Πρετόρια, Νότιος Αφρική
Τρεις θεωρίες που είχαν προταθεί ως εξήγηση για τους μυστηριώδεις «κύκλους των νεράιδων» στην έρημο Ναμίμπ αποδεικνύεται ότι δεν ευσταθούν, παραδέχονται Νοτιοαφρικανοί ερευνητές. Οι κύκλοι «παραμένουν ένα μυστήριο» σχολιάζει απογοητευμένη στο NewScientist.com η Δρ Γκρέτελ βαν Ρούιεν, βοτανολόγος του Πανεπιστημίου της Πρετόρια και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Οι κύκλοι των νεράιδων απαντώνται αποκλειστικά στην παράκτια έρημο Ναμίμπ στη νοτιοδυτική Αφρική. Πρόκειται για δίσκους γυμνού, αμμώδους εδάφους, με διάμετρο από δύο έως δέκα μέτρα, οι οποίοι περιβάλλονται από πόες μεγάλου ύψους που ξεχωρίζουν από την υπόλοιπη χαμηλή βλάστηση της περιοχής.
Από τη δεκαετία του 1970 που άρχισαν να μελετώνται, τρεις επιστημονικές εξηγήσεις έχουν προταθεί για τους κύκλους: η επέλαση τερμιτών, η παρουσία ραδιενεργών στοιχείων στο έδαφος και η φυτοτοξική δράση του φυτού Euphorbia damarana.
Πρώτη διαψεύστηκε η θεωρία του ραδιενεργού εδάφους. Το Γραφείο Προτύπων της Νοτίου Αφρικής δεν ανίχνευσε ραδιενεργή ακτινοβολία στα δείγματα εδάφους που απέστειλε για ανάλυση η Βαν Ρούιεν. «Αυτή θα ήταν η τέλεια εξήγηση» σχολιάζει η ίδια. «Αλλά δεν βρήκαν κανένα ίχνος» συνεχίζει.
Εξίσου απογοητευτική ήταν η μελέτη της δράσης του Euphorbia. Η ερευνητική ομάδα εντόπισε στην έρημο τα τοξικά φυτά, ζωντανά ή αποξηραμένα, και συνέλεξε υποκείμενο έδαφος. Το χώμα μεταφέρθηκε στο εργαστήριο, όπου η βοτανολόγος επιχείρησε να καλλιεργήσει σε αυτό διάφορα φυτά της ερήμου. Το χόρτο Lolium multiflorum αναπτυσσόταν χωρίς πρόβλημα, υποδεικνύοντας ότι στα δείγματα δεν υπήρχαν τοξικά συστατικά.
Οι ερευνητές στράφηκαν έτσι στην αναζήτηση τερμιτών, οι οποίοι υποτίθεται ότι απομάκρυναν κάθε σπόρο που θα μπορούσε να βλαστήσει στο εσωτερικό των δίσκων. Σύμφωνα με την Βαν Ρούιεν, αυτή ήταν η εξήγηση που έτειναν να πιστεύουν οι περισσότεροι.
Η θεωρία αποδείχθηκε όμως ψευδής: Ούτε τερμίτες, ούτε ερείπια των φωλιών τους βρέθηκαν στο έδαφος. «Σκάψαμε χαντάκια βάθους έως και δύο μέτρων, αλλά δεν βρήκαμε ενδείξεις ή κατάλοιπα» εξηγεί η βοτανολόγος.
Το μόνο που μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν οι ερευνητές είναι ότι το χώμα εντός των γυμνών δίσκων όντως διαφέρει από το τριγύρω έδαφος: Όλες οι πόες που καλλιεργήθηκαν σε δείγματα εδάφους από το εσωτερικό των κύκλων μαράθηκαν, ενώ ευδοκίμησαν όταν φυτεύθηκαν σε χώμα από την περίμετρο.
Φαίνεται ότι στους κύκλους των νεράιδων όντως υπάρχουν τοξικά συστατικά. «Ακόμα όμως και αν τα βρούμε, το επόμενο πρόβλημα θα είναι το πώς βρέθηκαν εκεί» σχολιάζει η βαν Ρούιεν. Προς το παρόν, συνεχίζει, «μας απομένουν μόνο οι νεράιδες».
Η έρευνά της δημοσιεύεται στο Journal of Arid Environments.
news.in.gr
http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=528482&lngDtrID=252
Σκάβε βαθειά-τρέξε γρήγορα!
Καμία εξήγηση για τους «κύκλους των νεράιδων»
Απεστάλη: 05/04/2004, 08:58:09
