quote:
Σύντομο ΙστορικόΟι Λεοντίδες είναι μια βροχή διαττόντων που οφείλεται στον κομήτη 55P/Tempel-Tuttle. Οι διάττοντες που βλέπουμε κάθε χρόνο τέτοια εποχή δεν είναι τίποτα άλλο παρά σωμάτια που άφησε πίσω του ο κομήτης αυτός κατά το πέρασμά του από το ηλιακό μας σύστημα. Εδώ στη Γη αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη αυτού του κονιορτού κάθε χρόνο τέτοια εποχή όταν και η Γη συναντά την περιοχή όπου ο κομήτης άφησε τα σωμάτια αυτά. Η τυπική δραστηριότητα των Λεοντιδών είναι περίπου 10 διάττοντες την ώρα. Ωστόσο, εδώ και κάποια χρόνια είχαμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε ακόμα και χιλιάδες διάττοντες ανά ώρα στην μέγιστη δραστηριότητα. Πού οφείλεται όμως αυτό; Η απάντηση βρίσκεται στην περιοδικότητα της κίνησης του πατρικού κομήτη, του 55P/Tempel-Tuttle. Κάθε 33 περίπου χρόνια, όταν ο κομήτης αυτός περνάει μέσα στο εσωτερικό ηλιακό σύστημα και στο κοντινότερο σημείο προς τον ήλιο, αφήνει πίσω του λωρίδες σωματίων. Όταν η Γη συναντήσει αυτές τις λωρίδες σωματιδίων, τότε αντιλαμβανόμαστε την βροχή διαττόντων των Λεοντιδών. Η τελευταία φορά που ο κομήτης βρέθηκε σε αυτό το πλησιέστερο προς τον ήλιο σημείο (περιήλιο) ήταν το 1998, κάτι που εξηγεί την μεγάλη δραστηριότητα των τελευταίων χρόνων.
Τα τελευταία χρόνια
1998: Την χρονιά αυτή παρατηρήθηκε ένα απρόσμενο αλλά εντυπωσιακό θέαμα από πολύ λαμπρές βολίδες που διέσχιζαν τον ουρανό. (Οι βολίδες είναι ιδιαίτερα λαμπροί διάττοντες που αφήνουν έντονο ίχνος πίσω τους).
1999: Οι Robert McNaught και David Asher προβλέπουν με ακρίβεια την χρονική στιγμή του μεγίστου για αυτήν την χρονιά. Αν και με λίγες βολίδες, η καταιγίδα ήταν εντυπωσιακή με 3000 διάττοντες την ώρα.
2000: Η πρόβλεψη για αυτό το έτος των επιστημόνων πάλι προβλέπει με επιτυχία τα δύο μέγιστα που σημειώθηκαν. Ωστόσο, οι Λεοντίδες το 2000 δεν έφτασαν το επίπεδο της καταιγίδας όπως τις προηγούμενες χρονιές.
2001: Προβλέπονται πάλι με επιτυχία τα δύο μέγιστα που έδωσαν δύο εντυπωσιακές βροχές δύο χιλιάδων και πέντε χιλιάδων διαττόντων ανά ώρα!
Η πρόβλεψη για το 2002
Μπορούμε να αποτυπώσουμε την φετινή πρόβλεψη περιληπτικά ως εξής: «Η τελευταία ευκαιρία να παρατηρήσουμε μια καταιγίδα από τους Λεοντίδες για ένα σχεδόν αιώνα». Πράγματι, εκτός από τα 30 χρόνια που πρέπει να περιμένουμε μέχρι το επόμενο πέρασμα του κομήτη, οι επιστήμονες δεν προβλέπουν μεγάλη πιθανότητα καταιγίδας για τα επόμενα δύο περάσματα του κομήτη το 2031 και το 2065. Αντίθετα, το 2098 η σύγκλιση των τροχιών της Γης και του κομήτη δίνει πολύ καλή πιθανότητα για μια πολύ μεγάλη καταιγίδα! Ας δούμε όμως συγκεκριμένα τι μεγέθους δραστηριότητα μπορούμε να περιμένουμε. Φέτος αναμένονται δύο πιθανές καταιγίδες, και οι δύο την 19η Νοεμβρίου. Ωστόσο, μία μονάχα από αυτές θα λάβει χώρα κατά την διάρκεια της νύχτας για την Ελλάδα. Πρόκειται για την πρώτη, χρονικά, από τις δύο καταιγίδες που θα προκληθεί από σωμάτια που άφησε ο κομήτης πριν από 6 περιόδους του, το 1766! Οι προβλέψεις των επιστημόνων Asher και McNaught που αναφέραμε πιο πάνω, προβλέπουν 1000 διάττοντες ανά ώρα για αυτή την καταιγίδα. Οι προβλέψεις αυτές είναι, θα λέγαμε, οι πιο απαισιόδοξες καθώς άλλες έγκυρες μελέτες προβλέπουν καταιγίδα που θα ξεπεράσει τους 3500 διάττοντες ανά ώρα. Μάλιστα, υπάρχουν καλές πιθανότητες να έχουμε και καταιγίδα με αρκετές βολίδες! Ας δούμε όμως πως και πότε θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε την προβλεπόμενη καταιγίδα διαττόντων!
Οδηγίες παρατήρησης
Ολες οι μελέτες συμφωνούν, με πολύ μικρές διαφορές, για την ακριβή ώρα που αναμένεται η καταιγίδα. Πρόκειται για τις 6 το πρωί ώρα Ελλάδος της 19ης Νοεμβρίου (νύχτα 18 προς 19 Νοεμβρίου, μην μπερδευτείτε!). Ωστόσο, συστήνουμε σε όσους θέλουν να παρατηρήσουν την καταιγίδα να αρχίσουν την παρατήρηση όσο νωρίτερα γίνεται και σίγουρα όχι αργότερα από τις 5. Δυστυχώς, πρόβλημα θα αποτελεί η λαμπρή Σελήνη, σε φάση μίας ημέρας πριν από την Πανσέληνο. Τουλάχιστον, την ώρα του μεγίστου η Σελήνη θα βρίσκεται χαμηλά στον δυτικό ουρανό, περιορίζοντας, κάπως, την επίδρασή της. Η παρατήρηση θα τελειώσει, αναγκαστικά, μετά τις 6:30 όταν και θα αρχίσει να φωτίζεται ο ουρανός. Αυτό που μπορεί να κάνει ο παρατηρητής είναι να στραφεί προς το ανατολικό μέρος του ουρανού, αφήνοντας στην πλάτη του την Σελήνη μην αφήνοντας το φως της να έρθει σε άμεση οπτική επαφή με αυτόν. Το ακτινοβόλο σημείο, δηλαδή το σημείο από το οποίο θα μοιάζουν να έρχονται οι διάττοντες, βρίσκεται στον αστερισμό του Λέοντα. Εκείνη την στιγμή, το σημείο αυτό θα βρίσκεται ψηλά στον ανατολικό-νοτιοανατολικό ουρανό. Οι παρατηρητές καλό θα είναι να απομακρυνθούν όσο μπορούν από πηγές φωτισμού καθώς αυτές μειώνουν δραματικά τον αριθμό διαττόντων που μπορούν να δουν. Τέλος, μην ξεχάσετε να ντυθείτε καλά καθώς ένα κρύωμα πάντα παραμονεύει. Αυτό που ευχόμαστε όλοι είναι να ευνοήσει ο καιρός την παρατήρηση αυτού του πολύ όμορφου φαινομένου καθώς είναι αβέβαιο το πότε θα μας δοθεί η ευκαιρία να δούμε κάτι ανάλογο. Καλή παρατήρηση σε όλους!
Ανδρέας Παπαλάμπρου
******************************************************
AstroVox - Η ερασιτεχνική αστρονομία στην Ελλάδα
http://www.greek-astronomy.com
e-mail: info@greek-astronomy.com
******************************************************
Λεοντίδες - Λίγα λόγια
Απεστάλη: 12/11/2002, 11:57:26
