Γεννήθηκε το 469 π.Χ. και από τα παιδικά του χρόνια ακόμα, έλεγε ότι άκουγε τις παραινέσεις "της φωνής του δαιμονίου". Οι παραινέσεις αυτές περιείχαν πάντοτε απαγορεύσεις. Από τη νεότητά του ο Σωκράτης είχε δείξει βαθύ ενδιαφέρον για τα θρησκευτικά, φιλοσοφικά και επιστημονικά προβλήματα του καιρού του. Οι φυσικές επιστήμες, οι κυριότερες τάσεις αντιπροσωπεύονταν τότε από την ιωνική σχολή που προσπαθούσε ν' ανακαλύψει την προέλευση του σύμπαντος και τη δύναμη που το κινεί, και από μερικές δυτικές σχολές, ιδιαίτερα από τους πυθαγόρειους, που πίστευαν ότι η πρώτη αρχή έπρεπε να αναζητηθεί στον Αριθμό (ο Αριθμός δηλαδή καθορίζει την αρμονία της μουσικής, τις κινήσεις του ήλιου, της σελήνης και των άστρων, τις αρχιτεκτονικές αναλογίες κλπ.). Ετσι, ο Αριθμός ταυτίζεται με κάθε τί που είναι οργανωμένο, άψογο, σωστό, καλό και ωραίο.

Φαίνεται ότι ο Σωκράτης είχε ενδιαφερθεί ιδιαίτερα για τη θεωρία του Διογένη του Απολλωνιάτη, που υποστήριζε ότι ο αέρας, σε διάφορους βαθμούς πυκνότητας, αποτελεί το υπόστρωμα του υλικού κόσμου.

Το αποτέλεσμα των παρατηρήσεών του πάνω σ' αυτές τις θεωρίες ήταν να δημιουργήσει ο Σωκράτης μια δική του θεωρία, τη θεωρία των ειδών, σύμφωνα με την οποία ο κόσμος των αισθήσεων συνδέεται με τον κόσμο των σκέψεων, χάρη στη συμμετοχή των πραγμάτων στα "είδη" ή πρότυπα, που μόνο αυτά είναι αιώνια.

Η θεωρία μπορεί να έχει πυθαγόρεια προέλευση, αλλά ο Σωκράτης την ανέπτυξε στη λογική της πλευρά καθώς και σε ηθική βάση. Λόγου χάρη, οι δίκαιες ή θαραλλέες πράξεις θεωρούνται τέτοιες επειδή μετέχουν στο "είδος" της δικαιοσύνης και του θάρρους. Ο Σωκράτης όμως όφειλε περισσότερα στους πυθαγόρειους. Η μυστική φύση του ελκυόταν από τη θεωρία που δεχόταν την ψυχή σαν θεία αθάνατη σπίθα, φυλακισμένη στο σώμα και απελευθερωμένη με το θάνατο.

Ο Σωκράτης έγινε γρήγορα διάσημος στους πνευματικούς κύκλους της Αθήνας και πιστεύοντας ότι ήταν ο μόνος από τους ανθρώπους που είχε επίγνωση της άγνοιάς του, πείσθηκε ότι ήταν προορισμένος να κάνει και τους άλλους να αποκτήσουν συνείδηση της αλήθειας για την ανθρώπινη άγνοια. Συνέχισε την αποστολή του αυτή ως το τέλος της ζωής του ασταμάτητα και επίμονα, ζητώντας αφορμή ν' ανοίγει συζητήσεις, ιδιαίτερα με τη νεολαία φέρνοντας στο φως τις εσωτερικές αντιφάσεις των λαϊκών αντιλήψεων, προπάντων σε θέματα ηθικής και πολιτικής. Ο Αριστοφάνης στην περίφημη κωμωδία του "Νεφέλαι" ειρωνεύεται το "μαγαζί των ιδεών" του Σωκράτη και υπαινίσσεται ότι ήταν ο αρχηγός μιας κοινότητας όμοιας με των πυθαγορείων. Από τα κείμενα όμως ενός από τους μαθητές του που έμελλε να ξεπεράσει το μεγαλείο του δασκάλου, μπορούμε να φανταστούμε τον Σωκράτη στο κέντρο ενός κύκλου νέων που ανήκαν στις καλύτερες οικογένειες της Αθήνας και που έτρεφαν γι΄ αυτόν στοργικό θαυμασμό. Για τους πιο συντηρητικούς Αθηναίους, ο Σωκράτης ήταν αντιπαθητικός, ιδιαίτερα εξαιτίας των ιδεών του, που αποκάλυπταν ότι είχε μιαν εποπτεία της ζωής πλατύτερη από των Αθηναίων της εποχής του, μια εποπτεία που προχωρούσε πέρα από την Αθήνα και την Ελλάδα και έβλεπε τον άνθρωπο σαν αδελφό όλων των ανθρώπων και πολίτη του κόσμου. Στις ιδέες αυτές διαφαίνεται μια έλλειψη πατριωτισμού και δεν παραξενεύει το γεγονός ότι ένα μέρος των πολιτών της Αθήνας έκανε τόσες προσπάθειες για να απαλλαγεί απ΄αυτόν.

Οταν τελικά ο Σωκράτης οδηγήθηκε στο δικαστήριο, το 339 π.Χ. κατηγορήθηκε μπροστά σε 501 δικαστές, για ασέβεια και για διαφθορά της αθηναϊκής νεολαίας. Εξήγησε στους δικαστές τη ζωή του και τις πράξεις του, και κρίθηκε ένοχος με πλειοψηφία 60 ψήφων. Ο κατήγορος ζήτησε την ποινή του θανάτου. Ο Σωκράτης πρότεινε να καταδικαστεί σε χρηματική ποινή: μισό τάλαντο. Οι δικαστές ήταν υποχρεωμένοι από το νόμο να διαλέξουν τη μία από τις δύο προτάσεις και διάλεξαν το θάνατο.

Ο Σωκράτης θα μπορούσε να δραπετεύσει, αλλά δε θέλησε και, ένα μήνα μετά τη δίκη, ήπιε το κώνειο, τριγυρισμένος από τους αφοσιωμένους φίλους του. Μαζί τους πέρασε τις τελευταίες του ώρες συζητώντας για την αθανασία της ψυχής: "Ο θάνατος αντιπροσωπεύει είτε το μηδέν, είτε τη μετάβαση της ψυχής από το ένα σώμα στο άλλο. Πρέπει λοιπόν, έλεγε, να είσαστε χαρούμενοι, βέβαιοι ότι τίποτα κακό δεν μπορεί να συμβεί στον ευσεβή άνθρωπο είτε στη ζωή είτε μετά το θάνατό του. Η ώρα του αποχωρισμού έφθασε. Ο καθένας τραβάει το δρόμο του, εγώ προς το θάνατο, εσείς για τη ζωή. Ποιός δρόμος είναι καλύτερος, μόνο ο Θεός το ξέρει".

Ανάμεσα σ' εκείνους που παραστάθηκαν στον Σωκράτη κατά τις τελευταίες του ώρες και είχαν ακούσει τα τελευταία συνετά λόγια από το στόμα του δίκαιου όσο και θαρραλέου εκείνου ανθρώπου, ήταν και ο μαθητής του Πλάτων.

Ο Πλάτων είχε αναστατωθεί από τη μεταχείριση του Σωκράτη στη δίκη και από τις τελευταίες σκηνές στο κελί του θανάτου, όπου είχε δε την πνευματική τύφλωση και την ανανδρία διανοητικά εξαθλιωμένων ανθρώπων στην προσπάθειά τους να εξοντώσουν μια από τις μεγαλύτερες διάνοιες της εποχής.

Στην αφήγηση των τελευταίων ωρών του Σωκράτη, που δίνει στο "Συμπόσιό" του, ο Πλάτων λέει ότι ο θάνατος του δασκάλου που τον παρακίνησε να συνεχίσει την αποστολή του φίλου και μέντορά του. Από την αφήγηση καταφαίνεται ότι, αν δεν αναλάμβανε ένα τέτοιο εγχείρημα, δε θα κατόρθωνε και ίσως δε θα επεδίωκε να διαμορφώσει τη φιλοσοφία του, που είχε και θα εξακολουθήσει να έχει σημαντική επίδραση πάνω στην παγκόσμια σκέψη κάθε εποχής".

(Από το βιβλίο Τα 100 γεγονότα που άλλαξαν τον κόσμο.

Τομ. Α' Μετάφραση Αριστ. Αγγελίδη. Εκδόσεις Φυτράκης. Τύπος ΑΕ 1975).

Αμφισβητειται η ιστορικοτητα του;

Πιστευετε οτι ορθως καταδικαστηκε σε θανατο ή οχι;Τελικα δικαστηκε για θρησκευτικους ή πολιτικους λογους;

quote:

---

ΑΥΤΟΣ..... ΗΘΙΚΟΛΟΓΟΥΣΕ ΜΕ ΗΘΙΚΟΛΟΓΙΕΣ ΑΝΤΙΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΒΟΛΕΥΑΝ ΤΟΥΣ ΟΛΙΓΑΡΧΙΚΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ...

---

απ'όσο ξέρω,ο σωκράτης απέφευγε σαν το διάολο το λιβάνι
τον αλκιβιάδη που τον πολιορκούσε με σκοπό
τη σαρκική απόλαυση.

ας μη λέμε λοιπόν ότι συμμετείχε σε όργια κλπ.

quote:

---

ΣΑΣ ΠΑΡΑΠΕΜΠΩ ΣΤΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΚΙ ΣΤΟΝ ΦΑΙΔΡΟ..

---

-----------------------------------------

Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΔΕ ΘΕΛΕΙ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΑΛΛΑ ΜΕΛΕΤΗ.
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΤΗΝ ΠΑΠΑΓΑΛΙΣΕΙΣ.

Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΕΙΧΕ ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ, ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟ ΕΚΑΝΕ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ, ΟΤΑΝ ΑΥΤΗ ΤΟΝ ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΕ, ΓΙΑ ΝΑ ΠΟΛΕΜΗΣΕΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΔΑΞΕΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ, ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ, ΤΟΝ ΟΡΘΟ ΛΟΓΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΡΘΗ ΣΚΕΨΗ.

ΤΩΡΑ ΤΟ ΤΙ ΕΚΑΝΕ Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΣΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ ΤΟΥ, ΠΩΣ ΤΟ ΕΚΑΝΕ ΜΕ ΠΟΙΑ Ή ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΚΑΙ ΣΕ ΤΙ ΣΤΑΣΗ, ΕΙΝΑΙ ΘΕΜΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΣΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΚΕΨΗ.

ΤΕΛΟΣ, ΚΑΛΟ ΘΑ ΗΤΑΝ ΟΤΑΝ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΣΩΚΡΑΤΗ ΝΑ ΜΗΝ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΟΥΜΕ ΜΟΝΟ ΑΤΑΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΑΛΛΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΑΜΕ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΣΚΕΨΗΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΒΓΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.
ΕΦΟΣΟΝ ΑΥΤΑ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΣΩΖΟΝΤΑΙ ΔΕΝ ΤΑ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΙ ΔΕ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΑΝ ΕΧΕΙ ΒΑΛΕΙ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΟΣ ΤΟ ΧΕΡΑΚΙ ΤΟΥ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ.

quote:

---

.......
ΤΕΛΟΣ, ΚΑΛΟ ΘΑ ΗΤΑΝ ΟΤΑΝ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΣΩΚΡΑΤΗ ΝΑ ΜΗΝ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΟΥΜΕ ΜΟΝΟ ΑΤΑΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ ΠΟΥ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΑΛΛΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΑΜΕ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΣΚΕΨΗΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΒΓΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.
ΕΦΟΣΟΝ ΑΥΤΑ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΣΩΖΟΝΤΑΙ ΔΕΝ ΤΑ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΙ ΔΕ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΑΝ ΕΧΕΙ ΒΑΛΕΙ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΟΣ ΤΟ ΧΕΡΑΚΙ ΤΟΥ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ.

---

Φίλε ΑΙΝΕΙΑΝ06

Η παρατήρησή σου δεν στερείται αληθείας, αλλά δεν είναι η αλήθεια. Γιατί, μπορεί όντως να χρησιμοποιήθηκε επί δεκαετίες ίσως και αιώνες, ο πλατωνισμός για να εξυπηρετήσει την καθεστηκυία τάξη, (εν είδη καρικατούρας βεβαίως), αλλά έχει κι από την άλλη το προνόμιο της αθωότητας: Τουτέστιν, δεν μπορούσε ο Πλάτωνας να προμαντέψει ότι κάποιοι coloneli της 21ης Απριλίου θα ενέτασσαν τη φιλοσοφία του στον διαβόητο "ελληνοχριστιανικό πολιτισμό" τους.

Ύστερα, το ότι ο Σωκράτης και ο Πλάτων διακρίνονται για τη στροφή τους από τις εξωτερικές εκπορεύσεις στις εσωτερικές ανθρώπινες, δεν σημαίνει ότι δεν ασχολήθηκαν και με τις πρώτες. Ο "Τίμαιος" για παράδειγμα, είναι ένα αριστούργημα από κάθε άποψη - θα μπορούσε κανείς να πιστέψει ότι πρόκειται και για προϊόν αποκάλυψης, με την πλέον στενή έννοια της λέξης.

Θεωρώ ότι κάποια ιερά τέρατα της διανόησης αποτελούν κτήμα ολόκληρης της ανθρωπότητας, κι όχι ενός ...μεταλλαγμένου και κουτοπόνηρου λαού.

Έτσι, δεν βρίσκω κάποιο κακό που η Νίκη της Σαμοθράκης κοσμεί σε περίοπτη θέση το Λούβρο (Άλλωστε κάποιοι αετονύχηδες την ξεπούλησαν εντελώς νόμιμα, με χαρτιά, το 19ο αιώνα), γιατί έτσι μπορούν να μάθουν άπαντες για έναν ύψιστης αισθητικής λαό που έζησε σε αυτό τον πλανήτη πριν 2500 χρόνια.

Το ότι ο Πλάτωνας, ο Σωκράτης κι ο Αριστοτέλης διαβάζονται και αναλύονται ακόμα, αποδεικνύει το πόσο μακριά έφτασε η σκέψη και η φιλοσοφία τότε, σχεδόν σε οριακά επίπεδα.

Όσον αφορά το Σωκράτη, νομίζω πως πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για το πως τον εμφανίζει ο Πλάτων στα έργα του και για τις απόψεις που τον εμφανίζει να διατυπώνει. Ο Πλάτων είναι σαφώς αντίθετος με την μορφή που έχει πάρει η αθηναϊκή δημοκρατία στην εποχή του και αυτό το δηλώνει και μέσω των λεγόμενων του Σωκράτη, αλλά πολύ περισσότερο στην Πολιτεία. Ποιος όμως μπορεί αλήθεια να τον κατηγορήσει; Η μανία των Αθηναίων ενάντια σε οποιονδήποτε διακρίνονταν στην πόλη τους οδήγησε πολλούς μεγάλους άνδρες είτε στην εξορία ή στον θάνατο.

quote:

---

templier
........ Η μανία των Αθηναίων ενάντια σε οποιονδήποτε διακρίνονταν στην πόλη τους, οδήγησε πολλούς μεγάλους άνδρες είτε στην εξορία ή στον θάνατο.

"It is the mark of an educated mind to be able to entertain a thought without accepting it" - Aristotle

---

1983

Edited by - psytekk on 26/08/2006 05:19:11

"…
Παρόμοια ήταν η περίπτωση στη δίκη του Σωκράτη, το 399 π.Χ. Όπως είδαμε, ο φιλόσοφος κατηγορήθηκε ότι διέφθειρε τους νέους, ότι δεν πίστευε στους θεούς της πόλης και ότι κόμιζε «καινά δαιμόνια». Τη μήνυση κατέθεσε ένας νέος όχι πολύ γνωστός, ο Μέλητος, με την υποστήριξη ενός πολιτικού άνδρα, του Άνυτου, που είχε παίξει σημαντικό ρόλο στο δημοκρατικό κόμμα τα προηγούμενα χρόνια. Ο Σωκράτης καταδικάστηκε με 280 ψήφους έναντι 220, στο δικαστήριο που αποτελούνταν από 500 δικαστές: αν έπαιρνε 30 ψήφους ακόμη, θα είχε αθωωθεί. Σε τι οφειλόταν η καταδίκη ενός σοφού, που η Πυθία είχε υποδείξει σαν τον σοφότερο των ανθρώπων; Πώς να εξηγήσουμε μια δικαστική απόφαση που, από την εποχή των σχετικών κειμένων του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα υπέρ του Σωκράτη, θεωρείται η ανεξίτηλη ντροπή της αθηναϊκής δημοκρατίας; Αν λάβουμε υπ’ όψιν τα καθέκαστα της δίκης, μπορούμε εύκολα να απαντήσουμε.

Οι τίμιοι αστοί που αποτελούσαν το δικαστήριο της Ηλιαίας – ο Φιλοκλέων του Αριστοφάνη, στις Σφήκες, είναι η γελοιογραφία τους – καταλόγισαν στο Σωκράτη, όχι χωρίς δισταγμό, ότι με τις συζητήσεις του και τη φιλία του συνέβαλε στη διαμόρφωση μερικών από τους ψυχρούς φιλόδοξους ανθρώπους, που τόσα δεινά είχαν προκαλέσει στην Αθήνα, για δεκαπέντε χρόνια: ο Αλκιβιάδης, ο υποκινητής της ολέθριας εκστρατείας στη Σικελία, που έγινε αργότερα έμπειρος σύμβουλος της Σπάρτης εναντίον της πατρίδας του, ο Κριτίας, ο κυνικός και άπληστος αρχηγός των Τριάκοντα, που σκότωσε τόσους Αθηναίους αφού κατέλυσε τη δημοκρατία. Οι σχέσεις που ένωναν και τους δύο με τον Σωκράτη ήταν γνωστές σε όλους και οι δικαστές ήταν δικαιολογημένοι όταν απέδιδαν κατά ένα μέρος στο δάσκαλο την ευθύνη για τα λάθη των μαθητών του.

Άλλωστε, όσο ήταν νέοι, οι φίλοι του Σωκράτη δεν είχαν κρύψει καθόλου προτιμήσεις που ο αγαθός λαός των Αθηνών θεωρούσε επιλήψιμες: τοποθέτηση υπέρ της Σπάρτης, που τη θεωρούσαν πόλη με καλύτερη διακυβέρνηση από την Αθήνα, φιλοσοφική περιέργεια και διαλεκτική ευστροφία που είχαν αναπτύξει ακολουθώντας το παράδειγμα του δασκάλου τους και τους έδινε στη διαλεκτική συζήτηση μια τόσο φανερή υπεροχή, ώστε να γεννούν καχυποψία στο συνομιλητή τους, είχαν ακόμα ελευθερία στην κρίση τους, που μαζί με τη νεανική ορμή, τους έσπρωχνε να ξαναθέτουν υπό εξέτασιν τις πιο κατασταλαγμένες ιδέες, τέλος, και δεν ήταν το λιγότερο σημαντικό, ομολογούσαν ότι είχαν τάση για την παιδεραστία, τον «δωρικό» έρωτα, που είχαν σε μεγάλη εκτίμηση στη Σπάρτη, συζητούσαν πολύ γι’ αυτόν στο μικρό τους κύκλο, όπως το δείχνει πάρα πολύ καθαρά το Συμπόσιον του Πλάτωνα και επιδίδονταν σ’ αυτόν χωρίς ενδοιασμούς. Ο μέσος Αθηναίος, όμως, και αυτό φαίνεται καθαρά όταν διαβάζουμε Αριστοφάνη, αισθανόταν φρίκη γι’ αυτήν την ακολασία αλλά και περιφρόνηση: έβλεπε, όχι αδικαιολόγητα, ότι σ’ αυτήν τη στάση υπήρχε, εκτός από την αλλοτρίωση του πνεύματος και των αισθήσεων, το σημείο σύγκλισης μιας αριστοκρατικής «αδελφότητας», μιας συναδέλφωσης με πολιτικά οράματα, τα οποία φοβόταν δικαιολογημένα η δημοκρατία. Όλοι αυτοί οι νέοι, οι απόλυτα ικανοποιημένοι από τον εαυτό τους, που οι περισσότεροι προέρχονταν από τις πλουσιότερες οικογένειες των Αθηνών, δεν κέρδιζαν καθόλου τη συμπάθεια όσων δεν άνηκαν στον κύκλο τους. Αισθάνονταν λοιπόν για τον Σωκράτη, που οι νέοι σέβονταν υπερβολικά, με έναν τρόπο που δεν καταλάβαιναν οι αμύητοι, την εχθρότητα που τους προκαλούσαν οι μαθητές του. Η κατηγορία ότι διέφθειρε τη νεολαία φαινόταν να στηρίζεται σε αταθερές βάσεις: μέσα από τα κείμενα του τίμιου Ξενοφώντα και του Πλάτωνα, που φορεί το φωτοστέφανο της μεγαλοφυΐας, σήμερα δεν ακούμε πια παρά τη μία από τις δύο πλευρές της δίκης.

Όμως, πέρα από το γεγονός ότι οι περιστάσεις στοιχειοθετούσαν περισσότερο ένα πρόσχημα παρά μιαν αιτιολογία, γινόταν εδώ μια θρησκευτική δίκη, που ταυτόχρονα ήταν και πολιτική δίκη. Πρέπει λοιπόν να κοιτάξουμε την πραγματικότητα κατά πρόσωπο, χωρίς να βιαστούμε να υιοθετήσουμε την αγανακτισμένη οργή των μαθητών, που έβλεπαν να πλήττεται ο θαυμασμός τους για τον δάσκαλο. Άραγε ο Σωκράτης ήταν επικίνδυνος για την ηθική και πολιτική ισορροπία της αθηναϊκής δημοκρατίας; Χωρίς δισταγμούς, μπορούμε να απαντήσουμε ναι. Όταν διαβάζουμε τους πρώτους διάλογους του Πλάτωνα, περισσότερο κι από τη μέτρια αγιογραφία των Απομνημονευμάτων του Ξενοφώντα, ο Σωκράτης, παρουσιάζεται σαν ένας πολύ επιδέξιος σοφιστής, να κάνει να τα χάσουν ακόμη και οι πιο πονηροί, όπως ο Πρωταγόρας και ο Γοργίας, χάρη στην εφαρμογή μιας ανώτερης διαλεκτικής, που είχε κι αυτή ορισμένες αμφιλεγόμενες μεθόδους, όπως π.χ. τα λογοπαίγνια σε σχέση με τις διαφορετικές έννοιες ενός όρου. Αυτό το μέσον, που χειρίζεται σα δεξιοτέχνης ο Σωκράτης, το χρησιμοποιεί για να φέρει το συνομιλητή του σε αντίφαση με τον εαυτό του και να του αποδείξει ότι δεν είναι βέβαιος για τίποτε. Αυτή η όχι και τόσο ευχάριστη κατάσταση, που είναι ίσως το απαραίτητο ξεκίνημα σε κάθε αληθινή φιλοσοφία, όταν επιβάλλεται σε ένα μυαλό μετρίων δυνάμεων μπορεί να το σπρώξει στο σκεπτικισμό ή στην αποθάρρυνση, ή ακόμη να το κάνει να αποκηρύξει οποιαδήποτε αρχή. Μετά το γκρέμισμα, θα έπρεπε να ακολουθεί ανοικοδόμηση: αλλά ο Σωκράτης δεν καταλήγει ποτέ σε συμπέρασμα. Οδηγεί στην αμφιβολία, αλλά δεν προτείνει τίποτε το βέβαιο. Φυσικά, η ενάρετη ζωή του σαν φιλόσοφου και πολίτη, η πρόθυμη εκτέλεση της συμμετοχής του στη στρατιωτική θητεία και στις υποχρεώσεις του πολίτη (όπως στην περίπτωση των Αργινουσών), η αφιλοκέρδειά του, η πενία του, ο ευλαβικός σεβασμός του για τους νόμους, η πίστη του στην καθαρή σκέψη και στην αλήθεια, με τίμημα το θάνατό του, όλα αυτά είναι θαυμάσια παραδείγματα που γενεές ανθρώπων τα στοχάστηκαν πάρα πολλές φορές. Ανάμεσα από τους σύγχρονούς του, όμως, ποιος τον έβλεπε κάτω από αυτό το πρίσμα, εκτός από τους φίλους του; Το κοινό στεκόταν στην εξωτερική εμφάνιση του Σωκράτη, στη γραφική μορφή του που θύμιζε Σειληνό, τη δεξιοτεχνία, να χειρίζεται δύσκολα ερωτήματα, στην αιώνια προτροπή για αμφιβολία, στη συνεχή ανυπαρξία οποιουδήποτε θετικού συμπεράσματος. Το κοινό τον μπέρδευε με τους φυσικούς φιλοσόφους, όπως ο Αναξαγόρας, που είχε καταδικαστεί παλιότερα για ασέβεια ή με τους σοφιστές, όπως ο Πρωταγόρας, που είχε επίσης εκτοπισθεί για τον καταστρεπτικό του σκεπτικισμό.

Είναι αλήθεια ότι ο Σωκράτης μιλούσε συχνά γι’ αυτήν την εσωτερική φωνή, γι’ αυτόν τον προσωπικό δαίμονα που τον συμβούλευε στις δύσκολες περιστάσεις και του οποίου την επέμβαση θεωρούσε ως εκδήλωση ενός θεού. Η ιδέα, όμως, αυτής της οικείας και μυστικής επικοινωνίας με τη θεότητα, έξω από κάθε γνωστό τελετουργικό, κλόνιζε τους απλοϊκούς ανθρώπους: υποψιάζονταν εδώ, άγνωστο ποια απειλή για την παραδοσιακή θρησκεία, σα να επρόκειτο οι αρχαίοι προστάτες της πόλης να παραχωρήσουν τη θέση τους σ’ αυτόν τον άγνωστο θεό. Πως θα μπορούσαν να επιζήσουν οι προύχοντες του κράτους, που όλοι στηρίζονταν επάνω στην ακριβή και πρόθυμη συμμετοχή στις λατρείες, αν οι αυριανοί πολίτες, με κλονισμένη την πίστη τους από τη διδασκαλία του Σωκράτη, άρχιζαν να αμφισβητούν τα πάντα, χωρίς να έχουν άλλη προσφυγή παρά αυτήν την παράδοξη μυστική φωνή, που ένας και μόνον ηλικιωμένος άνθρωπος, ισχυριζόταν ότι άκουγε μέσα του;

Δεν ξέρω αν ο Μέλητος, ο Άνυτος και ο Λύκων προέβαλαν αυτά τα επιχειρήματα στους δικαστές της Ηλιαίας. Θεωρώ όμως πιθανό ότι πολλοί από αυτούς τους δικαστές τα σκέφθηκαν σοβαρά, στη διάρκεια των λόγων των συνηγόρων, πριν βάλουν στη χάλκινη κάλπη, όπου έριχναν τις ψήφους, το κέρμα με τη μικρή λαβή που αθώωνε ή το κέρμα χωρίς λαβή που καταδίκαζε. Το γεγονός ότι στο σύνολο των πεντακοσίων μελών του δικαστηρίου, οι διακόσιοι είκοσι προτίμησαν το κέρμα με τη λαβή, γιατί θεώρησαν σωστότερο να ελευθερώσουν έναν δίκαιο άνθρωπο, από το να δώσουν ένα παράδειγμα που κατά τα φαινόμενα ήταν χρήσιμο στο κράτος, είναι τιμητικό για την αθηναϊκή δημοκρατία. Όσο για τους άλλους, νόμισαν ότι υπηρέτησαν σωστά την πόλη, αλλά ήταν λάθος τους και ασφαλώς ήταν πολύ αργά: γιατί το πνεύμα της ελεύθερης κριτικής, για το οποίο είχε τόσο αγωνιστεί ο Σωκράτης, είχε κιόλας κερδίσει πολλούς σκεπτόμενους ανθρώπους, ώστε η παλαιά θρησκεία να συνεχίζει να ζει με την κοινωνική τάξη με τους παλιούς όρους, δηλαδή σαν εγγύηση και αντανάκλασή τους".

quote:

---

Είναι αλήθεια ότι ο Σωκράτης μιλούσε συχνά γι’ αυτήν την εσωτερική φωνή, γι’ αυτόν τον προσωπικό δαίμονα που τον συμβούλευε στις δύσκολες περιστάσεις και του οποίου την επέμβαση θεωρούσε ως εκδήλωση ενός θεού. Η ιδέα, όμως, αυτής της οικείας και μυστικής επικοινωνίας με τη θεότητα, έξω από κάθε γνωστό τελετουργικό, κλόνιζε τους απλοϊκούς ανθρώπους: υποψιάζονταν εδώ, άγνωστο ποια απειλή για την παραδοσιακή θρησκεία, σα να επρόκειτο οι αρχαίοι προστάτες της πόλης να παραχωρήσουν τη θέση τους σ’ αυτόν τον άγνωστο θεό. Πως θα μπορούσαν να επιζήσουν οι προύχοντες του κράτους, που όλοι στηρίζονταν επάνω στην ακριβή και πρόθυμη συμμετοχή στις λατρείες, αν οι αυριανοί πολίτες, με κλονισμένη την πίστη τους από τη διδασκαλία του Σωκράτη, άρχιζαν να αμφισβητούν τα πάντα, χωρίς να έχουν άλλη προσφυγή παρά αυτήν την παράδοξη μυστική φωνή, που ένας και μόνον ηλικιωμένος άνθρωπος, ισχυριζόταν ότι άκουγε μέσα του;

---

Εδώ έχουμε πολλά και διάφορα.
Και πολλά μπερδεμένα.
1.Σύγκρουση πολιτικού και θρησκευτικού κατεστημένου;
2.Εξισώνεται ο Δαίμων με Θεό; (ας προσέξουμε λίγο τους όρους)
3.Ο Σωκράτης αναίρεσε ποτέ τους προ αυτού φιλοσόφους;
4.Μιλάμε για μιά αθηναική κοινωνία τόσο υλιστική που οι παράδοξες μυστικές (όχι βέβαια μυστικιστικές)φωνές έβαζαν το καθεστώς σε κίνδυνο;

οι λογοι που δικαστηκε ηταν οσο πολιτικοι τοσο και θρησκευτικοι.
εκανε καλο στην πολιτικη οποτε επρεπε να φυγει απο τη μεση,εκανε καλο στη θρησκεια οποτε επρεπε να φυγει απο τη μεση.

ανοητοι δικασανε εναν μεγαλο ανθρωπιστη,τι ορθο να περιεχει αυτο?

οσο για τις σαρκικες απολαυσεις ποτε δεν ηταν ετσι,αλλα και να ηταν που δεν ηταν μειωνετε την νοημοσυνη σας με το να βλεπετε σε ενα τελειο εργο τον τοιχο απο πισω..

σε ενα τελευταιο βιβλιο που διαβασα για τον σωκρατη κανουν μια υπεραναλυση που δειχνει οτι η γνωση του ξεπερνουσε και το ανθρωπινο στοιχειο σε καποια στιγμη.επιστημονες...
εχω δανεισει το βιβλιο σε μερικες μερες μπορω να σας πω τιτλο και ποιο συγκεκριμενα τι εννοω.

τελιωνω με αυτο που αρχισα,το δαιμονιο αυτο που λεει ο σωκρατης μεσα μας ελεγε να το ακουμε ολοι,προφανως δεν εννουσε οτι χρειαζετε τεχνικες για να φτασουμε σαυτο αλλα μαλλον μιλουσε για το φλογερο πνευμα μας.σε μια λεξη ειπε τα παντα με το να ακουμε το δαιμονιο μεσα μας.

αμεσο τελειως,που το βλεπεις αυτο στο μπερδεμα του χριστιανισμου?

αγαπατε και αγαπατε αγγουρια.
σου λεει δεν υπαρχει κακια,ελλειψη γνωσης υπαρχει.
η εκκλησια πιστευε και μη ερευνα.(η ελειψη γνωσης που λεγαμε)
σωκρατης μην αποδεχεσε τιποτα αν δεν το ερευνησεις μονος σου.

για να παρετε μια ιδεα πως βλεπω εγω την ολη υποθεση σωκρατης.

quote:

---

και η γνωση θα μας κανει να θελησουμε να αγαπησουμε τουσ παντες

---

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ θα μας κάνει να αγαπήσουμε την ποιότητα.
Τους πάντες δέν θα τους αγαπήσουμε!
Οι "πάντες" οφείλουν ποιότητα.

quote:

---

VIKING:Το αποτέλεσμα των παρατηρήσεών του πάνω σ' αυτές τις θεωρίες ήταν να δημιουργήσει ο Σωκράτης μια δική του θεωρία, τη θεωρία των ειδών, σύμφωνα με την οποία ο κόσμος των αισθήσεων συνδέεται με τον κόσμο των σκέψεων, χάρη στη συμμετοχή των πραγμάτων στα "είδη" ή πρότυπα, που μόνο αυτά είναι αιώνια.

Η θεωρία μπορεί να έχει πυθαγόρεια προέλευση, αλλά ο Σωκράτης την ανέπτυξε στη λογική της πλευρά καθώς και σε ηθική βάση. Λόγου χάρη, οι δίκαιες ή θαραλλέες πράξεις θεωρούνται τέτοιες επειδή μετέχουν στο "είδος" της δικαιοσύνης και του θάρρους.

---

Σωστά είναι αυτά που λες, αφού τα αναπτύσσει σε όλους σχεδόν τους διαλόγους του ο Πλάτων. Ωστόσο, στο Συμπόσιο τού Ξενοφώντα περιγράφεται το ακόλουθο περιστατικό: κάποιο κοροϊδεύουν τον Σωκράτη γιά την περίφημή του μύτη. Ο Σωκράτης τους αποστομώνει λέγοντάς τους ότι στην πραγματικότητα η μύτη του είναι η πιό όμορφη από όλες, επειδή καθώς είναι γυριστή προς τα επάνω, μπορεί να συλλαμβάνει πιό εύκολα τις οσμές. Είναι προφανές ότι αν πραγματικά ο Σωκράτης είχε τις ιδέες που λέει ο Πλάτων, δεν θα μπορούσε να δώσει μιά τέτοια απάντηση. Θα έλεγε ότι η μύτη του "μετέχει" στο "είδος" τού κάλους. Αν ο Σωκράτης ήταν υδρόβιος ή ... σκουπιδοκαθαριστής η μύτη του δεν θα τού ήταν καθόλου χρήσιμη ή θα τού ήταν και βάρος, άρα θα έπαυε να είναι όμορφη?

quote:

---

templier:Όσον αφορά το Σωκράτη, νομίζω πως πρέπει να είμαστε προσεκτικοί για το πως τον εμφανίζει ο Πλάτων στα έργα του και για τις απόψεις που τον εμφανίζει να διατυπώνει. Ο Πλάτων είναι σαφώς αντίθετος με την μορφή που έχει πάρει η αθηναϊκή δημοκρατία στην εποχή του και αυτό το δηλώνει και μέσω των λεγόμενων του Σωκράτη, αλλά πολύ περισσότερο στην Πολιτεία.

---

Ο ίδιος αυτός ο Πλάτων ήταν εκείνος γιά τον οποίο ο Αριστοτέλης έλεγε "Φίλος μεν Πλάτων, φιλτέρα δε η αλήθεια"

ESOTERICA.gr Forums !

© 2010-11 ESOTERICA.gr