά και σε κάποιους Φράγκους πρίγκιπες της Κύπρου.
Κύπριοι, Ελληνες και αλλοδαποί ναυτικοί διηγόντουσαν τρομερές ιστορίες για θύελλες και επικίνδυνα μέρη στην περιοχή και αυτές πρέπει να δημιούργησαν αυτή την παράδοση.

Υπάρχουν δε διάφορες παραδόσεις για την γοργόνα (πχ της Καλύμνου) ότι ήταν βασιλοπούλα της Τελένδου που αυτοκτόνησε λόγω ενός άτυχου έρωτα πέφτοντας στην θάλασσα.

Για την γοργόνα αδερφή του Μέγα Αλέξανδρου η παράδοση λέει ότι ήπιε το αθάνατο νερό του αδερφού της και είτε αυτός θύμωσε και την πέταξε στην θάλασσα, είτε επειδή είχε ενοχές και έπεσε μόνη της. Από τότε έγινε γοργόνα. (Για περισσότερες λεπτομέρειες αύριο)

Δείτε και αυτό το site
http://rubens.anu.edu.au/student.projects/mermaids/folklores.html

Σωστή εγκυκλοπαίδια! Εγώ το μόνο που είχα μπορέσει να βρώ ήταν μια αρχαιοελληνική γοργόνα (στην Ολυμπία, νομίζω), και ακόμα και εκείνο το λινκ το έχασα...

Περιμένω με ενδιαφέρον την αυριανή σου επικόλληση.

Και όποιου άλλου έχει στοιχεία για την ΠΡΩΤΗ εμφάνιση της αδελφής του Μεγαλέξανδρου στην λαϊκή παράδοση, φυσικά.

Κ

Βρήκα αυτήν, που πλησιάζει κάπως την λαϊκή εικώνα, στο site http://www.cretanicons.com, που λέει οτι είναι "χειροποίητη Βυζαντινή εικώνα (Κρητικής σχολής)". Για να το λέει, έτσι θα είναι....

Την παραθέτω εδώ αφού ακόμα κανείς δεν έχει βρει εκείνη από το αναγνωστικό!

Κ

Κάποιοι θρύλοι μιλούν για την αδερφή, κάποιοι άλλοι για την κόρη αλλά και την μάνα. Τις περισσότερες βέβαια τις βρίσκουμε στα νησιά.

Μία Κρητική παράδοση λέει τα εξής:

"Αλέξανδρος ο βασιλιάς, σαν επολέμησε κι επήρε όλα τα ρηγάτα του κόσμου και τον έτρεμε όλη η γης η οικουμένη εκάλεσε τσοι μάγους και τσοι ρώτηξε:

"Πείτε μου σεις που κατέχετε τση μοίρας τα γραμμένα, είντα μπορώ να κάμω για να ζήσω πολλούς χρόνους και να χαρώ τον κόσμο, τώρα που τον έκαμα όλο δικό μου;"

"Βασιλέα μου πολυχρονεμένε, η δύναμη του είναι πολλή", αποκρίθηκαν οι μάγοι, "μα τα χει γραμμένα η μοίρα, δεν είναι μπορετό να ξεγραφτούνε. Ενα μόνο πράμα είναι, που μπορεί να σε κάμη να χαρής τα βασίλεια και τη δόξα σου, ώστε να θέλης, Να γενής αθάνατος, να ζήσης ίσα με τα βουνά. Μα είναι δύσκολο, πολύ δύσκολο"

"Δεν σας ρωτώ αν είναι δύσκολο, μόνο είντα'ναι;" είπεν ο Αλέξανδρος

"Αι τότε βασιλέα μου, 'ς τς ορισμούς σου. Είναι τ' αθάνατο νερό, που όποιος το πιή θάνατο δεν φόβαται. Μα όποιον πάει να το πάρη, πρέπει να περάσει από μέσα από δύο βουνά που χτυπά το' ναι πάνω στ' άλλο αλάγιαστα. Κι ουδέ πουλί πετάμενο δεν προφτάνει να περάση. Αμα περάσης τα δύο βουνά ειν' ένας δράκος ακοίμητος και φυλάει τ' αθάνατο νερό. Σκοτώνεις τον δράκο και το παίρνεις".

(Ο Αλέξανδρος αμέσως παίρνει τον Βουκέφαλο, τον καβαλάει και πάει. Περνάει μ' ένα βίτσισμα τα βουνά, σκοτώνει τον δράκο και παίρνει το γυαλί που χε τ' αθάνατο νερό.
Γυρίζοντας όμως, το αφήνει στο παλάτι και δεν το φυλάει καλά. Το βλέπει η αδερφή του και χωρίς να σκεφτεί το χύνει. Κατά τύχη χύθηκε πάνω σε μιά αγριοκρομμύδα και γι αυτό οι κρομμύδες δεν ξεραίνονται ποτέ. Οταν ο Αλέξανδρος ψάχνει το αθάνατο νερό να το πιεί, ρωτάει την αδερφή του κι αυτή του λέει πως δεν ήξερε τι ήταν και το πέταξε.)

Τότε ο βασιλιάς επήγε να κουζουλαθεί από τη μάνιτα και τη στεναχώρια του και τση καταράστηκε να γενή από τη μέση και κάτω ψάρι και να βασανίζεται στην μέση του
πελάγου, ώστε να στέκη ο κόσμος.
Ο Θεός τ' ακουσε, και από τότε όσοι γυρίζουνε με τα καράβια την βλέπουνε και παραδέρνεται μέσα 'ς τα κύματα. Ωστόσω τον Αλέξανδρο δεν τον μισά. Και ως δη κανένα καράβι ρωτά "Ζει ο Αλέξανδρος;"
Κι αν ο καραβοκύρης είν' ακάτεχος κι απηλοηθη "Απέθανε", η κόρη από τη μεγάλη της λύπηση ταράσσει με τα χέρια και με τα ξέπλεκα ξανθά μαλλιά τση τη θάλασσα, και πνίγει το καράβι. Οσοι όμως κατέχουνε απηλογούνται "Ζη και βασιλεύει" και τότε η πολύπαθη κόρη κάνει καλή καρδιά και τραγουδεί χαρούμενη γλυκά τραγούδια. Εκεί μαθαίνουνε οι ναύτες τσοι καινούργιους σκοπούς και τσοι φέρνουνε"

Μία άλλη Κρητική παράδοση από το Ρέθυμνο λέει ότι την 2α Φεβρουαρίου ανέρχεται αύτη και ερωτά τους ναύτες κλπ. (Τι κρύβει αυτή η ημερομηνία;)

Μιά παράδοση από την Χίο (αυτός εδώ δεν "μασάει")
"Κάποτε ανήλθον επί ταξειδεύοντος πλοίου αι Σειρήνες αι οποίαι ηρώτησαν τον ναύτην αν έχη αποθάνει ο αδερφός των, ο βασιλεύς Αλέξανδρος. Ο ναύτης μη γνωρίζων επί του ζητήματος τούτου, απειλήθη παρ' αυτών να καταβροχθισθή. Τέλος, όμως ήρπασε αυτάς εκ της κόμης, τας εφόνευσε και είτα έρριψεν αυτάς εις την θάλασσαν..."

Υπάρχει πάντως και μία σειρά παραδόσεων στις οποίες ο Αλέξανδρος αγαπούσε μία που πέθανε και την άφησε έγγυο μέσα στον τάφο. Αυτή του λέει να πάει να πάρει το μωρό σε εννιά μήνες επειδή είναι τελώνιο και θα χαλάσει τον κόσμο. Αυτός πήγε, το έδεσε με αλυσσίδες και το πέταξε στην θάλασσα. Αυτή ήταν η Οργόνα (γοργόνα). Και μετά συνεχίζει η ίδια ιστορία "Ζει ο Βασιλιάς Αλέξανδρος;" κλπ Κάθε χρόνο έρχεται η αλυσσίδα στην τρίχα να κοπεί και την ανανεώνουνε (παράδοση της Νάξου)

Η παράδοση της Βιζύης της Ανατ. Θράκης, λέει ότι η γοργόνα ήταν η μητέρα του Αλέξανδρου, με το χαρακτηριστικό όνομα Φώκια. Αυτή η παράδοση λέει ότι η Φώκια (γοργόνα στην μορφή) ζει στον αφαλό της θάλασσας, εκεί που το νερό γυρίζει γύρω-γύρω και γίνεται τρύπα στην μέση.

Μία παράδοση που υπάρχει σε πολλά μέρη λέει ότι οι γοργόνες ζουν στην Μαύρη Θάλασσα και πολλές φορές κατεβαίνουν και κάτω στα νερά μας. Μερικοί λένε ότι τις περισσότερες φορές φαίνονται το Σάββατο κατά τα μεσάνυχτα.

Μία παράδοση από την Κάλυμνο συνδέει την γοργόνα με τον Μέγα Κωνσταντίνο. Αυτή ζούσε ανάμεσα στην Τέλενδο (η αρχαία Κέλερις) και στο Καστέλλι και απειλούσε τους ναυτικούς. Τελικά την σκότωσε ο Αγιος Κωνσταντίνος που ζούσε στο κάστρο της Τελένδου.

Ο συγγραφέας λέει αυτό που είπαν και τα παιδιά παραπάνω, ότι δηλαδή αυτές οι παραδόσεις επέζησαν στον χρόνο ως συνώνυμα του θάρρους και του ηρωισμού αυτών των ηρώων (Περσέας, Μ. Αλέξανδρος, Μ.Κωνσταντίνος).
Για τον Αλέξανδρο ειδικά λέει ότι με αυτόν τον τρόπο έμεινε "αθάνατος"
στις ψυχές των Ελλήνων.

Μήπως υπάρχουν και τίποτα ημερομηνίες για αυτές τις παραδόσεις;

K.

ESOTERICA.gr Forums !

© 2010-11 ESOTERICA.gr