ΕΡΕΥΝΑ-ΣΟΚ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ: 9 επώνυμες τοποθετήσεις
Ανθρωποι ή ανθρωπάκια;
Τελικά δεν μας ξένισε. Γιατί άλλωστε; Επειδή οι Ελληνες δηλώνουν θρησκόληπτοι; Αφού το υπουργείο Παιδείας είναι και Θρησκευμάτων. Φοβούνται τους ξένους- και όχι μόνον; Αφού οι καθημερινές συναναστροφές τους εξαντλούνται... στη φανατική τηλοψία.
Οχι απλώς απουσία παιδείας, αλλά καθυστέρηση και υπανάπτυξη υποδηλώνει ότι η στοιχειώδης ενημέρωση, που μπορεί να σημαίνει η ανάγνωση εφημερίδων, αποτελεί άγνωστη γη για τους περισσοτέρους.
Και τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τη δήλωση ότι οφείλουμε να υπακούμε στους νόμους, όταν αυτοί βέβαια νομιμοποιούν την αυθαιρεσία; Ζούμε σε μια κοινωνία, η οποία ιστορικά στερείται εκείνων των πολιτικών και πολιτιστικών αξιών που θα μας έφερναν σε παράλληλη πορεία με τις ευρωπαϊκές αξίες. Και κανείς δεν φαίνεται να θέλει να ταράξει την άγνοια, η οποία προσφέρεται για κάθε είδους εκμετάλλευση και κυρίως θεαματικοποίηση.
Κάπως έτσι διαμορφώνεται, ερήμην της πραγματικότητας, η υποκειμενικότητα και ανθεί η γενική ανασφάλεια.
Κάπως έτσι η εθνική μαγκιά τα βάζει με τα εύκολα «θύματα», επειδή δεν αντιμετωπίζει «τα σκουπίδια που έχουμε μέσα μας οι μονίμως δυσαρεστημένοι».
Κάπως έτσι ο φονταμενταλισμός της Εκκλησίας αφήνεται να διαχειρίζεται τις φοβίες των ανθρώπων.
Κάπως έτσι η πολιτική αποτυχία διαχείρισης της μετανάστευσης αφήνει πεδίο δράσης στις υπερβολές της τηλεόρασης.
Οι αιτίες μπορεί να ανάγονται σε βαθύτερες ιστορικές συνιστώσες της ελληνικής πραγματικότητας. Ομως, οι ευθύνες ανήκουν σε εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις που θέλουν να αποκαλούνται προοδευτικές και δεν τολμούν ή ξεχνούν να εντάξουν στην πορεία της χώρας το σύνολο της κοινωνίας.
Και αν υπάρχει ένα πανθομολογούμενο έλλειμμα παιδείας μέχρι σήμερα, πλέον εκλείπουν οι δικαιολογίες για τη διαιώνισή του. Ας το καλύψουμε. Αποφασίζοντας με ποιον πολιτισμό επιλέγουμε να ζήσουμε. Και με ποιες δυνάμεις οφείλουμε να συγκρουστούμε...
--------------------------------------------------------------------------------
Αλέκος Παπαδόπουλος βουλευτής ΠΑΣΟΚ
«Δεν πρέπει να εθελοτυφλήσουμε»
«Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι εξόχως αρνητικά. Φαίνεται ότι διαμορφώνεται ένα σύστημα "αξιών" αναντίστοιχο με ό,τι η ελληνική κουλτούρα έχει διαμορφώσει τα τελευταία πολλά χρόνια.
Κατά την άποψή μου, πρώτον, δεν πρέπει να εθελοτυφλήσουμε κρύβοντάς τα κάτω από το χαλί και προτείνω να ανοίξει μια δημόσια συζήτηση και δεύτερον, το πιο σημαντικό, επειδή ο ρόλος της πολιτικής οφείλει να είναι παιδαγωγικός, οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας την περίοδο αυτή, την προεκλογική, δεν πρέπει να πατήσουν στα αρνητικά αυτά αξιολογικά στοιχεία, προκειμένου να δρέψουν ψήφους και να επιτείνουν το πρόβλημα, αλλά να τα αναδείξουν σαν ένα σύστημα απαξιών που δεν ταιριάζει στο λαό μας και τη χώρα μας».
--------------------------------------------------------------------------------
Κώστας Χατζηδάκης ευρωβουλευτής της Ν. Δημοκρατίας
«Πολιτική που δεν εκπλήσσει ...κοιμίζει»
Η έλλειψη εμπιστοσύνης στην πολιτική δεν είναι νέο στοιχείο. Αυτό που όμως αποτυπώνεται σε συνδυασμό με άλλα ευρήματα είναι ότι η πολιτική αδυνατεί στην παρούσα φάση όχι μόνο να προκαλέσει εμπιστοσύνη των πολιτών, αλλά και να κατευθύνει την κοινωνία .
Η κοινωνία κατευθύνεται από άλλα κέντρα παραγωγής ιδεών και προτύπων με κυρίαρχο την τηλεόραση, ενώ οι πολίτες αρκούνται σε παλιές αξίες και πρότυπα, όπως είναι η οικογένεια, η θρησκεία και η αστυνομία, τις οποίες όμως τις ερμηνεύουν με το δικό τους τρόπο.
**Δεν αποτελεί όμως αντίφαση πως αν και οι πολιτικοί είναι απαξιωμένοι στη συνείδηση των πολιτών δεν παρατηρείται ούτε αποχή στις εκλογές, αλλά και δεν ψηφίζουμε κόμματα με ακροδεξιές ιδεολογίες;
* Αυτό συμβαίνει γιατί τα κόμματα αυτά δεν είναι αξιόπιστα. Η δυστοκία στην πολιτική είναι γενική και κατά συνέπεια αφορά και τους ανθρώπους που κάνουν νέα εγχειρήματα. Εάν όμως υπάρξουν δυνάμεις αξιόπιστες, ακόμα και με ιδεολογίες ακραίες, δεν αποκλείεται να ενισχυθούν.
**Τι πρέπει να αλλάξει;
* Ο καθένας από τη δική του σκοπιά και με βάση τις δικές του ιδεολογικές απόψεις πρέπει να κινηθεί με έναν τρόπο πιο καινοτόμο και πιο ριζοσπαστικό. Πολιτική που δεν εκπλήσσει, που δεν υιοθετεί σκέψεις που διχάζουν, με τη θετική έννοια του όρου, στην πραγματικότητα δεν είναι πολιτική γιατί συντελεί στην κοινωνική ανία, στην κοινωνική πλήξη.
**Στην έρευνα φαίνεται επίσης πως σε μεγάλο βαθμό δεν θέλουμε τους ξένους;
* Αυτό έχει σχέση με δύο πράγματα. Πρώτον, πως τα τελευταία χρόνια η εγκληματικότητα έχει αυξηθεί. Δεύτερον, πως αισθανόμαστε διαφορετικοί από τους υπόλοιπους. Για χρόνια πολλά ζούσαμε σε ένα κράτος που το 99% ήταν Ελληνες. Από το 1990 και μετά αυτό το πρότυπο, το οποίο πιστεύαμε ότι θα μας συνοδεύει για πάντα έχει αλλάξει.
Η καινούργια κατάσταση δημιουργεί φοβικά σύνδρομα. Η παρουσία των μεταναστών αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζαν πολλοί την Ελλάδα, είτε στη μικροκοινωνία που ζει ο καθένας είτε ευρύτερα ως κράτος και ως έθνος εθνικά καθαρό. Επειδή λοιπόν κανένας δεν ξεκαθάρισε ποια είναι η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται και ότι εκ των πραγμάτων δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά λόγω των εξελίξεων που παρατηρούνται σε παγκόσμιο επίπεδο, επιβιώνουν τα παλιά πρότυπα και η παρουσία των ξένων προκαλεί δυσανεξία.
--------------------------------------------------------------------------------
Νίκος Δεμερτζής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
«Ανάγκη για περισσότερη παιδεία»
«Τίποτε από αυτά τα στοιχεία δεν είναι ακριβώς καινούργιο αλλά έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι είναι ήδη λίγο-πολύ γνωστό. Και αυτό που επανέρχεται βασανιστικά είναι η ανάγκη για περισσότερη παιδεία και σοβαρότητα σε όλα τα επίπεδα.
Ας σταματήσουμε να μιλάμε και να αναμασάμε διαπιστώσεις που κυμαίνονται μεταξύ αυτοθαυμασμού και αυτοκατηγορίας και ας εργαστούμε μη τυχόν και έχουμε κάποιο αποτέλεσμα σε 20 χρόνια. Τι να συζητήσουμε; Για τις αιτίες του συντηρητισμού μας; Είναι γνωστές:
Ο πολιτιστικός εθνικισμός μας, η προγονολατρεία, η ταύτιση ορθοδοξίας-έθνους και ο άκρατος καταναλωτισμός της ελληνικής κοινωνίας, που δεν έχει υποστεί τη λείανση από εκείνους τους ανασχετικούς παράγοντες που έχουν να κάνουν με την παράδοση της νεωτερικότητας, των δημοκρατικών θεσμών, του πολιτικού φιλελευθερισμού. Θέματα τα οποία αντιμετωπίστηκαν ως λεπτομέρειες από την παραδοσιακή Αριστερά.
Είναι γι' αυτούς τους λόγους που ως κοινός τόπος η υπερσφαίρα του θεάματος μπορεί να τα αγκαλιάζει όλα με έναν ιδιότυπο τρόπο, ακριβώς γιατί δεν έχουμε διάκριση μεταξύ ιδιωτικού-δημοσίου, δεν έχουμε αστικό πολιτισμό.
Είναι ακριβώς αυτή η έλλειψη σε πολιτικές-πολιτιστικές παρακαταθήκες, το ιστορικά μακροχρόνιο υπόβαθρο το οποίο επέτρεψε την αχαλίνωτη κυριαρχία της τηλεόρασης που αναδιπλασιάστηκε με τον καταναλωτισμό.
Η πολιτική της κοινωνίας του θεάματος είναι ξενόφοβη ως προς τους άλλους, παθητική ως προς το εσωτερικό και κυνική ως προς τα κόμματα και την αντιπροσωπευτική δημοκρατία: κανείς δεν σέβεται τίποτα».
--------------------------------------------------------------------------------
Νίκος Μουζέλης καθηγητής Κοινωνιολογίας
«Προοδευτικοί στη βιτρίνα»
Στη θεωρία προοδευτικοί, αλλά στην πράξη συντηρητικοί... Μήπως είναι τελικά αυτός ο χαρακτηρισμός που θα ταίριαζε στους Ελληνες, αφού δηλώνουν θρησκόληπτοι, «δεξιοί», ξενόφοβοι, αλλά ταυτόχρονα ικανοποιημένοι από τη Δημοκρατία και εκτιμώντες βαθύτατα τις αξίες της φιλίας και της βοήθειας προς τους αδυνάμους;
Ο καθηγητής Κοινωνιολογίας, Νίκος Μουζέλης, δηλώνει ότι μια τέτοια διάκριση μεταξύ θεωρίας και πράξης ταιριάζει σε μεγάλο βαθμό με την πραγματικότητα, αλλά και τα ευρήματα της πανευρωπαϊκής έρευνας European Social Survey. Επιχειρεί δε να εξηγήσει την εικόνα που προκύπτει για τους Ελληνες, αναφερόμενος σε ένα τρίπτυχο:
1) Το στοιχείο της παραδοσιακής κουλτούρας των μεσογειακών χωρών, το οποίο ο ανθρωπολόγος Μπάνφιλντ αποκαλεί «Immoral familism», δηλαδή «μη ηθική οικογενειοκρατία». Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν και εφαρμόζονται κανόνες αλληλεγγύης και αλληλοσεβασμού, αλλά οι κανόνες αυτοί περιορίζονται μόνο στα όρια της οικογένειας. Εκτός της οικογενείας όμως, μπορεί να ισχύουν ο νόμος της ζούγκλας και οι πελατειακές σχέσεις. Στα παραπάνω προστίθεται και η αδυναμία αυτού που αποκαλείται «Κοινωνία των Πολιτών», ο χώρος δηλαδή των μη κυβερνητικών οργανώσεων, οι οποίες σε άλλες χώρες παρεμβάλλονται μεταξύ κράτους και αγοράς.
2) Ο ρόλος της Εκκλησίας, ο οποίος σήμερα είναι στην Ελλάδα βαθιά αντιπνευματικός, προωθεί το σοβινισμό στα εθνικά θέματα και την ξενοφοβία. Επιχειρεί να έχει πολιτειακό ρόλο και το τελευταίο που την ενδιαφέρουν είναι οι οικουμενικές αξίες.
Ο κ. Μουζέλης σημειώνει ότι αναβίωση της θρησκευτικότητας παρατηρείται σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς οι άνθρωποι αναζητούν νόημα στη ζωή τους, αλλά στην Ελλάδα το φαινόμενο εμφανίζεται με εντονότερο το φονταμενταλιστικό στοιχείο. Η διαφορά αυτή αποδίδεται στο ρόλο της θρησκευτικής ηγεσίας στην Ελλάδα, που εμφορείται από έντονο λαϊκισμό και βοναπαρτισμό. «Η Εκκλησία, όπως και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, θα έπρεπε αντί να διαχειρίζονται τις φοβίες και τις προκαταλήψεις του κοινού να φροντίζουν για την ανύψωση τού πνευματικού του επιπέδου», τονίζει ο καθηγητής.
3) Ο ρόλος των Μ.Μ.Ε., τη στιγμή που οι Ελληνες επιλέγουν να ζουν με την τηλεόραση περισσότερο από κάθε άλλο ευρωπαϊκό λαό, συμβάλλει στην έξαρση του ατομικισμού και το έλλειμμα της αλληλεγγύης. Την ίδια στιγμή, ο Ελληνας διαβάζει εφημερίδα λιγότερο από κάθε άλλον Ευρωπαίο, αφού το 64,5% των συμπατριωτών μας απαντά «καθόλου» στο ερώτημα «πόσες ώρες διαβάζετε εφημερίδα», ενώ το ποσοστό είναι για τους Πορτογάλους 47%, τους Αγγλους 24,3%, τους Ολλανδούς 17,8%, ενώ οι Νορβηγοί απέχουν της ανάγνωσης μόλις κατά 3,6%. Κατά τον κ. Μουζέλη, η μη ανάγνωση εφημερίδων συνδέεται με την αποστροφή των Ελλήνων προς τους πολιτικούς.
Την οικονομική δυσπραγία που δηλώνουν οι Ελληνες εντονότερα από άλλους, ο κ. Μουζέλης τη συνδέει με την πραγματικότητα, όπου οι διαφορές είναι εντονότερες. Αυτό που αλλού ονομάζεται «πυραμίδα» με πολλούς στα χαμηλά εισοδήματα, λίγους στα μεσαία και λιγότερους στα υψηλά, στην Ελλάδα μοιάζει περισσότερο με «αχλάδι», ενώ τα μεσαία εισοδήματα ακολουθούν καθοδική τάση.
--------------------------------------------------------------------------------
Μιχάλης Σπουρδαλάκης καθηγητής Τμ. Πολιτικής Επιστήμης & Δημόσιας Διοίκησης Πανεπιστήμιο Αθηνών
«Η ευθύνη είναι των ηγητόρων»
Η ευρωπαϊκή κοινωνική έρευνα αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία. Για πρώτη φορά επιχειρείται μια συγκριτική, συστηματική μελέτη των κοινωνικών αξιών των ευρωπαϊκών χωρών. Με τη μελέτη αυτή θα γνωρίζουμε τις αποσκευές του πολιτικού πολιτισμού που φέρει κάθε χώρα στο ταξίδι-πρόκληση για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Δυστυχώς, η έρευνα αποκάλυψε μια όψη της κοινωνίας μας μάλλον σκοταδιστική ή σε κάθε περίπτωση σε διάσταση με τα προτάγματα του διαφωτισμού. Φαίνεται ότι ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας από τη μια μοιράζεται αξίες μιας μη νεωτερικής, αν όχι αντινεωτερικής παράδοσης (βλ. η σημασία της θρησκείας) και από την άλλη, και αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, συμμετέχει με το δικό της τρόπο στις νεο-συντηρητικές τάσεις του ύστερου καπιταλισμού, οι οποίες περιορίζουν τα περιεχόμενα της ιδιότητας του πολίτη (βλ. έμφαση στο νόμο και την τάξη, περιορισμένη κοινωνικότητα, παθητικότητα).
Αν κανείς ενοχλείται απ' όλα αυτά δεν θα πρέπει για μία ακόμη φορά να αναζητήσει τις αιτίες της κατάστασης στους φορείς τέτοιων αξιών και σε τελευταία ανάλυση να ενοχοποιήσει τα θύματα αυτής της αλλοτρίωσης, ούτε φυσικά να θεωρήσει υπεύθυνους όσους κερδοσκοπούν από τους (ξενο)φοβισμένους, αμυντικούς, «πολίτες του καναπέ».
Οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που ηγούνται της «Ελλάδας που προχωρά» και που φαίνεται να μη νοιάζεται για την υπόλοιπη «Ελλάδα» έχουν τεράστια ευθύνη. Γιατί πράγματι «η Ελλάδα προχωρά», αλλά φυσικά όχι μόνη της και πάντως όχι χωρίς Ελληνες, χωρίς κοινωνικά υποκείμενα που επιβάλλουν την άποψή τους και χαράζουν την πορεία της χώρας. Αυτές λοιπόν οι δυνάμεις έχουν ευθύνη, γιατί φαίνεται πως ξέχασαν να εντάξουν στην πορεία της χώρας και το σύνολο της κοινωνίας.
Η ένταξη αυτή φυσικά δεν θα ήταν εύκολη μια και θα προϋπέθετε αγώνα, συγκρούσεις, ανατροπές και γενικά ένα ξεβόλεμα με την αντιδραστική παράδοση και την παθητικότητα του νεοσυντηρητισμού.
Αντίθετα, οι δυνάμεις που «προχωρούν την Ελλάδα» αδιαφόρησαν για τον προβληματισμό και τα κολλήματα της κοινωνίας, τα αντιμετώπισαν «φιλελληνικά» ως φολκλόρ και ακολούθησαν την κοινωνία στον καναπέ της. Ενώ ηγήθηκαν σημαντικών αλλαγών τις τελευταίες δεκαετίες, αντιμετώπισαν τις κοινωνικές ιδιαιτερότητες ως «ενδοχώρα». Αρνήθηκαν τις ευθύνες τους, τον ηγετικό ρόλο τους . Κόμματα και κοινωνικοί φορείς, που ηγεμονεύουν στη χώρα, φυγομάχησαν, αρνήθηκαν να αναμετρηθούν, να σπάσουν ταμπού, να εκπαιδεύσουν, να εμπνεύσουν, να «δώσουν το παράδειγμα». Αλήθεια, γιατί να εκπλησσόμαστε για την αξία που δίνει η κοινωνία μας στη θρησκεία, όταν οι υποθέσεις της τελευταίας συστεγάζονται στο ίδιο υπουργείο με την παιδεία; Σε ποιο αλήθεια ποσοστό πρέπει να φτάσει η σύγκλιση για να αμφισβητηθούν τέτοια κατεστημένα; Πρυτάνευσε η σπουδή; Ή μήπως βόλευε;»
--------------------------------------------------------------------------------
Φίλιππος Γεωργίου Phd οικονομικών επιστημών
«Οικονομία: Αλλα λένε οι αριθμοί»
«Υπάρχει μια διάσταση στην υποκειμενική αντίληψη των ανθρώπων και τα αντικειμενικά στοιχεία της ελληνικής οικονομίας που αξίζει να τύχει ιδιαίτερου προβληματισμού. Διάσταση που φανερώνει ελλιπή ενημέρωση με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την κοινωνία. Κι αυτό γιατί υπάρχει αύξηση του εισοδήματος τα τελευταία χρόνια, είτε συζητάμε για τα κέρδη είτε για τους μισθούς και την αγοραστική δύναμη.
Βέβαια η γενικότερη οικονομική ανασφάλεια μπορεί να συσχετιστεί με τις συνθήκες του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού και παρατηρείται σε όλες τις χώρες, καθώς οι εργοδότες μπορούν να απολύουν με περισσότερη ευκολία. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα όμως, οφείλουμε να συνυπολογίσουμε όχι μόνο ιστορικούς-κοινωνικούς παράγοντες, αλλά και συνισταμένες που περιλαμβάνουν την παραοικονομία και τη φοροδιαφυγή.
Συνεπώς μια ερμηνεία της εικόνας οικονομικής ανασφάλειας που εμφανίζεται, είναι πιθανόν να συναρτάται: με τον υπερκαταναλωτισμό, τον υπερδανεισμό για την αποπληρωμή του οποίου μπορεί να μην επαρκούν τα χρήματα και, τέλος, με την πτώση του Χρηματιστηρίου, η οποία δημιουργεί αίσθηση ανασφάλειας και απώλειας».
--------------------------------------------------------------------------------
Αχμέντ Μοαουία πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών
«Υπεύθυνη η μεταναστευτική πολιτική»
«Πιστεύω πως τα στοιχεία που έχουν σχέση με τη μη αποδοχή των ξένων στην Ελλάδα οφείλονται στην πολιτική που εφαρμόζεται απέναντι στους μετανάστες.
Η μεταναστευτική πολιτική δεν είναι ξεκάθαρη, δεν είναι σαφής. Δημιουργείται έτσι χάος. Δημοσιεύματα για το ότι οι μετανάστες είναι εκατομμύρια, πως εγκληματούν, πως απειλούν. Από την άλλη, οι ξένοι περιθωριοποιούνται. Δεν μπορούν να δείξουν τον καλό τους εαυτό. Να συμμετάσχουν στα κοινά, να δραστηροποιηθούν.
Υπάρχει η αίσθηση πως ο μετανάστης είναι εκτός συστήματος, πως απειλεί την κοινωνία. Το κράτος απέτυχε να τους νομιμοποιήσει, αλλά και να τους εντάξει κοινωνικά. Και έτσι η κοινωνία φέρεται και είναι διχασμένη. Βρίζει τους ξένους και μετά τους θέλει για δουλειά. Λειτουργεί όπως και το κράτος. Ετσι, οι πολιτικοί μιλούν για κοινωνική ένταξη, αλλά η Αστυνομία προχωρά σε «σκούπες». Οι πολιτικοί υπόσχονται νομιμοποιήσεις, ενώ τα ΜΜΕ υπερβάλλουν, δημιουργώντας πανικό.
Ο δισταγμός του κράτους περνά και στον κόσμο. Εγώ για παράδειγμα δεν έχω κανένα πρόβλημα με τους γείτονές μου. Με αποδέχονται. Οι ίδιοι όμως αν τους ρωτήσεις για τους Αλβανούς μπορεί να πουν ότι δεν τους θέλουν. Το κακό με τις έρευνες αυτές είναι ότι οι πολιτικοί, φοβούμενοι πως θα χάσουν ψήφους, δεν υπερασπίζονται τους μετανάστες, αλλά δεν παίρνουν και τις απαραίτητες αποφάσεις».
--------------------------------------------------------------------------------
Σωτήρης Δημητρίου συγγραφέας
«Φουσκωμένες εγωπάθειες»
«Θα σταθώ στη δυσανεκτικότητα στους συνανθρώπους μας. Σχηματικά, όποιος δεν είναι νέος, αρσενικός, υγιής, οικονομικά εύρωστος και ει δυνατόν όμορφος, υπόκειται -σε διαβαθμίσεις- σε ρατσισμό. Και εγώ ως πεζός πολύ πιο εύκολα βάζω τις φωνές στις γυναίκες οδηγούς. Στα παιδιά δεν καταβάλλουμε ψυχική ενέργεια και χρόνο αλλά άκριτες εξωτερικές παροχές, εν αδιαφορία.
Οι ηλικιωμένοι ζουν στην πικρία της απομόνωσης, της σκαιότητας, της αγενούς συγκαταβατικότητας και του εγκλεισμού σε ιδρύματα. Πάψαμε να θρηνούμε τους νεκρούς μας. Ούτε πένθιμες καμπάνες ακούγονται πια γιατί δεν τις αντέχουμε.
Είναι μοιραία κατά τη γνώμη μου η πορεία πτώσεως, από τη στιγμή που από πρόσωπα στις μικρές κοινότητες με την αναγκαστική σύμπνοια αλλά και την καθημερινή εξοικείωση με τον συνάνθρωπό μας γίναμε ακόρεστα, ξένα άτομα στις μεγαλουπόλεις.
Πίσω δε από τις λίγες φιλικές και συγγενικές σχέσεις που ορθά λέει η έρευνα πως έχουμε, κρύβονται συνήθως λυκοφιλίες και χαιρεκακίες που δεν ομολογούνται ούτε ρωτιούνται στις έρευνες.
Μέχρι να βρεθεί -αν βρεθεί- το νέο σημείο ισορροπίας, οι νέοι ενωτικοί θεσμοί -που βέβαια δεν είναι οι κάθε είδους ολυμπιακοί αγώνες- στους δρόμους των μεγαλουπόλεων θα σέρνονται φουσκωμένες και μουτρωμένες εγωπάθειες. Είναι πιο εμφανής ο ρατσισμός στη βάση της πυραμίδας -στις ποικίλες μειοψηφίες και στους κατατρεγμένους μετανάστες- γιατί συμφωνήσαμε κρυφίως οι υπόλοιποι πως είναι ό,τι πρέπει για δοχεία απορριμμάτων. Και έχουμε μπόλικα σκουπίδια μέσα μας οι μονίμως δυσαρεστημένοι».
--------------------------------------------------------------------------------
Γρηγόρης Βαλλιανάτος δημοσιογράφος
«Στεναχωριέμαι και ντρέπομαι»
«Δεν με εκπλήσσει καθόλου κάτι το οποίο ζω καθημερινά. Η εκπαίδευσή μας, τα ΜΜΕ και η εξουσία φροντίζουν ώστε να απαξιώνουν καθετί που θα ξέφευγε από το κρεβάτι του Προκρούστη.
Στενοχωριέμαι για τα ευρήματα ολόκληρης της έρευνας και κυρίως ντρέπομαι τους αλλοδαπούς με του οποίους θα ζήσουμε μια ζωή.
Θεωρώ ότι χρειάζεται μια πολύ συντονισμένη προσπάθεια, για να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα και να ανακαλύψουμε μέσα μας τον καλό εαυτό μας. Δυστυχώς δεν μαθαίνουμε ούτε από το πολύχρωμο και χαρούμενο μακρινό παρελθόν μας ούτε από την Ευρωπαϊκή Ενωση, στην οποία θα ζήσουμε. Πιθανότατα ο Σαντάμ Χουσεΐν να έβγαινε πιο εύκολα δήμαρχος Αθηναίων από τη Μελίνα Μερκούρη. Περαστικά μας».
auth einai h Ellada tou shmera.. kai seis akoma perimenete tous epsilon na mas swsoun..