Το θέμα της μαγείας και γενικότερα του αποκρυφισμού στην αρχαία Ελλάδα έχει μελετηθεί αρκετά τις τελευταίες δεκαετίες από τον κλάδο της κλασσικής φιλολογίας, σε βαθμό μάλιστα που να υπάρχουν ουκ ολίγα μαθήματα που να προσφέρονται τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο στους ενδιαφερομένους.

Τι σχέση έχει αυτό με το θέμα μας; Μεγάλη, γιατί έχουν βγει στην επιφάνεια και έχουν μελετηθεί αρκετά στοιχεία που μέχρι πρότινος ήταν άγνωστα ή αναξιοποίητα.

Μία από τις πιο βασικές πηγές λοιπόν για την μελέτη της μαγείας και του αποκρυφισμού στην αρχαία Ελλάδα αποτελεί και η συλλογή Papyri Graecae Magicae (PGM) καθώς και τα κείμενα των Demotic Magical Papyri. Αυτές είναι συλλογές διαφόρων κειμένων στα ελληνικά καθώς επίσης και στα κοπτικά, και "δημοτικά" αιγυπτιακά που έχουν να κάνουν με διάφορες μαγικές πρακτικές και τελετουργίες. Χρονολογούνται από τον δεύτερο αιώνα π.Χ. μέχρι και τον πέμπτο αιώνα μ.Χ. Έχουν βρεθεί σε μορφή παπύρων στην Αίγυπτο.

Εκεί περιέχονται από απλά ξόρκια, συνταγές φαρμάκων, επικλήσεις σκοτεινών και άγνωστων θεών και δαιμόνων μέχρι διάφορα μαγικά τρικ, όπως για παράγειγμα το πως να γίνεις αόρατος, που φαίνεται πως έιχε μεγάλο σουξέ την εποχή εκείνη.

Αυτά τα κείμενα έχουν πραγματικά τεράστιο ενδιαφέρον, γιατί είναι πολύ πιο φιλοσοφικά και ερμητικά σε σχέση για παράδειγμα με τους διάφορους καταδεσμούς και voodoo dolls που έχουν βρεθεί κατά εκατοντάδες στην αρχαία Αθήνα και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Και τα οποία κυρίως χρησιμοποιούν μια απλή φόρμουλα όπως: "Όνομα θεού=κυρίως Ερμής, Περσεφόνη και κάποιες άλλες χθόνιες θεότητες" δέσε τον δείνα.

Ξέρετε όμως πόσοι από αυτούς τους καταδεσμούς και τις κατάρες έχουν βρεθεί σε αρχαίους αθλητικούς τόπους, σε γήπεδα δηλαδή με στόχο να βλάψουν τους αντίπαλους αθλητές; Εκατοντάδες....α ρε αθάνατοι Έλληνες!!!! Μεγάλος ανταγωνισμός βλέπετε για το ποιός θα βγει πρώτος.

Ένιγουει......

quote:

---

Υλικό υπάρχει αρκετό, αλλά καλό θα ήταν να πιάσουμε το θέμα αργά στην αρχή.

---

Edited by - A. Kircher on 14/03/2007 01:13:00

quote:

---

(από το γοάω που σημαίνει κλαίω-οδύρομαι)

---

Η καταδίκη σε θάνατο της Λήμνιας Θεωρίδος

Ενώ η πίστη στην μαγεία αφθονεί στην Ελλάδα κατά τον 4ο και 3ο π.Χ αιώνα οι δίκες των μαγισσών είναι εξαιρετικά σπάνιες.
Εξαίρεση αποτέλεσε η δίκη της Λήμνιας Θεωρίδας (φαρμακίδα την ονομάζει ο Δημοσθένης) που έγινε στην Αθήνα το 338 πΧ. Η κατηγορίες εναντίον της ήταν ότι χρησιμοποίησε ξόρκια και επιβλαβή φάρμακα (μαγικά φίλτρα).

Σύμφωνα με τον Αριστοφάνη (στις Νεφέλες) ένα πρόσωπο μπορούσε να αγοράσει τις υπηρεσίες μιάς μάγισσας φαρμακίδος από την Θεσσαλία (θρυλικές οι μάγισσες της θεσσαλίας) για να σύρει κάτω το φεγγάρι ή να δημιουργήσει μία έκλειψη και με αυτόν τον τρόπο να εκμεταλλευτούν αυτή την κατάσταση για να ολοκληρώσουν τα πρακτικότερα θέματα, όπως να γλυτώσουν πχ. ένα οικονομικό χρέος (η αναφορά στις Νεφέλες). Οι φαρμακίδες εδώ εμφανίζονται ως μέλη μιάς αναγνωρισμένης ομάδας γυναικών που έχουν ειδικευτεί στην παροχή μαγικών υπηρεσιών, πέρα από την χρήση βοτάνων.

Δεν γνωρίζουμε τον λόγο που η Θεσσαλία έχει τόσο ισχυρή φήμη σχετικά με την μαγεία (κατά την παράδοση ήταν τόσο ισχυρές που "κατέβαζαν το φεγγάρι από τον ουρανό" για να τις βοηθήσεις στις μαγικές τελετουργίες τους.), παρόλο που τουλάχιστον ένας μελετητής (Dodds, Gorgias 513a ad loc.), πρότεινε ότι η φήμη της βασιζόταν στο γεγονός ότι εκεί βρισκόταν το ηγετικό κέντρο της λατρείας της Εκάτης, της θεάς του κάτω κόσμου που σχετιζόταν με τις ψυχές των πεθαμένων και την μαγεία από τον 5ο αιώνα και μετά.
Σύμφωνα με ένα σχόλιο του Αριστοφάνη οι Θεσσαλοί -άντρες και γυναίκες- ασχολούνταν με την πρακτική μαγεία και απόκτησαν αυτές τις ικανότητες -σύμφωνα με την παράδοση- όταν ανακάλυψαν τον σάκο της μυθικής Μήδειας με τα φάρμακα που είχε μαζί της, όταν έφτασε μαζί με τον Ιάσωνα στην Θεσσαλία, από την Κολχίδα.
Η πιό γνωστή πρακτική των φαρμακίδων της Θεσσαλίας ήταν η ερωτική μαγεία. Εφτιαχναν ερωτικά φίλτρα και όπως λέει ο Αριστοτέλης για την κατασκευή αυτών των φίλτρων χρησιμοποιούσαν το φυτό "ιππομανές" (αρκαδικό φυτό που το έτρωγαν τα άλογα και μαίνονταν) για να ενδυναμώσουν την ερωτική επιθυμία.

Πάντως απ ότι φαίνεται οι υπηρεσίες των φαρμακίδων αυτή την περίοδο
και αργότερα (Ρωμαική εποχή) ήταν εκτενώς γνωστές και δεν ερχόντουσαν συχνά σε αντίθεση με τους εκάστοτε νόμους.

Τι συνέβει λοιπόν με την φαρμακίδα Θεωρίδα;
Οι πληροφορίες είναι λιγοστές και λίγο μπερδεμένες.

Η Θεωρίς καταδικάστηκε επειδή έφτιαξε και πούλησε μαγικά ερωτικά φίλτρα που επέφεραν τον θάνατο σε αυτούς που τα πήραν.
Η κατηγορία (κατά τον Δημοσθένη) ήταν και για μαγεία και για απάτη.
Τα θύματα, προφανώς Αθηναίοι πολίτες, πρέπει να ήταν είτε πολλά είτε γνωστά(δεν βρήκα πληροφορίες), επειδή καταδικάστηκε σε θάνατο και η ίδια και όλη η οικογένειά της.

Αργότερα, ο ιστορικός Φιλόχωρος, λέει ότι "η Θεωρίς ήταν μία προφήτης (μάντις) που καταδικάστηκε σε θάνατο αφού κατηγορήθηκε για ασέβεια"(Philochorus apud Harpokration, sv. Theoris=FGrH 382 F 60). Αλλά δεν γνωρίζουμε αν η Θεωρίς έκανε ασεβείς δηλώσεις υπερασπιζόμενη την μαγική της τέχνη. Αν είχε κάνει, τότε δεν αποκλείεται η τιμωρία της να ήταν για ασέβεια προς τους θεούς, εφ όσον οι ασεβείς τιμωρούντο με μεγάλη αυστηρότητα.

Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι η Θεωρίς ήταν "ιέρεια" την οποία κατηγόρησε ο ίδιος ο Δημοσθένης επειδή "έκανε πολλές κακές πράξεις και δίδαξε τους σκλάβους να εξαπατούν τους κυρίους τους". Αλλά φαίνεται ότι ο Πλούταρχος έλαβε υπόψιν του το κείμενο του ψευδο-Δημοσθένη (που είναι ψευδεπίγραφο).
Φαίνεται δε ότι ο Δημοσθένης είχε καταγράψει την δίκη και εκτέλεση μίας ιέρειας στην Αθήνα επειδή εξασκούσε την Βακχική λατρεία, αλλά αυτή ήταν άλλη περίπτωση.

Αυτό διαπιστώνεται από ένα χωρίο του λόγου Κατά Αριστογείτονος (Δημ. 25.79): η περίπτωση μιας φαρμακίδος από τη Λήμνο με το όνομα Θεωρίς που καταδικάστηκε σε θάνατο στην Αθήνα «μαζί με όλη την οικογένειά της», ύστερα από την καταγγελία της υπηρέτριάς της. Ότι η φαρμακίς αυτή δεν ήταν απλώς μια δηλητηριάστρια φαίνεται από την αναφορά του κειμένου στα φάρμακα και στις επωδές της (και πρβ. Αριστοφ. Νεφ. 749κκ.) Σύμφωνα με τον Φιλόχωρο, στον Αρποκρατίωνα, βλ. λέξη Θεωρίς, η επίσημη κατηγορία ήταν αυτή της ασέβειας.

'We are either alone in the universe or we are not. Both ideas are overwhelming'
-Arthur C. Clarke-

Όστρια πολύ καλή η αναφορά στη Θεωρίδα.

quote:

---

Η Θεωρίς καταδικάστηκε επειδή έφτιαξε και πούλησε μαγικά ερωτικά φίλτρα που επέφεραν τον θάνατο σε αυτούς που τα πήραν.
Η κατηγορία (κατά τον Δημοσθένη) ήταν και για μαγεία και για απάτη.
Τα θύματα, προφανώς Αθηναίοι πολίτες, πρέπει να ήταν είτε πολλά είτε γνωστά(δεν βρήκα πληροφορίες), επειδή καταδικάστηκε σε θάνατο και η ίδια και όλη η οικογένειά της.

---

Στην αρχαία Ελλάδα δεν υπήρχαν νόμοι που να καταδικάζουν σαφώς τη χρήση της μαγείας. Αυτό έγινε πολύ αργότερα στα ρωμαϊκά χρόνια, αρχής γενομένης από το μυστηριώδη θάνατο του Ιούλιου Καίσαρα Γερμανικού, υιοθετημένου γιου του Τιβέριου. Θαμμένα στο σπίτι του Γερμανικού, βρέθηκαν μολύβδινα ελάσματα με μαγικές φράσεις και καρφιά. Ο ηθικός αυτουργός Πείσωνας, αναγκάστηκε τότε από την σύγκλητο σε αυτοκτονία.
Ο περίφημος Απολλώνιος ο Τυανέας ξέρουμε ότι συνελήφθη στην Έφεσο με την κατηγόρια της μαγείας και απολογήθηκε γι’ αυτό, μπροστά στον αυτοκράτορα Δομιτιανό. Το σημαντικό στην απολογία αυτή είναι ότι ο Απολλώνιος τάχθηκε κατά της οποιασδήποτε αιματηρής θυσίας ζώων ή ανθρώπων, λέγοντας ότι ούτε θα πλησίαζε ιερό όπου θα είχε χυθεί αίμα.
Οι φιλόσοφοι πάντως ήταν σχεδόν πάντα φανατικοί πολέμιοι της μαγείας. Ο Πλάτωνας στους Νόμους του (θεωρητικής φύσης μόνο) λέει πως όποιος προκαλέσει κακό με τη μαγεία ή φάρμακα, πρέπει να του επιβάλλεται πρόστιμο. Αν όμως ο δράστης ήταν γιατρός τότε να καταδικάζεται σε θάνατο. Ομοίως και για τους απατεώνες γητευτές και νεκρομάντες, λέει πως πρέπει να φυλακίζονται και να πηγαίνουν οι δούλοι τους να τους τρέφουν. Μετά δε το θάνατό τους να τους πετούν έξω από τα σύνορα της πατρίδας τους.
Με λίγα λόγια λοιπόν, δεν υπήρχαν απαγορεύσεις κατά της μαγείας. Οι δίκες που γίνονταν αφορούσαν πιο πολύ περιπτώσεις χρήσης δηλητηρίων (βλέπε π.χ στους λόγους του Αντιφώντα) κάτι για το οποίο οι αρχαίες μάγισσες φημίζονταν.
Η Θεωρίς ήταν υπηρέτρια και ερωμένη του αδελφού του Αριστογείτονα. Έκανε δε μαζί του και δύο παιδιά. Η Θεωρίδα ήταν αυτή που μύησε τον αδελφό του Αριστογείτονα στις απόκρυφες τέχνες. Ο Δημοσθένης που ήταν πολιτικός εχθρός του Αριστογείτονα μη μπορώντας να βλάψει τον ίδιο, κατηγόρησε την Θεωρίδα ότι αποτελούσε μίασμα για την πόλη αποδίδοντας της την κατηγορία της φαρμακού. Αν και η συνήθης τιμωρία γι’ αυτή την πράξη ήταν η εκδίωξη από την πόλη, χάρη στις προτροπές του Δημοσθένη η Θεωρίδα θανατώθηκε μαζί με όλη την οικογένεια της. Ήταν όμως ένα μεμονωμένο περιστατικό, το οποίο θα πρέπει να το αποδώσουμε μάλλον στον λαοπλάνο αυτόν ρήτορα (το δικαστήριο στην Αθήνα αποτελούταν από απλούς πολίτες και όχι κατ’ επάγγελμα δικαστές ).

Αυτό που μπορώ να πω είναι πως η λατρεία της Εκάτης, θεάς της μαγείας κι εφάμιλλης της Ίσιδας ως προς αυτήν την ιδιότητα της, είχε μεγάλη απήχηση στους προγόνους μας.
Την θεά αυτήν την φοβόντουσαν ακόμα κι οι ίδιοι οι Ολύμπιοι.
Λόγω λοιπόν της ομοιότητας της με την Ίσιδα, μήπως θα είχε ενδιαφέρον να εξετάσουμε κατά πόσο η τέχνη της μαγείας στην αρχαία Ελλάδα είχε ομοιότητα με αυτήν της Αιγύπτου?

Γενικά για τους δαίμονες απ' όσο γνωρίζω είναι πως αυτοί αρχικά θεωρούνταν ως πλάσματα που υποβοηθούσαν το έργο ενός Θεού.
Δεν είχαν καθόλου αρνητική χροιά δηλαδή.
Ο αριθμός τους θεωρούταν μεγάλος κι οι Πυθαγόρειοι πίστευαν πως αυτοί ήταν οι "διάμεσοι" των θεών και των ανθρώπων.
Υπήρχαν μάλιστα Δαίμονες που θεωρούνταν και καλοί και κακοί, επιτελώντας ένα συγκεκριμένο σκοπό.

Αυτό για τον Ευρύνομο πάντως δεν το ήξερα...
Να μου έλεγες για την Ευρυνόμη ή για τον Κένταυρο Ευρύνομο!

In anticipation of my resurrection...

Οι πρώτες αναφορές προέρχονται απο μεσοποταμιακά κειμενα που χρονολογούνται γύρω στο 900 π.Χ. Οι πρακτικές νεκρομαντείας, έγιναν, όπως φαίνεται, αρκετά σημαντικές κατά την διάρκεια της βασιλείας του Esarhaddon ((681-669 π.Χ.). Το ενδιαφέρον είναι πως μια από τις λέξεις που αναφέρονταν σε "φάντασμα" είναι και η λέξη etemmu που μεταφράζεται ως "αυτός που ανοίγει τα αυτιά" ή "αυτός που δίνει διαταγές". Φαίνεται λοιπόν πως η ιδέα πως ο νεκρός κατέχει μια είδους γνώση που μπορεί να σου μεταδώσει ήταν ήδη εδραιωμένη στους λαούς της Μεσοποταμίας.

Αρκετοί σύγχρονοι μελετητές, όπως ο Burkert και ο West, πιστεύουν πως οι αντιλήψεις αυτές πέρασαν από την Μεσοποταμία στην Ελλάδα. Εγώ δεν είμαι και τόσο σίγουρος.

---------------------------------------------------------------------------------

Σχετικά με την τελετή της νεκρομαντείας στο Λ της Οδύσσειας.

Φαίνεται από την περιγραφή του Ομήρου ότι οι νεκροί δεν μπορούν να επικοινωνίσουν άμεσα με τους ζωντανούς πριν τους δωθεί η προσφορά με το αίμα. Μόνο ο Τειρεσίας μιλάει για λίγο αλλά και αυτός πάλι δεν μεταδίδει καμιά μορφή γνώσης. Είναι χαρακτηριστικό επίσης πως η ψυχή του Αγαμέμνωνα και η μάνα του Οδυσσέα δεν τον αναγνωρίζουν πριν πιούν το αίμα.

Το αίμα λοιπόν λειτουργεί ως καταλήτης, είναι το σύμβολο της ενέργειας και της ζωής που οι νεκροί έχουν χάσει για πάντα και χωρίς αυτό δεν μπορούν να λειτουργήσουν στο γήινο επίπεδο.

Επίσης τα πνεύματα των νεκρών δεν μπορούν να γυρίσουν πίσω καθώς, όπως αναφέρει και η Αντίκλεια, τρομαχτικά ποτάμια δημιουργούν ένα αδιαπέραστο φράγμα ανάμεσα στους δύο κόσμους, αυτόν των νεκρών και αυτών των ζωντανών.

quote:

---

Η μόνη ιδιαιτερότητα που υπάρχει είναι ότι η τελετή γίνεται στην χώρα των Κιμμερίων, ένα μέρος παντοτινά σκεπασμένο από ομίχλη και σύννεφα.

---

quote:

---

Αγαπητέ Kircher σε παρακαλώ μην με βάζεις σε πειρασμό με τους μύθους και τις λατρείες της Μεσοποταμίας. Είναι ένα από τα αγαπημένα μου θέματα. Ξέρω όλες τις ιστορίες της και αν αρχίσω δεν θα έχω σταματημό.

---

quote:

---

Θα τα ξαναπούμε αύριο, μιας και πιστεύω ότι είναι καιρός να δώσουμε και κανένα παράδειγμα των αρχαίων αποκρυφιστικών πρακτικών.

---

Είχα στο μυαλό μου να παρουσιάσω κάτι αλλά θα περιμένω να δω αυτό που θα παρουσιάσει ο φίλος ΟΚΤΙΝΟΜΟΣ. Πάντως αρκετούς απο τους μαγικούς παπύρους που ανέφερα στο πρώτο μου ποστ μπορεί κανείς να διαβάσει και στο ιντερνετ σε αγγλική μετάφραση. Αν θέλει κανείς να πάρει μια ιδέα, ας πούμε, ενδεικτικά αναφέρω τα παρακάτω sites:

http://www.cs.utk.edu/~mclennan/BA/MP.II.txt

http://www.hermetic.com/pgm/

Φίλε A. Kircher, θα συμφωνήσω απόλυτα για την εξήγηση που έδωσες σχετικά με την πόση αίματος από τους νεκρούς ώστε να μπορέσουν να θυμηθούν τον ζωντανό που τους καλεί.
Το αίμα όντως είναι από τις βασικότερες ενδείξεις φυσικής ζωής οπότε λειτουργούσε ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε μια ψυχή και σ' ένα ζωντανό.
Όσον αφορά για την αναγκαιότητα απόδοσης των νεκρικών τιμών προκειμένου να μπορέσει ο νεκρός στην αντίπερα όχθη, θα συμφωνήσω επίσης.
Για αυτό το λόγο άλλωστε μαθαίνουμε από τον Σοφοκλή πως η Αντιγόνη ήθελε να θάψει τον Πολυνείκη και να του αποδώσει τις τιμές, για να μπορέσει να αναπαυθεί η ψυχή του.
Και για αυτό το λόγο όταν έθαβαν το νεκρό έβαζαν ένα νόμισμα στο στόμα του, για να το δώσει στον Χάροντα προκειμένου να τον περάσει με την βάρκα του στον Άδη.

In anticipation of my resurrection...

"Μια μαντεία του Κρόνου που ζητείται, καλείται “μικρός μύλος”.

Αφού λάβεις δύο χοίνικες αλατιού άλεσε τες στο χειρόμυλο λέγοντας πολλές φορές τον εξής λόγο έως ότου ο θεός φανερωθεί. Πράξε δε αυτό νύχτα, σε τόπο όπου φυτρώνει χορτάρι. Εάν δε ενώ τον λες, ακούσεις βαριά βήματα κάποιου και κλαγγή σιδήρου, ο θεός έρχεται με αλυσίδες φρουρούμενος, κρατώντας δρεπάνι. Εσύ δε μη πτοηθείς προφυλασσόμενος στο φυλάκιο σου που θα σου εξηγηθεί:

Φόρα ένα καθαρό σεντόνι περιβεβλημένος με αυτό, στο σχήμα της Ίσιδος. Πρόσφερε δε στο θεό σφάγιο με την καρδιά ενός γάτου και κοπριά φοράδας. Ο δε λόγος που θα λες αλέθοντας, θα είναι αυτός:

“σε καλώ τον μέγα, τον άγιο, τον κτίσαντα την οικουμένη ολόκληρη, στον οποίο έγινε αδικία από το ίδιο του το τέκνο, αυτόν που ο Ήλιος τον έδεσε με διαμαντένια δεσμά, για να μην καταστραφεί το σύμπαν, αρσενικοθήλυκε, πατέρα του κεραυνού και της βροντής, που κυβερνάς τους κάτω από τη γη, αϊε οι παιδαλις, φρενοτειχειδω, στυγαρδης, σανκλεον, γενεχρονα, κοιραψαϊ, κηριδευ, θαλαμνια, οχοτα, ανεδεϊ, έλα δέσποτα θεέ και πες μου για την ανάγκη περί του δείνα πράγματος. Γιατί εγώ είμαι αυτός που σου παραστάθηκε, παιδολις, μαινολις, μανολιευς ”

Αυτά είναι τα λεγόμενα επί του αλατιού ενώ αλέθεται. Είναι δε αυτού η εξανάγκαση ο εξής λόγος:

“κυδοβρις, κοδηρϊευς, ανκυριευς ξαντομουλις”.

Αυτά δε τα λέγεις όταν εισέρχεται απειλητικός για να καταπραϋνθεί και να πει γι' αυτά που ρωτάς. Το δε προφυλακτήριο που ζητείται γι' αυτό είναι:

Πάνω σε μια χοιρινή ωμοπλάτη σκάλισε μια εικόνα του Δία να κρατά δρεπάνι και το όνομα αυτό: “χθούμιλον”. Η δε ωμοπλάτη πρέπει να είναι από χοίρο μαύρο, λεπρό, ευνουχισμένο.

Απόλυση (του πνεύματος): “Αναεα, οχετα, θαλαμνια,, κηριδευ, κοιραψα, γενεχρονα, σανηλον, στυγαρδης, χλειδω, φραινολε, παιδολις, ιαει φύγε δέσποτα του κόσμου, προπάτορα, και αποχώρησε στους δικούς σου τόπους για να διατηρηθεί το σύμπαν. Ελέησε εμάς κύριε."

Λοιπόν: Καταρχήν χοίνικας ήταν μονάδα όγκου περίπου κοντά στο λίτρο, και περιέγραφε η ποσότητα δημητριακών που κατανάλωνε ένας στρατιώτης ημερησίως.
Η μορφή του Κρόνου ως αλυσοδεμένου δρεπανηφόρου ταιριάζει με τη νεώτερη μαγική παράδοση, όπως άλλωστε και καθαρά Κρόνιες είναι οι προσφορές που δίνονται. π.χ ο χοίρος που χρησιμοποιείται πρέπει να είναι άρρωστος, μαύρος, και ευνουχισμένος, ξένος δηλαδή προς κάθε τι γόνιμο και σχετικό με τη ζωή.
Από τα επίθετα του Κρόνου κάποια είναι εύκολο να καταλάβουμε τι σημαίνουν, όπως το γενεχρονα= γενήτορα του χρόνου ή το στυγαρδης που αναφέρεται στο γνωστό ποταμό των αθανάτων. Κάποια άλλα επίθετα παραμένουν αινιγματικά. Ο Κρόνος άλλωστε είναι η αρχέτυπη μορφή των δυτικών αναπαραστάσεων του θανάτου ως μαυροφορεμένου με κοσιά στα χέρια. Τέλος η χρήση του αλατιού στην μαγική πρακτική παραμένει έως σήμερα.

δε νομίζω ότι έχω τις γνώσεις να σταθώ μαζί σας,αλλά θα σας διαβάζω γιατί μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον το κόνσεπτ

.............................................................

πάνω που ήθελα να ρωτήσω το φίλο μας τον A.Kircher για τους παπύρους,
αυτός πρόλαβε και έβαλε τα links

σωστός !
..................................................................
η λατρεία της Εκάτης μας έρχεται από τη χώρα των Θρακών,αν δεν απατώμαι

σχετίζεται με τη λατρεία του Ορφέα ή κάνω λάθος ?

αυτό που ξέρω είναι ότι είχαμε τα Ορφικά Μυαστήρια στην κοιλάδα των Τεμπών,δηλαδή στη Θεσσαλία,κι από κει υπήρξε άνθηση της μαγείας στην περιοχή,όπως πολύ σωστά επεσήμανε η Ostria

η πιο γνωστή μάγισα της Θεσσαλίας ήταν η Αγλαονίκη,
η οποία ζήλεψε την Ευρυδίκη του Ορφέα και την πήρε μαζί της
στον Κάτω Κόσμο (πως λέμε Νέος Κόσμος...)

μάλιστα της έκοψε το κεφάλι και όπως αυτό κυλούσε,φώναζε το όνομα του Ορφέα - πραγματικά κινηματογραφικό σκηνικό

..............................................................

στη Λάρισα είχαμε κάποτε οδό Αγλαονίκης και μάλιστα βρίσκονταν
στη συνοικία Νεράιδα (!!!) αλλά πλέον δεν υπάρχει

ίσως κάποιος να έμαθε ποια ήταν η κυρία και της καθαίρεσε από'κει !

....................................................................

η Θεσσαλία έχει μακρά παράδοση στη μαγεία αλλά τελικά πρέπει από κάπου να τη διδάχτηκαν κι αυτοί

quote:

---

η λατρεία της Εκάτης μας έρχεται από τη χώρα των Θρακών,αν δεν απατώμαι

σχετίζεται με τη λατρεία του Ορφέα ή κάνω λάθος ?

---

Από την άλλη, η θεά Εκάτη είναι μια θεά πολύ σκοτεινή και μυστηριώδης.
Στους αρχαίους χρόνους λατρευόταν και την τιμούσαν, ενώ υποτίθεται πως ακόμα κι οι Ολύμπιοι φοβόντουσαν τις δυνάμεις της.
Έχω όμως την εντύπωση πως σήμερα γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα για αυτή την φιγούρα της μυθολογίας μας.
Μια θεά που ήταν ταυτισμένη με τη νύχτα, τη μαγεία, τον Κάτω Κόσμο, την σελήνη κτλ γιατί δε μας είναι γνωστή?

Αν θεωρήσετε off topic την ερώτηση μου, αφήστε τη να υπάρχει ως ρητορική!

In anticipation of my resurrection...

Έτσι αρχίζει ένας ύμνος που περιγράφει ο Χ Φ. Λάβκραφτ σε ένα από τα διηγήματά του. Μου είχε κάνει φοβερή εντύπωση όταν το πρωτοδιάβασα. Κινούμενος από περιέργεια, έψαξα το θέμα λίγο περισσότερο και είδα ότι ο ύμνος στηρίζονταν σε πραγματικά κείμενα. Η Εκάτη και η ακολουθία των σκυλιών της, εμφανίζεται συχνά στην αποκρυφιστική λογοτεχνία και γραμματεία της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας. Και αφού η ακολουθία της ήταν σκυλιά, ήταν φυσικό αυτό να ήταν και το κυρίαρχο ζώο στις θυσίες της. Ας δούμε ένα παράδειγμα από τον Μέγα Mαγικό πάπυρο του Παρισιού. Είναι ένα ερωτικό ξόρκι, πράγμα που μου θυμίζει τη φράση της Φόρτσιουν ότι η ερωτική μαγεία είναι πολλές φορές και η πιο σκοτεινή.

«Αφού πάρεις τα μάτια από μια ζωντανή νυχτερίδα, άφησε τη να φύγει. Πάρε ωμό ζυμάρι ή άκαυτο κερί, και πλάσε με αυτό ένα κουταβάκι. Και το δεξί μάτι της νυχτερίδας βάλτο στο δεξί μάτι από το κουταβάκι, και το αριστερό ομοίως στο αριστερό. Και αφού πάρεις μια βελόνα διαπέρασε την ουσία αυτή διάμεσου των ματιών του κουταβιού ώστε να φαίνεται . Βάλτο αυτό σε μια καινούρια κούπα και αφού του βάλεις μια πινακίδα για κάλυμμα, σφράγισε το με το δικό σου δαχτυλίδι. Το δαχτυλίδι να έχει δυο κροκοδείλους με αντικριστά κεφάλια και κατέθαψε το σε ένα τρίστρατο το οποίο θα σημειώσεις ώστε να το πάρεις αν θελήσεις. Και ο λόγος που γράφεται στην πινακίδα είναι:
Σε εξορκίζω τρεις φορές στο όνομα της Εκάτης. Φορφορβα, βαιβω φωρβωρβα, ώστε να αποβάλλει η δείνα τη φωτιά από τα μάτια της ώστε να μείνει άγρυπνη και να μην έχει κανέναν άλλο στο νου της παρά μόνο εμένα τον δείνα Σε εξορκίζω στο όνομα της Κόρης Τριοδίτιδος η οποία είναι η αληθινή μητέρα των (γράψε αυτούς τους δαίμονες που θέλεις) . φορβέα, Βριμώ, νηρηατο, δαμων. Βριμων, σεδνα, δαρδαρ, πανοπαία, ϊωπη κανε τη δείνα να αγρυπνεί για εμένα για πάντα»

Εδώ να σημειώσουμε κάτι. Χρησιμοποιείται άκαυτο κερί και καινούρια κούπα. Αυτό επικράτησε και στη νεώτερη μαγεία όπου τα υλικά πρέπει να είναι «παρθένα». Η ονομασία Τριοδίτιδα σημαίνει θεά των τρίστρατων, ως συμβολισμός της τριπλής υπόστασης της Εκάτης, Αρτέμιδας, Περσεφόνης στους τρεις κόσμους Επουράνιο, Γήινο, Υποχθόνιο.

Στο παραπάνω άγαλμα φαίνεται ότι λείπει αυτό που κρατούσε η Εκάτη και που ήταν δαυλοί όπως φαίνεται παρακάτω

Λοιπόν αυτοί οι τρεις δαυλοί πέρα από το να φωτίζουν τα νυχτοπερπατήματα της Εκάτης φαίνεται ότι εξυπηρετούσαν και κάποιον άλλο σκοπό (που όμως μου διαφεύγει), μιας και ο Σενέκας γράφει στη Μήδεια: «Οι προσευχές μου εισακούστηκαν. Τρεις φορές γάβγισε σαν το σκυλί η άτρομη Εκάτη κι έβγαλε φλόγες ιερές ο λαμπερός πυρσός της»

Αγαπητέ Dying Incubus οι καταδεσμικές πινακίδες που έχουν βρεθεί είναι εκατοντάδες. Από πινακίδες με ερωτικά ξόρκια, πολιτικούς φθόνους, ομοφυλοφιλικούς έρωτες, για αγώνες αμαξοδρομίας, και γενικά για ότι μπορείς να φανταστείς. Έγραφαν το ξόρκι στη μολυβένια πινακίδα και το κάρφωναν με σιδερένια καρφιά. Αν ενδιαφέρεσαι για περισσότερα, τότε κάνε καμιά αναζήτηση στο web με τον όρο defixio μιας και αυτός είναι ο όρος χρησιμοποιείται.

Έχω και εγώ κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία για την Εκάτη και θέλω να τα παρουσιάσω αλλά και να απαντήσω στην σχετική ερώτηση του Dying Incubus. Οπότε αναμένατε.

quote:

---

Αυτό που σκέφτομαι είναι πως κάποια τελετουργικά ήταν μέρος της καθημερινής ζωής των αρχαίων Ελλήνων, σωστά?

---

Edited by - A. Kircher on 30/03/2007 02:30:20

quote:

---

Έτσι αρχίζει ένας ύμνος που περιγράφει ο Χ Φ. Λάβκραφτ σε ένα από τα διηγήματά του.

---

Ο ύμνος που βρήκες στο Λάβκραφτ αναφέρεται όντως σε πραγματικά κείμενα.
Πέρα από αυτά, να αναφέρουμε ότι η Γοργώ, κόρη της Γαίας, είναι δαίμονας της Ελληνικής μυθολογίας όπως κι η Μορμώ ήταν δαίμονας που επιτίθετο σε παιδιά.

Θα κοιτάξω για τις καταδεσμικές πινακίδες στο google ώστε να βρω περισσότερα στοιχεία.

quote:

---

Λοιπόν οι παλιοί αρχαιολόγοι είχανε βρει τόσες πολλές κούκλες σαν και αυτή που νομίζανε ότι ήταν κούκλες παιδιών χωρίς καμιά σημασία. Τις περισσότερες τις πετάγανε στα σκουπίδια!

---

Αυτό δεν το ήξερα, φίλε μου!

quote:

---

τώρα το πρόσεξα αυτό. Μήπως θυμάσαι που;

---

"The horror at red hook".

In anticipation of my resurrection...

quote:

---

Ο κύριος στόχος των απόκρυφων επιστήμων στην ελληνική αρχαιότητα ήταν ή προσπάθεια προσέγγισης και επηρεασμού του ουράνιου βασιλείου με υλικά μέσα (1). Η επίτευξη αυτού του στόχου στηριζόταν στην πεποίθηση ότι σε ορισμένα υλικά αντικείμενα (ζώα, φυτά ή πολύτιμους λίθους) ενυπήρχαν «μυστικές-υπερφυσικές» ιδιότητες και δυνάμεις. Με τη χρησιμοποίηση λοιπόν αυτών των δυνάμεων θα μπορούσαν οι άνθρωποι να επηρεάσουν τα ουράνια θεϊκά οντά -τους αριστοτελικούς «Νόες»- πού εμψυχώνουν τα αστέρια και πού ρύθμιζαν τη ζωή τους παραμένοντας απρόσιτα από προσευχές ή θυσίες. Η πεποίθηση αυτή αποτέλεσε και τη βάση του Στωικισμού, ο όποιος, ως γνωστόν, θεωρούσε τον κόσμο ως ενιαίο, ζωντανό οργανισμό πού τα μέλη του είχαν σχέσεις «συμπαθειας»(2).

Κατά την ελληνιστική περίοδο ο βασικός υποστηρικτής του αποκρυφιστικού «δόγματος» της Συμπαθείας υπήρξε ο Βώλος από τη Μένδη της Αιγύπτου (200 π.Χ.). Την ίδια, επίσης, περίοδο εμφανίστηκε μια ψευδεπίγραφη βιβλιογραφία με τίτλο «Αιθικά», οπού διαπραγματεύονταν οι μαγικές ιδιότητες των πολυτίμων λίθων. Η προσπάθεια ενσάρκωσης των ουρανίων όντων και εμφάνισης τους σε φυσικά σώματα ή αντικείμενα, ονομάστηκε θεουργία (3). H επιτυχία των θεουργικών τελετών δεν βασιζόταν στους ουράνιους θεούς (αστέρια) αλλά στους δαίμονες, γιατί ο Πλάτων ήδη από το «Συμπόσιον» είχε διασαφηνίσει ότι οι θεοί δεν έρχονται απ' ευθείας σε επαφή με τους ανθρώπους, άλλα δια μέσου των δαιμόνων (4). Κέντρο βάρους της επίτευξης της επικοινωνίας με τους δαίμονες αποτελούσε η «Τελετή». Οι Αιγύπτιοι Ιερείς συγκεκριμένα θεωρούσαν ότι υπάρχουν συγκεκριμένες λέξεις ή πράξεις με τις όποιες κάποιος μπορούσε να ελέγξει τους δαίμονες και δι' αυτών τους θεούς. Υποστήριζαν μάλιστα -και αυτό έχει κρίσιμη σημασία-ότι η προσευχή δεν εξαρτάται από την εσωτερική διάθεση του πιστού, αλλά από την ακριβή τήρηση των τελετουργικών λέξεων. χειρονομιών κλπ. Συνεπώς αν ένας ιερέας καλούσε σωστά μια θεότητα με το πραγματικό της (μυστικό) όνομα, εκείνη θα υποτασσόταν στη θέληση του. Στη διδασκαλία αυτή των ορθών τελετουργικών τυπικών διέπρεψαν οι ιερείς της Ίσιδας (5). Με τις τελετουργίες τους οι Αιγύπτιοι ιερείς «ανάγκαζαν» -πολλές φορές ακόμα και με απειλές! τις θεότητες να έλθουν και να εισχωρήσουν μέσα στα αγάλματα τους. Ο Λουκιανός κάνει λόγο για έναν ιερέα από την Μέμφιδα ονόματι Παγκράτη, ο όποιος με τελετουργικές επωδές μπορούσε να «συναρμολογήσει»... ρομπότ και να τα χρησιμοποιεί ως... υπηρέτες! (6) Πρόκειται για τα πολύ γνωστά στην αρχαιότητα «νευρόσπαστα» που ήταν ομοιώματα ανθρώπων ή ζώων, που κινούσαν μηχανικά τα μέλη τους και χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον από τους θεουργούς έτσι ώστε δεν θα ήταν υπερβολή να λέγαμε ότι ή θεουργία αποτέλεσε τον πρόδρομο της ρομποτικής!

Την ίδια περίοδο κυκλοφόρησαν και οι περίφημοι ελληνο-αιγυπτιακοί «Μαγικοὶ Πάπυροι» (7) όπου καταγράφεται όλη ή θεουργική τελετουργία του αιγυπτιακού ιερατείου. Εντύπωση προκαλεί στους «Μαγικοὺς Παπύρους» ο τρόπος επιβολής των ιερέων στους κατώτερους δαίμονες: Επειδή οι χθόνιοι και υποχθόνιοι δαίμονες εθεωρούντο πνεύματα χωρίς λογική και κρίση, οι θεουργοί τους παρουσιάζονταν στις επικλήσεις τους ψευδώς ως θεοί και τους απειλούσαν έτσι να εμφανιστούν μπροστά τους. Τα χθόνια πνεύματα παραπλανούνταν και εμφανίζονταν φοβούμενα τις τιμωρίες των θεουργών, τους οποίους νόμιζαν θεούς! (8) Επειδή τις περισσότερες φορές οι χθόνιοι δαίμονες ήσαν πνεύματα νεκρών, η μορφή αυτή της θεουργίας πήρε το χαρακτηριστικά νεκρομαντείας, δηλ. «μαύρης μαγείας» (< εκ του nigromantie = νεκρομαντεία), ιδιαίτερα διαδεδομένης στην ύστερη αρχαιότητα.

Η αποκρυφιστική ιδέα, ότι κάθε ουράνιο ον είχε το αντίστοιχο του «ἀντικείμενο» στη γη, πήρε τέτοιες διαστάσεις στην ύστερη αρχαιότητα, ώστε έγινε επίσημη τελετουργία των πόλεων η «στοιχείωσις», δηλ. η εγκατάσταση αγαλμάτων («Τελέσματα») όπου ενσαρκώνονταν διάφορα πνεύματα υπεύθυνα για την προστασία των πόλεων από κάθε κακό. Αφού οι θεουργοί καλούσαν το πνεύμα, κατόρθωναν με τις κατάλληλες επωδές και τελετές να το εγκαταστήσουν μέσα στο αντίστοιχο αντικείμενο, πού μπορεί να ήταν κίονας ή φυλακτό (= τέλεσμα, εξ ού και talisman). Ο βυζαντινός χρονογράφος του 6ου αι. μ.Χ. Ιωάννης Μαλάλας αναφέρει ότι ο Απολλώνιος ο Τυανεύς εγκατέστησε στην Αντιόχεια ένα «τέλεσμα» κατά των σκορπιών, που το τοποθέτησε στο μέσον της πόλεως. Επρόκειτο ακριβώς για ένα ομοίωμα χάλκινου σκορπιού, που το έθαψε κάτω από έναν κίονα -και από τότε εξαφανίστηκαν οι σκορπιοί από την Αντιόχεια! (9) Αντιλαμβανόμαστε εν προκειμένω, ότι και ο περίφημος Κίων του Μ. Κωνσταντίνου, πού στήθηκε στο μέσον της Βυζ. πρωτεύουσας (σημ. Cemberlitas) με θαμμένα στη βάση του πολλά ιερά κειμήλια, δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα «τέλεσμα» για την προστασία της Κων/πόλεως. (10)

Ο άνθρωπος, ωστόσο, πού υπήρξε ο πρώτος θεουργός της ιστορίας ήταν κάποιος Ιουλιανός (όχι ο γνωστός αυτοκράτωρ) πού έζησε την εποχή του Μάρκου Αυρηλίου (11). Ήταν ο πρώτος πού κυκλοφόρησε τα «Χαλδαϊκὰ Λόγια (χρησμοί)», ένα κείμενο πού οφείλει την προέλευση του, κατά πάσα πιθανότητα στην «έκσταση» κάποιου οραματιστή και ο Ιουλιανός τα συνέταξε σε στίχους. Η σημασία των «Χαλδαϊκών Λογίων» για τη θεουργία έγκειται στο ότι περιέχουν, έκτος των άλλων, συνταγές για τη μαγική επίκληση των θεών.

Τα «Χαλδαϊκά Λόγια» όμως απέκτησαν μεγάλη διάδοση έναν αιώνα αργότερα (3ος αι. μ.Χ.) όταν τα έφερε στο νέοπλατωνικό προσκήνιο ο μαθητής του Πλωτίνου, Πορφύριος ο όποιος έγραψε κι έναν υπομνηματισμό πάνω σ΄ αυτά(12). Ωστόσο, ο πραγματικός Πατέρας της Θεουργίας είναι ο γνωστός ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ. Στον υπομνηματισμό που κάνει αυτός στα «Χαλδαϊκὰ Λόγια» (13) και στη διατριβή του «Περὶ Μυστηρίων» (14) αποκρυσταλλώνεται με σαφήνεια η «ιδεολογία» της θεουργίας, σύμφωνα με την οποία ο δρόμος της σωτηρίας δεν βρίσκεται στον Ορθό Λόγο, αλλά στην Τελεστική. Όπως δίδασκαν οι Αιγύπτιοι ιερείς της Ίσιδας. «Δεν είναι η Νόηση («Ἔννοια») που ενώνει τους θεουργούς με τους θεούς, επειδή, τι θα εμπόδιζε τους θεωρητικούς φιλοσόφους να πετύχουν θεουργική ένωση μαζί του; Αυτό όμως δεν έγινε ποτέ! Η θεουργική ένωση επιτυγχάνεται μόνο με την τελετουργία...» (15). Ας θυμηθούμε εδώ ότι ήταν κοινή πεποίθηση της εποχής ότι ο αέρας ήταν γεμάτος από πονηρά-υποσελήνια πνεύματα, εναντίον των οποίων έπρεπε να μάχονται οι άνθρωποι, γιατί αυτά προσπαθούσαν να εμποδίσουν τις ψυχές να πλησιάσουν τον ουρανό. Συνεπώς ήταν απαραίτητο η θεουργική τελεστική να προσπαθήσει να θέσει τους δαίμονες του αέρος υπό την εξουσία της.

Οι βασικές φιλοσοφικές αρχές των «Χαλδαίκών Χρησμών» ήταν οι εξής: υπάρχει ένας ανώτατος πατρικός Νους-Θεός πού κατοικεί στον υπερουράνιο τόπο, τον αποκαλούμενο «Πατρικό Βυθό» και η φύση του είναι πύρινη. Ο Δεύτερος Νούς-Δημιουργός λειτουργεί ως μεσολαβητής ανάμεσα στον Ύψιστο-Πρώτο-Θεό και τους ανθρώπους. Υπάρχει επίσης κι ένας Τρίτος θεός, θηλυκός, η Εκάτη ή Δύναμις η Κοσμική Ψυχή. Αυτή ετοποθετείτο ανάμεσα στο νοητό και τον αισθητό χώρο και συμπλήρωνε την... «αγία τριάδα» των θεών.

Παρατηρούμε εδώ μια ομοιότητα στις ιδέες μεταξύ Ερμητικών Κειμένων, Χαλδαϊκών Χρησμών και Πλατωνικού Τίμαιου. Η ομοιότητα αυτή ανάγεται, όπως έχουμε αναφέρει άλλοι στο βασικό κοσμολογικό μοντέλο του Εμπεδοκλή και του Φιλόλαου περί του Κεντρικού Πυρός του Παντός. Πάντως οι «Χαλδαϊκοί Χρησμοί» θεωρούντο καθ' όλη την διάρκεια των βυζαντινών χρόνων ως οδηγός ερμηνείας των πλατωνικών ιδεών πού παραχωρήθηκαν από τους θεούς (16). Εκείνος βέβαια πού συνετέλεσε τα μέγιστα ώστε να γίνει, στα ύστερορωμαϊκά χρόνια η θεουργία «της μόδας» ήταν ο αυτοκράτωρ Ιουλιανός, ο αποκαλούμενος από τους Χριστιανούς «Παραβάτης», ο όποιος μαθήτευσε κοντά στον μεγάλο θεουργό Μάξιμο και καταγοητεύτηκε από αυτόν. Όταν μάλιστα ως αυτοκράτωρ ανέλαβε να μεταρρυθμίσει τον εθνικό κλήρο, ο θεουργός Χρυσάνθιος βρέθηκε αρχιερέας της Λυδίας και ο Μάξιμος αρχιθεουργός της αυτοκρατορικής αυλής της Κωνσταντινούπολης. Όμως ο Μάξιμος πλήρωσε γι' αυτό και όταν χάθηκε ο Ιουλιανός, βασανίστηκε και τελικά εκτελέστηκε το 371 μ.Χ. με την κατηγορία της συνωμοσίας (17). Στους διωγμούς της Εκκλησίας και του Βυζαντίου κατά των νεοπλατωνικών θεουργών πού ακολούθησαν, ο Μάξιμος κάτεσχε περιφανή θέση ως μεγαλομάρτυρας του νεοπλατωνισμού και της θεουργίας (18). Έκτοτε οι νεοπλατωνικοί θεουργοί έκριναν πώς ήταν φρόνιμο να μείνουν αφανείς και η τέχνη τους να περνά αθόρυβα σε μερικές οικογένειες (19). Έτσι μετά έναν αιώνα θα ξαναβρούμε τη νεοπλατωνική θεουργία (τον μεγάλο αντίπαλο του επίσημου Χριστιανισμού!) να ασκείται από τους Αθηναίους νεοπλατωνικούς της Ακαδημίας Πλάτωνος (20). Ο Πρόκλος συγκεκριμένα έμαθε από την κόρη του αθηναίου Πλουτάρχου, Ασκληπιγένεια, την θεουργική τέχνη του Νεστόριου, ιεροφάντη των Ελευσίνιων Μυστηρίων, αποδεικνύοντας ότι η νεοπλατωνική θεουργία είχε «καλύψει» όλες σχεδόν τις εκφάνσεις της αρχαίας ελληνικής εθνικής θρησκείας κατά την υστερορωμαϊκή και πρωτοβυζαντινή περίοδο. Τόση μάλιστα υπήρξε η υπόγεια επιρροή της θεουργίας ώστε ο Ψελλός περιγράφει κατά τον 11ο αι. μ.Χ. μια θεουργική τελετή πού ακολούθησε ένας... αρχιεπίσκοπος στο Βυζάντιο (21), όπως έχουμε αναφέρει ξανά σε προηγούμενο κεφάλαιο (22). Ας υπενθυμίσουμε επίσης εδώ ότι η βάση της θεουργίας υπήρξε η αιγυπτιακή θρησκευτική πρακτική και συγκεκριμένα αυτή του ιερατείου της Ίσιδος, που ενασχολείτο με την εμψύχωση των αγαλμάτων. Η Φιλοσοφική θεωρία περί «Συμπαθείας» των νεοπυθαγορείων, του Ποσειδωνίου (23) και του Βώλου, βάσει της οποίας κάθε ουράνιο ον είχε το αντίστοιχο του στη γη, υπήρξε το θεμέλιο και η θεωρητική βάση κάθε θεουργικής πρακτικής. Σκοπός της «τελεστικής» αυτής ήταν, όπως έχουμε ξαναπεί, η ΣΤΟΙΧΕΙΩΣΙΣ δηλ. η εγκατάσταση του κατάλληλου δαίμονα μέσα σε αγάλματα ή φυλακτά μέσω ΕΠΩΔΩΝ ή διαφόρων επικλήσεων και τελετών. Μόλις ο δαίμονας εισερχόταν στο αντικείμενο-τέλεσμα (talisma), εκείνο αποκτούσε ζωή και μυστηριακή δύναμη και προστάτευε το άτομο ή τα άτομα για τα οποία είχε κατασκευαστεί (24). Ωστόσο, ο τελικός σκοπός της θεουργίας ήταν υψηλός• επρόκειτο για την κάθαρση της ψυχής, για την «πρὸς τὸ νοητὸν πῦρ ἄνοδο» (25), που βοηθά τους ανθρώπους να διαφύγουν από την Ειμαρμένη, δηλ. τις πλανητικές τροχιές, και να φτάσουν οι ψυχές τους στη σφαίρα των απλανών, όπου κατοικούν τα θεία όντα -σύμφωνα με το κοσμοείδωλο του Αριστοτέλη (Βλ. Κεφ. Ζ του βιβλίου).

Η θεουργία μπορεί να χωριστεί σε δύο μεγάλους κλάδους: την καθ' αυτό ΤΕΛΕΣΤΙΚΗ (= εμψύχωση αγαλμάτων και φυλακτών) και τον ΠΝΕΥΜΑΤΙΣΜΟ. Η πρώτη επιδιώκει με τη χρήση διαφόρων ΣΥΜΒΟΛΩΝ ή ΣΥΝΘΗΜΑΤΩΝ την ενσάρκωση θείων όντων εντός υλικών αντικειμένων. Τα Σύμβολα ήταν διάφορα αντικείμενα, πού είχαν «συμπαθητική» σχέση με διάφορες πνευματικές δυνάμεις και τα όποια τοποθετούνταν εντός των κοιλωμάτων των αγαλμάτων: «(Ἡ τελεστικὴ τὰ κοῖλα τῶν ἀγαλμάτων ὕλης ἐμπιπλῶσα οἰκείας ταῖς ἐφεστηκυίαις δυνάμεις, ζώων, φυτῶν. λίθων. βοτάνων, ριζῶν. σφραγίδων. ἐγγραμμάτων, ἐννίοτε δὲ καὶ ἀρωμάτων συμπαθῶν, συγκαθιδρύουσα δὲ τούτοις καὶ κρατῆρας καὶ στοιχεῖα καὶ θυμιατήρια, ἔμπνοα ποιεῖ τὰ εἴδωλα καὶ τῆς ἀπορρήτῳ δυνάμει κινεῖ...» (26). Αφού κάθε θεός έχει τον ιδιαίτερα του «ομοιοπαθητικό» αντιπρόσωπο στη γη, κάθε άγαλμα πού περιέχει αυτόν τον «αντιπρόσωπο» (= σύμβολον) βρίσκεται σε άμεση επικοινωνία μαζί του. Τα θεουργικά «Σύμβολα» έμεναν σφραγισμένα μέσα στα αγάλματα, ώστε να τα γνωρίζει μόνο ο θεουργός-τελεστής (27). Οι σφραγίδες (σφραγιδόλιθοι), οι χαρακτήρες (πού περιλαμβάνουν στοιχεία, όπως τα επτά φωνήεντα πού αντιστοιχούν στους επτά πλανητικούς θεούς), τα εγγράμματα (γραπτές συνταγές) κ.λπ. μπορούσαν να γράφονται σε φύλλα χρυσού, πού τοποθετούντο στα κοίλα των αγαλμάτων ή να «εκφωνούνται» με διάφορες επωδές. Ο σωστός τρόπος εκφώνησης των «χαρακτήρων» (7 φωνηέντων) αποτελούσε επαγγελματικό μυστικό πού παραδιδόταν προφορικά (28).

Το βασικό χαρακτηριστικό των Επωδών ήταν η λεπτομερής αναφορά στα κατηγορήματα του Θεού πού θεωρείτο απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας των θεουργικών τελετών. Μία τέτοια συλλογή θεουργικών επωδών υπήρξαν κατά την ύστερη αρχαιότητα και οι περίφημοι «Ὁρφικοὶ Ὕμνοι» τους οποίους υπομνημάτισε ο Πρόκλος. Με την προσφορά ειδικών για κάθε θεότητα θυμιαμάτων, οι θεουργοί επικαλούνταν τα Πνεύματα, απαριθμώντας τις ιδιότητες τους, για να προσέλθουν στις Τελετές. Οι Ορφικοί Ύμνοι πήραν μεγάλη έκταση ως θεουργικές επωδές κατά την ύστερη αρχαιότητα, επειδή θεωρήθηκε ότι και ο Ορφέας, όταν τους δημιούργησε, είχε κι αυτός θεουργικό στόχο. Με την απαρίθμηση των θεών και των ιδιοτήτων τους προσπαθούσε να επιτύχει την εμφάνιση τους («επιφάνεια») και τη σύμπραξη τους στη θεουργική τελετή (29).

Ας θυμηθούμε ότι στην αρχή των Ορφικών Ύμνων ο Ορφέας απευθύνεται στο μαθητή του Μουσαίο για να του διδάξει την ιερουργία της επίκλησης των ουρανίων, εναέριων, υδροβίων, γήινων, υποχθόνιων και πυροβατικών θεοτήτων. Με την προσφορά μάλιστα ειδικών για. κάθε θεότητα θυμιαμάτων, οι μύστες παρακαλούσαν τα. πνεύματα. απαριθμώντας τις ιδιότητες τους να εισακούσουν τις επικλήσεις τους και να προσέλθουν στην θεουργική τελετή. (Όρφ. Ύμνοι. Ορφεύς προς Μουσαίον 1 κ.εξ.). [Μετ. Μάθε Μουσαίε την πολυσέβαστη θυσιαστική τελετή και επίκληση, που είναι η προσφορότερη από όλες.] Και τελειώνει τη διδαχή του ο Όρφεύς στον μαθητή του Μουσαίο επικαλούμενος όλους τους θεούς να: (30). (Επικαλούμαι τους θεούς) να έλθουν με ευμένεια, έχοντας χαρούμενη διάθεση, σ’ αυτή την ιερή τελετή και σ’ αυτή τη σεμνή σπουδή.]

Το «κλειδί» της επιτυχίας των Επωδών ήταν η λεπτομερής αναφορά των κατηγορήματος της συγκεκριμένης θεότητας και αυτό επεδίωξαν -και πέτυχαν- οι Ορφικοί Ύμνοι (31). Ας δούμε για παράδειγμα τον Ορφικό Ύμνο προς την Εκάτη (= Σελήνη) την κατ' εξοχήν θεά της Θεουργίας και της Μαγείας.

ΥΜΝΟΣ ΕΙΣ ΕΚΑΤΗΝ

Την Έκάτην εξυμνώ, πού την λατρεύουν στις οδούς και στις τριόδους, την αξιαγάπητη την ουράνια και την επίγεια και την θαλασσινή, πού έχει κίτρινο πέπλο. Αυτήν πού φροντίζει για τους νεκρούς και πού είναι ενθουσιασμένη ανάμεσα στις ψυχές των νεκρών, την Πέρσειαν. Αυτήν πού αγαπα την ερημιά και ευφραίνεται με τα ελάφια, την νυκτερινή, την προστάτιν των σκύλων, την ακαταμάχητη βασίλισσα· αυτήν πού θηρεύει ταύρους, την βασίλισσα πού έχει τα κλειδιά όλου του κόσμου, την οδηγό, την νύμφη, αυτή πού ανατρέφει παιδιά και πού περιφέρεται στα βουνά• αυτήν την κόρη ας παρακαλέσουμε να παρευρεθεί στις ιερές τελετές με ευμενή πάντοτε διάθεση προς τον ηγέτη (τον επί κεφαλής) και με χαρούμενη καρδιά.)

Όλη αυτή η «αρετολογία» της Εκάτης και η αναφορά των ιδιοτήτων της ως «τριοδίτου», «κροκόπεπλου», «βακχεύουσας» κ.λ.π. εξυπηρετεί τους στόχους της επίκλησης, πού είναι η ΠΑΡΟΥΣΙΑ της θεότητας κατά τη θεουργική τελετή. Βέβαια δεν αρκούσε αυτή η λεπτομερής καταγραφή των επιθέτων των θεοτήτων για να γίνουν οι Επωδές αποτελεσματικές. Σημαντικό ρόλο έπαιζε και ή γνώση και εκφώνηση των «βαρβαρικών», μυστικών ονομάτων των θεών (voces nmysticae). Ο Ιάμβλιχος ιδιαίτερα τόνιζε ότι κατά τις θεουργικές επικλήσεις των θεών πρέπει να χρησιμοποιούνται τα «βαρβαρικά τους ονόματα» γιατί οι θεοί αποκάλυψαν τη γλώσσα πού μιλούν μόνο στα «ιερά έθνη» των Αιγυπτίων και Βαβυλωνίων Ιερέων (32). O Πρόκλος εξ άλλου επεσήμανε ότι βασικό ρόλο στις εκφωνήσεις των μυστικών ονομάτων παίζει ο τόνος εκφοράς τους. Η «βαρύτητα» και η «οξύτητα» είναι οι δυνάμεις πού θα έλξουν τους θεούς στη γη και επειδή τα μυστικά ονόματα των θεών έχουν τεράστια και επικίνδυνη δύναμη δεν θα πρέπει να γνωστοποιείται η ακριβής προφορά τους στους αδαείς (33). (Εξ ου και ή μυστικότης της προφοράς του ονόματος του Εβραϊκού Θεού Jahve)

Τη δύναμη αυτή των απορρήτων λεκτικών συμβόλων ενίσχυε ή χρήση διαφόρων «μαγικών αντικειμένων». Οί νεοπλατωνικοί θεουργοί θεωρούσαν κάποιους λίθους μαγικούς, γιατί ήταν τα αντίστοιχα των ουρανίων σωμάτων στη γη. (Ας υπενθυμίσουμε εδώ ότι από την εποχή του Πλάτωνα εθεωρείτο ότι στα ουράνια σώματα ενσαρκώνονταν θεοί.) Χρησιμοποιώντας λοιπόν οι θεουργοί αυτούς τους λίθους μπορούσε να επικοινωνούν με τους θεούς των ουρανίων σωμάτων και να ζητούν χρησμούς. Δύο είναι οι γνωστές συλλογές κειμένων πού αναφέρονται σ' αυτή τη μαγική πρακτική των λίθων. Πρόκειται για το έργο «Ασκληπιός» πού αποδίδεται στον Έρμη τον Τρισμέγιστο, και σώθηκε μόνο στη λατινική μετάφραση, καθώς και τα «Λιθικά», έργο του 4ου αι. μ.Χ., που αποδόθηκε ψευδεπίγραφα στον Ορφέα. Στο πρώτο έργο αναφέρεται ρητά ότι κάθε λίθος σχετίζεται συμπαθητικά με κάποια άστρα-θεότητες και μπορεί να τις έλξη στη γη και να επηρεάσει τις θελήσεις τους (34).

Στα «Λιθικά» του ψευδο-Ορφέα διατυπώνονται -και είναι αποκαλυπτικό της χρονολόγησης του έργου- στους στίχους 68-81. παράπονα για την εξαφάνιση της λατρείας των εθνικών θεών και για τους διωγμούς κατά της θεουργίας. Φαίνεται εξ αυτού ότι ο συγγραφέας των «Λιθικών» άνηκε στον κύκλο των νεοπλατωνικών του 4ου αι. μ.Χ. πού κυνηγήθηκαν στο Βυζάντιο (34). Κύριος στόχος όμως των «Λιθικών» είναι να εξηγήσουν στους ανθρώπους με ποιο τρόπο να χρησιμοποιούν τις μυστικές δυνάμεις των λίθων για την επικοινωνία με τους θεούς. Ας δούμε δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα:
(Λιθικά, 168-193)

Λάβε στα χέρια σου αυτόν τον κρύσταλλο,τον λάμποντα και διαυγή, πού είναιδημιούργημα του αθανάτου πυρός......εάν θέλεις να ανάψεις φλόγες
χωρίς να βάλεις φωτιά σε προτρέπω να τον τοποθετήσεις πάνω από ξερά ξύλα. Αμέσως αυτός, ενώ θα είναι απέναντι από τον καταυγάζοντα ήλιο
θα απλώσει πάνω από τα ξύλα μικρή αχτίνα κι αύτη, όταν θα έλθει σ' επαφή με τα πολλά ξερά ξύλα θα βγάλει πρώτα καπνό έπειτα λίγη φωτιά και κατόπιν μεγάλη φλόγα. Αύτη είναι που οι παλαιοί την ονόμαζαν, ως γνωστόν, ιερόν πυρ......αυτός ο κρυστάλλινος λίθος, που είναι ο αίτιος της φωτιάς, αν τον ανασύρεις από το πυρ πολύ γρήγορα
γίνεται ψυχρός μόλις τον αγγίξεις, κι όταν δεθεί γύρω από τα νεφρά
θα σώσει τον οποιοδήποτε ασθενή.. .]

Από το παραπάνω αποκαλυπτικό απόσπασμα γίνεται φανερό ότι ή θεουργία και η μαγεία των Λίθων δεν απείχαν πολύ από την σημερινή πειραματική επιστήμη, γιατί όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι ή παραπάνω λεπτομερής οδηγία αναφέρεται σε φακοειδή κρύσταλλο και στη φωτιά πού μπορεί να παράγει αυτός μέσω της συγκέντρωσης των ηλιακών ακτινών σ' αυτόν. Είναι σαφές ότι η επιστήμη και η λεγόμενη μαγεία αλληλεπικαλύπτονται στα κείμενα της ελληνικής αρχαιότητας και ένας διαχωρισμός μεταξύ ορθολογικής επιστήμης και απόκρυφων επιστημών είναι αρκετά επισφαλής όταν αναφέρεται σε έργα αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Ας δούμε το δεύτερο χαρακτηριστικό παράδειγμα από τα «Λιθικά» του ψευδό-Όρφέος:
(Λιθικά, 264 κ. εξ.)

ν κάποιος θυσιάσει έχοντας μαζί του έναν στιλπνό καταπράσινο Ίασπιν ή καρδιά των θεών θερμαίνεται και θα γεμίσουν (οι θεοί) την αποξηραμένη γη με σύννεφα: διότι ο λίθος αυτός φέρνει πολλή βροχή στα ξερά χωράφια.]

Σ' αυτό το απόσπασμα φαίνεται σαφώς ή μαγική «βρόχο-ποιητική» ιδιότητα του πολύτιμου λίθου Ίασπη. Παρομοίως στους στίχους 366-387 των «Λιθικών» παρουσιάζεται η μαντική δύναμη του «σιδηρίτη λίθου» η αλλού, οι θεραπευτικές ιδιότητες ορισμένων πολυτίμων ή ημιπολύτιμοι λίθων σε δαγκώματα φιδιών ή άλλες ασθένειες (35). Να σημειώσουμε εδώ ότι ο βασικός παράγοντας επιτυχίας και στις περιπτώσεις των Μαγικών Λίθων παρέμενε πάντοτε η επωδή, πού έπρεπε να γραφεί πάνω στο κάθε μαγικό αντικείμενο.

Πέρα από τους μαγικούς λίθους και τα πάσης φύσεως φυλακτά (Τελέσματα-Talisma) με τις μαγικές επωδές γραμμένες πάνω τους, τα κυριότερα θεουργικά αντικείμενα παρέμεναν πάντα τα αγάλματα ακόμα και μετά τους διωγμούς της επίσημης εκκλησίας κατά την υστερορωμαϊκή και πρωτοβυζαντινή περίοδο. Ή κύρια ενασχόληση άλλωστε των νεοπλατωνικών φιλοσόφων (ιδιαίτερα μετά τον Ιάμβλιχο ήταν ακριβώς η Τελεστική, δηλ. η εμψύχωση των αγαλμάτων) (36). Όπως έχουμε προαναφέρει ή εμψύχωση των αγαλμάτων ήταν ένα αιγυπτιακό στοιχείο που, μέσα στο συγκρητισμό της ύστερης αρχαιότητας, είχαν ενσωματώσει οι Νεοπλατωνικοί στις τελετές τους ως μέσο ανύψωσης της ψυχής και «θέασης» του Θεού μέσα από το ζωντανεμένο άγαλμα του.(37) Ο Πρόκλος, άλλωστε, υποστήριζε ότι στις θεουργικές τελετές και τα μυστήρια υπάρχουν «σύμβολα» που, όταν ενεργοποιούνται, εμφανίζουν στους μύστες τα «πνεύματα» (38). Με τα «σύμβολα» αυτά οι θεουργοί «τελεσταὶ» σφράγιζαν μυστικά τα αγάλματα και κατόρθωναν έτσι να τα εμψυχώνουν, προσελκύοντας μέσω αυτών τους οικείους θεούς και εγκαθιστώντας τους σ αυτά (39).

Τα αγάλματα των θεουργών (τα «αὐτοπτικὰ ἀγάλματα», όπως καλούνταν) ήταν κατασκευασμένα από ποικίλες ουσίες και ανάδυαν οσμές θυμιαμάτων και λιβανωτών. Όταν πετύχαινε η θεουργική τελετουργία και ο θεός εισερχόταν μέσα στο άγαλμα του, τότε εκείνο ακτινοβολούσε αποδεικνύοντας έτσι την εμψύχωση του.

Η θεουργική τελετουργία συμπεριλάμβανε επωδές ανάλογες των Ορφικών Ύμνων, εκφωνήσεις των μυστικών ονομάτων, θυμιάματα και κυρίως την μυστική τοποθέτηση, εντός των αγαλμάτων, «χαρακτήρων και συμβόλων» συμπαθητικών προς την αντίστοιχη θεότητα. Πριν μιλήσουμε όμως λεπτομερέστερα για την τελευταία αυτή θεουργική διαδικασία, ας διευκρινίσουμε τον τρόπο εκφώνησης των μυστικών ονομάτων των θεών. Είπαμε παραπάνω ότι έπαιζε μεγάλο ρόλο ο τόνος της εκφοράς του «βαρβαρικού ονόματος» και κατ' εξοχήν η βαρύτητα και η οξύτητα των ήχων. Ας δούμε ένα παράδειγμα θεουργικής εκφώνησης από τους έλληνοαιγυπτιακούς «Μαγικούς Παπύρους», πού αποτελούν τη... σύνοψη της θεουργίας:

«Κύριε ἀπομιμοῦμαι,ταῖς 7 φωναῖς εἴσελθε και έπάκουσόν μοι...
...ἐπικαλοῦμαι σε Κύριε ὀρνεογλυφιστί. ΑΡΑΙ, ἱερογλυφιστί, ΛΑΙΛΑΜ. ἑβραϊστί, ΑΝΟΧ..... .κυνοκεφαλιστί, ΑΒΡΑΣΑΞ...» (40)

Και αλλού: «ὄψη δὲ ἀτενίζοντας σοι τοὺς θεούς... σύρισον μακρὸν συριγμὸν (= σφύριγμα) ἔπειτα πόππυσον λέγων· προ-προφεγγῆ μόριος πρόφυρ προφεγγῆ νεμέθιρε ἄρψενεν πίτητμι μεώυ ἔναρθ φυρκέχω φυριδαρίω τύρη φιλβά...» (Μαγικοί Πάπυροι, IV 555 κ.εξ.). Άλλα περί των Μαγικών Παπύρων θα κάνουμε εκτενή λόγο παρακάτω, όταν ασχοληθούμε με τις πρακτικές ανύψωσης της ψυχής («αστρική προβολή») των θεουργών. Προς το παρόν ας κρατήσουμε την παράδοξη γλώσσα των θεουργικών εκφωνήσεοον και των μυστικών ονομάτων των θεών.

Όμως το πιο σημαντικό μέρος της θεουργικής τελετής ήταν η τοποθέτηση εντός των αγαλμάτων των «μυστικών συμβόλων και χαρακτήρων». Οι Μαγικοί Πάπυροι προσφέρουν λεπτομερείς συνταγές για την κατασκευή θεουργικών αγαλμάτων και για την εμψύχωση τους («ζοωπυρεῖνν»)(41). Κατ' αρχάς το άγαλμα πρέπει να είναι κοίλο για να μπορεί να χωρέσει μέσα του ένα μαγικό όνομα ή μια επωδή χαραγμένα σε φύλλο χρυσού (42). Μετά από προσφορές και καύσεις θυμιαμάτων (συγκεκριμένων για κάθε θεότητα), με παράλληλη συνοδεία απορρήτων λέξεων και επωδών (43), οι θεοί και οι δαίμονες εμφανίζονταν ως φωτοβολές γεωμετρικές μορφές αποτελούμενες από ημικύκλια και το γράμμα Χ (44). Πάντως ο τελικός σκοπός της εμψύχωσης αγαλμάτων παρέμενε πάντα ο ίδιος, δηλ. η ανύψωση της ψυχής πέρα και έξω από το σώμα και η «θέα» των θείων οντοτήτων, που κατοικούσαν στον Όγδοο-Εξώτατο Ουρανό των Απλανών.

Η θεουργία και η τελεστική των «Χαλδαϊκών Χρησμών» και των «Μαγικών Παπύρων» ήταν για τους νεοπλατωνικούς, η τελειότερη μέθοδος επικοινωνίας με τους θεούς, ίδια με αυτήν ακριβώς των Μυστηρίων. Κατόρθωναν, συχνά με τις κατάλληλες αναπνευστικές ασκήσεις (45) και την αυτοσυγκέντρωση (46) να «εξάγουν» τη ψυχή από το σώμα και να την ανυψώνουν προς τους θεούς του «Όγδοου» ουρανού (47). Κατά τη διάρκεια αυτής της «έκστασης» πολλοί θεουργοί ΑΙΩΡΟΥΝΤΟ στον αέρα και αυτή η αιώρηση εθεωρείτο ως η κατ' εξοχήν απόδειξη της ιερότητας του θεουργού. Οι μαθητές του Ιαμβλίχου είχαν παρατηρήσει ότι ο δάσκαλος τους καθώς διαλογιζόταν ανυψώνονταν «δέκα πήχεις» από τη γη! Το σώμα του και τα ενδύματα του μετατρέπονταν σε χρυσά και το πρόσωπο του έλαμπε. Το μυστικό αυτών των ασκήσεων ήταν, πιθανώς, οι εισπνοές ηλιακών ακτινών («ἕλκε ἀπὸ τῶν ἀκτίνων πνεῦμα γ' ἀνασπῶν, ὃ δύνασαι, καὶ ὄψη σεαοτὸν ἀνακουφιζόμενον καὶ ὑπερβαίνοντα εἰς ὔψος, ὥστε σε δοκεῖν μέσον τοῦ ἀέρος εἶναι» (48): έλξε από τις ηλιακές ακτίνες αέρα απορροφώντας όσο μπορείς και θα δεις τον εαυτό σου να σηκώνεται προς τα πάνω και να ανυψώνεται σε μεγάλο ύψος ώστε να νομίζεις ότι βρίσκεσαι στο μέσον του αέρα). Ωστόσο, αν ο ένας τρόπος ανύψωσης της ψυχής ήταν οι αναπνευστικές ασκήσεις, ο άλλος ήταν η περιστροφή της «ἴυγας» ή του στρόμφαλου.

Η «Ἴυγξ» ή ο στρόμφαλος ήταν ένας χάλκινος δίσκος σε σφαιρικό, τριγωνικό ή άλλο σχήμα πάνω σ έναν κάθετο άξονα που περιστρεφόταν για να εξαναγκάσει με μαγικό τρόπο ανθρώπους, δαίμονες και θεούς να υπακούσουν. Οι θεουργοί πίστευαν ότι θέτοντας κανείς αυτό το όργανο σε κίνηση, επηρέαζε κατ' αναλογία τις περιστρεφόμενες ουράνιες σφαίρες των πλανητών προσελκύοντας στη γη τις αντίστοιχες ουράνιες Ίυγγες, δηλ. τις «Δυνάμεις» του Ύψιστου Θεού. Συνήθως μέσω των τελετών αυτών οι θεουργοί επηρέαζαν ουσιαστικά τους θεούς του καιρού, των άστρων, των πλανητών ή του ζωδιακού κύκλου. Οι Ίυγγες, κατά τους νεοπλατωνικούς, ήταν οι ενδιάμεσοι δαίμονες (49) πού αποτελούσαν το όχημα της ψυχής για την ανύψωση της στον υπερουράνιο χώρο των απλανών και του «Πρώτου Κινούντος Ακινήτου». Το όχημα αυτό είχε σχήμα «ωοειδές» και είχε δημιουργηθεί από αστρική ουσία (50) (εξ ου και η ονομασία «αστρικό σώμα» πού του έδωσε 1.500 χρόνια μετά ο Παράκελσος). Περιστρέφοντας τις χάλκινες Ίυγγες, τις διακοσμημένες με τους μαγικούς χαρακτήρες, οι θεουργοί επεδίωκαν να έλκουν τα μαγικά οχήματα (ουράνιες ίυγγες) με τα όποια θα ταξίδευε η ψυχή τους στον υπερουράνιο τόπο (51). Πιστεύοντας, εξάλλου, ότι η ψυχή εισερχόταν στο σώμα με την αναπνοή -σύμφωνα με τις διδαχές του Όρφέα (52) - εφάρμοζαν μεθόδους ειδικών αναπνευστικών ασκήσεων για να πετύχουν την έξοδο της ψυχής από το σώμα. Για την πραγματοποίηση αυτού του επικίνδυνου στόχου αντέγραφαν τελετές από τους «Μαγικούς Παπύρους», σύμφωνα με τις οποίες, μπορούσε κανείς ακολουθώντας συγκεκριμένες αναπνευστικές ασκήσεις (όπως η τριπλή εισπνοή ακτινών του Ήλιου), να ΑΝΥΨΩΘΕΙ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ. Ας δούμε πληρέστερα ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιου είδους πρακτικών από τους «Μαγικούς Παπύρους»:
«ἔλκε ἀπὸ τῶν ἀκτίνων πνεῦμα γ’ ἀνασπῶν, ὅ δύνασαι, καὶ ὄψη σεαυτὸν ἀνακουφιζόμενον καὶ ὑπερβαίνοντα εἰς ὕψος, ὥστε σε δοκεῖν μέσον τοῦ ἀέρος εἶναι· οὐδενὸς δὲ ἀκούσει οὔτε ἀνθρώπου οὔτε ζώου ἄλλου, οὐδὲ ὄψῃ οὐδὲν τῶν ἐπὶ γῆς θνητῶν ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ, πάντα δὲ ὄψῃ ἀθάνατα·-......ὄψῃ δὲ ἀτενίζοντας σοι τοὺς θεοὺς καὶ ἐπί σε ὁρμωμένους, οὐ δὲ εὐθέως ἐπίθες δεξιὸν δάκτυλον ἐπὶ τὸ στόμα καὶ λέγε• «σιγή, σιγή, σιγή, σύμβολον θεοῦ ζῶντος ἀφθάρτον φύλαξόν με, σιγή νεχθειρ θανμέλου», ἔπειτα σύρισον μακρὸν συριγμόν, ἔπειτα πόππυσον λέγων· προπροφεγγῆ μοριος προφυρ προφεγγῆ γεμεθιρε αρψεντεν πιτητμι μειων εναρβ φυκεχω ψυριδαριω τυρη φιλβα» καὶ τότε ὄψῃ τοὺς θεούς σοι εὐμενῶς ἐμβλέποντας καὶ μηκέτι ἐπὶ σε ὁρμομένους, ἀλλὰ πορευομένους ἐπὶ τὴν ἰδίαν τάξιν τῶν πραγμάτων, ὅταν οὖν ἴδης τὸν ἄνω κόσμον καθαρὸν καὶ δονούμενον καὶ μηδένα τῶν θεῶν ἢ ἀγγέλων ὁρμώμενον, προσδόκα βροντῆς μεγάλης ἀκούσεσθαι κτύπον, ὤστε σε ἐκπλαγῆναι, σὺ δὲ πάλιν λέγε• «σιγή, σιγή (λόγος), ἐγώ εἰμι σύμπλανος ὑμῖν ἀστήρ, καὶ ἐν τοῦ βάθους ἀναλάμπων οξυ ο ξερθευθ »· ταῦτα σου εἰπόντος εὐθέως ὁ δίσκος ἀπλωθήσεται, μετὰ δὲ τὸ εἶπεῖν σε τὸν β' λόγον, ὅπου «σιγή, σιγή» καὶ τὰ άκόλουθα, σύρισον β' καὶ πόππυσον β’ καὶ εὐθέως ὄψῃ ἀπὸ τοῦ δίσκου ἀστέρας προσερχομένους πενταδακτυλιαίους πλείστους καὶ πιπλῶντας ὅλον τὸν ἀέρα. σὺ δὲ πάλιν λέγε· «σιγή, σιγή»• καὶ τοῦ δίσκου ἀναγέντος ὄψῃ ἄπυρον κύκλωμα καὶ θύρας πυρίνας ἀποκεκλεισμένας. σὺ δὲ εὐθέως δίωκε τὸν ὑποκείμενον λόγον καμμύων σου τοὺς ὀφθαλμούς, λόγος γ'.

«ἐπάκουσόν μου, ἄκουσόν μου, τοῦ δεῖνα τῆς δεῖνα, κύριε ὁ συνδήσας πνεύματι τὰ πύρινα κλῆθρα τοῦ τετραλιζώματος, πυρίπολε. Πεντιτερουνι, φωτὸς κτίστα... Σεμεσιλαμ. πυρίπνοε ψυρινφευ. πυρίθυμε Ἰάω. πνευματόφως ωαϊ, πυριχαρῆ ἔλουρε, καλλίφως αζαϊ. Αἰών αχβα, φωτοκράτωρ πεππερ πρεπεμπιπι, πυρισώματε φνουηχιοχ, φωτοδῶτα, πυρισπόρε σρει εϊκιτα. πυρικλόνε γαλλαβαλβα, φωτοβία ιαιαιω, πυριδῖνο πυριχι βοοσηια, φωτοκινῆτα σανχερωβ. κεραυνοκλόνε ιη ωη ιωηιω,....

Μαγικοί Πάπυροι. IV. 537 κ.έξ.

ελξε από τις (ηλιακές) ακτίνες αέρα, απορροφώντας τον όσο μπορείς και θα δεις τον εαυτό σου να σηκώνεται προς τα πάνω και να ανυψώνεται σε μεγάλο ύφος, ώστε να νομίζεις ότι βρίσκεσαι στο μέσον του αέρος. Και δεν θ΄ ακούς κανένα ούτε άνθρωπο, ούτε ζώο, άλλα ούτε θα βλέπεις τίποτε από τα θνητά εκείνη την ώρα (ενώ) θα βλέπεις όλα τα αθάνατα... θα δεις τότε να σε κοιτάζουν οι θεοί! και να κατευθύνονται (να ορμούν) κατά πάνω σου. Εσύ τότε θέσε αμέσως το δεξιό δάκτυλο στο στόμα σου και πες: ΣΙΓΗ. ΣΙΓΗ, ΣΙΓΗ, σύμβολο θεού ζώντος άφθαρτου• Φύλαξόν με σιγή ΝΕΧΘΕΡ ΘΑΝΜΕΛΟΥ. Έπειτα σφύριξε με μακρό σφύριγμα και κατόπιν σφύριξε με κλειστά χείλη λέγοντας: ΠΡΟΠΡΟΦΕΓΓΗ ΜΟΡΙΟΣ ΠΡΟΦΥΡ ΠΡΟΦΕΓΓΗ ΝΕΜΕΘΙΡΕ ΑΡΨΕΝΤΈΝ ΠΙΤΗΤΜΙ ΜΕΩΥ ΕΝΑΡΘ ΦΥΡΚΕΧΩ ΨΥΡΙΔΑΡΙΩ ΤΥΡΗ ΦΙΛΒΑ. Και τότε θα δεις τους θεούς να έρχονται σε σένα με καλή διάθεση και δεν θα ορμούν (με βία) κατά πάνω σου, αλλά θα πορεύονται με τάξη και αρμονία. Όταν λοιπόν δεις τον Άνω Κόσμο καθαρό και δονούμενο και κανέναν από τους θεούς ή τους αγγέλους να μην σου επιτίθεται βίαια, περίμενε ν' ακούσεις τον ήχο μιας μεγάλης ΒΡΟΝΤΗΣ, πού θα σε εκπλήξει. Εσύ όμως πάλι λέγε• ΣΙΓΗ, ΣΙΓΗ, ΕΓΩ ΕΙΜΙ ΣΥΜΠΛΑΝΟΣ ΥΜΙΝ ΑΣΤΗΡ (= είμαι κι εγώ άστρο που γυρνά μαζί σας) ΚΑΙ ΕΚ ΤΟΥ ΒΑΘΟΥΣ ΑΝΑΛΑΜΠΩΝ ΟΞΥ Ο ΞΕΡΘΕΥΘ. Μόλις τα πεις αυτά αμέσως θα απλωθεί ο δίσκος (του Ηλίου;). Μετά πες το β' λόγο: ΣΙΓΗ, ΣΙΓΗ και τα λοιπά και σφύριξε (όπως πριν) και αμέσως θα δεις τα άστρα να έρχονται από το δίσκο (του ηλιακού συστήματος;) μπροστά σου και να γεμίζουν όλον τον αέρα. Εσύ πάλι λέγε• ΣΙΓΗ, ΣΙΓΗ και μόλις ανοίξει ο δίσκος θα δεις πύρινες θύρες κλεισμένες σ’ ένα κύκλο χωρίς φωτιά και αμέσως πες το λόγο γ' και κλείσε τα μάτια.

«Επάκουσόν μου και άκουσον μου, του δείνα και της δείνα, Κύριε που συνέδεσες με πνεύμα τα πύρινα κλήθρα του τετραλιζώματος (;) πυρίπολε, ΠΕΝΤΙΤΕΡΟΥΝΙ, φωτός κτίστη... ΣΕΜΕΣΙΛΑΜ, ΠΓΡΙΠΝΟΕ, ΨΥΡΙΝΦΕΥ, ΠΥΡΙΘΥΜΕ ΙΑΩ, ΠΝΕΥΜΑΤΟΦΩΣ ΩΑΙ, ΠΥΡΙΧΑΡΗ ΕΛΟΥΡΕ, ΚΑΛΛΙΦΩΣ ΑΖΑΙ, ΑΙΩΝ ΑΧΒΑ, ΦΩΤΟΚΡΑΤΩΡ ΠΕΠΠΕΡ ΠΡΕΠΕΜΠΙΠΙ, ΠΥΡΙΣΩΜΑΤΕ, ΦΝΟΥΗΝΙΟΧ, ΦΩΤΟΔΟΤΑ, ΠΥΡΙΣΠΟΡΕ, ΑΡΕΙΕΙΚΙΤΑ, ΠΥΡΙΚΛΟΝΕ, ΓΑΛΛΑΒΑΛΒΑ, ΦΩΤΟΒΙΑ ΙΑΙΑΙΩ, ΠΥΡΙΔΙΝΟ ΠΥΡΙΧΙ ΒΟΟΣΗΙΑ, ΦΩΤΟΚΙΝΗΤΑ ΣΑΝΧΕΡΩΦ ΚΕΡΑΥΝΟΚΛΟΝΕ ΙΗ ΩΗ ΙΩΗΙΩ...

...Κατόπιν άνοιξε τους οφθαλμούς και θα δεις ανοιγμένες τις θύρες και τον θεϊκό κόσμο, που είναι μέσα από τις θύρες, ώστε το πνεύμα σου θα αγαλλιάσει από την ηδονή και τη χαρά του θεάματος. Στάσου τότε και έλξε αμέσως από το θεό το πνεύμα και όταν ηρεμήσεις πες• ΠΡΟΣΕΛΘΕ ΚΥΡΙΕ ΑΡΧΑΝΔΑΡΑ ΦΩΤΑΖΑ ΠΥΡΙΦΩΤΑ ΖΑΒΥΘΙΞ ΕΤΙΜΕΝΜΕΡΟ ΦΟΡΑΘΗΝ ΕΡΙΗ ΠΡΟΘΡΙ ΦΟΡΑΘΙ. Μόλις πεις αυτά θα στραφούν πάνω σου οι ακτίνες. Μπες ανάμεσα τους κι όταν το κάνεις αυτό, θα δεις νεώτερο Θεό όμορφο με πύρινα μαλλιά, χιτώνα λευκό, κόκκινη χλαμύδα, φορώντας πύρινο στεφάνι. Αμέσως να τον ασπαστείς με πύρινο φίλημα•

«Κύριε, χαίρε μεγαλοδύναμε μεγαλοκράτωρ, βασιλεύ
μέγιστε θεών. ΗΛΙΕ,ο Κύριος του Ουρανού και της Γης,
Θεέ θεών,Ισχύει σου η Πνοή.Ισχύει σου η Δύναμις, Κύριε».]

Ας σημειώσουμε εδώ ότι ο Θεός αυτός, πού αναφέρεται στους Μαγικούς Παπύρους (αλλά και σε άλλα παρόμοια κείμενα της εποχής) ως ΗΛΙΟΣ, ΑΙΩΝ, ΙΑΩ (εξελληνισμός του εβραϊκού, Jahve) κ.τ.ό. δεν είναι άλλος από τον ΜΙΘΡΑ (Invictus Sol= Ανίκητος Ήλιος) και ΔΕΝ ταυτίζεται με τον Ορατό Ήλιο, πού οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν απλώς ως έναν πλανήτη, άλλα με τον «Ουράνιο Δράκοντα» της Όγδοης Σφαίρας των Απλανών ή το «Κεντρικό Πύρ» των Πυθαγορείων, όπως έχουμε αναφέρει λεπτομερώς στο Κεφ. Δ. Η «θέαση» αυτού του Ήλιου ήταν ο αντικειμενικός και τελικός σκοπός πάσης θεουργικής και γενικά αποκρυφιστικής τελετουργίας (50). «Τοῦτο γὰρ εἶναι τὸ Φῶς τὸ Ὑπὲρ τὸ Ἐμπύριον μονάδα ὂν πρὸ τριάδος τῆς τοῦ Ἐμπυρίου καὶ Αίθερίου καὶ Ὑλαίου» (51).

Σύμφωνα με το κοσμολογικό σύστημα του Εμπεδοκλή και το μοντέλο της Θεουργίας και των Χαλδαϊκών Λογίων, το Πάν χωρίζεται σε Τρία Μέρη: στο «Ἐμπύριον» (ο Πύρινος Κόσμος του Πνεύματος), στο «Αἰθέριον» (με άλλη ορολογία: «αστρικό φως») και στον «Ὑλαῖον Κόσμο» (δηλ. τον κόσμο της εμφανούς ύλης).

«Τί οὖν; φαίη τις ἂν τῶν ἐκ τῆς ὑπερορίου θεοσοφίας ὡρμημένον καὶ τὰ πάντα διαιρουμένων εἰς ἐμπύριον, αἰθέριον, ὑλαῖον καὶ μόνον τὸ ἐμφανὲς ὑλαῖον καλούντων» (52) . [Μετάφραση : Τι λοιπόν; Θα έλεγε κανείς απ’ όσους επηρεάστηκαν από την ξένη θεουργία και διαιρούν τον κόσμο σε ΕΜΠΥΡΙΟΝ, ΑΙΘΕΡΙΩΝ και ΥΛΙΚΟΝ, αποκαλώντας υλικό μόνον αυτόν πού ανήκει στην απτή εκδήλωση.] Κατά άλλη κατηγοριοποίηση οι Κόσμοι Θεωρούνται επτά: ένας έμπυρος, τρεις αιθερικοί και τρεις υλικοί. «Έπτὰ φασὶ σωματικοὺς κόσμους, ἐμπόριον ἕνα καὶ πρῶτον, καὶ τρεῖς μετ' αὐτὸν αἰθερίους, ἔπειτα τρεῖς ὑλαίους...» (52).

Σε κάθε περίπτωση πάντως οι νεοπλατωνικοί θεουργοί πρέσβευαν ότι αυτός ο χωρισμός -ουσιαστικά τριμερής- του κόσμου (Εμπύριος, Αιθέριος, Υλαίος) υπήρχε σε όλα τα αντικείμενα του κόσμου, με ποσοτικές μόνο διαφοροποιήσεις. Παρατηρούμε λοιπόν ότι η νεοπλατωνική φιλοσοφία, όχι μόνο διατήρησε τα παλαιά κοσμολογικά συστήματα των Προσωκρατικών αλλά τα επεξέτεινε δίνοντας τους ένα πλατύ περιεχόμενο. Ενώ ο Εμπεδοκλής είχε κάνει λόγο για τον υποχθόνιο ήλιο, για το υπόγειο ύδωρ και την «επίγεια» ξηρά (τριπλό κοσμοείδωλο), οι νεοπλατωνικοί μετέφεραν, ποιοτικά διαφοροποιημένο, αυτό το μοντέλο σε κάθε αντικείμενο του σύμπαντος. Βέβαια είναι αληθές, ότι αυτή η «μεταφορά» δεν ήταν πρωτότυπη έμπνευση των νεοπλατωνικών, αλλά επαναφορά στο προσκήνιο μιας παλιάς προσωκρατικής θεωρίας, πού είχε «παραγκωνίσει» ο Αριστοτέλης. Ήδη από την εποχή του Παρμενίδη (5ος αι. π.Χ.) είχε γίνει λόγος για τους δακτυλίους («στεφάνας») πού συγκροτούν το σύμπαν: «αἱ γὰρ στεινότεραι στεφάναι πλῆνται πυρὸς ἀκρήτοιο, αἱ δ' ἐπὶ ταῖς νυκτός, μετὰ δὲ φλογὸς ἵεται αἶσα• ἐν δὲ μέσῳ τούτων δαίμων ἣ πάντα κυβερνᾶ...» (Παρμενίδης, Fr. 12). [Μετάφρ.: Οι στενότεροι δακτύλιοι είναι γεμάτοι καθαροί φωτιά ενώ οι αμέσως επόμενοι από νύχτα, πού έχουν χυθεί μέσα της σταγόνες φλόγας. Ανάμεσα τους είναι η θεά πού κυβερνά τα πάντα…] Η θεά αύτη, θεωρήθηκε (7 αιώνες αργότερα) από τους νεοπλατωνικούς ότι είναι η ΕΚΑΤΗ και λατρεύτηκε κατά κόρον από αυτούς ταυτιζόμενη με την Άρτεμη, τη Σελήνη και την Περσεφόνη των Ελευσίνιων (53).

Η παράδοση αναφέρει ότι ο Πρόκλος μέσω θεουργικών τελετών (εκφώνηση μυστικών ονομάτων, συνθημάτων και χαρακτήρων ή περιστροφή στροφάλων και ιύγγων) κατόρθωνε να κατεβάζει από τον ουρανό τα «φωτοειδῆ φαντάσματα» της Εκάβης και να συνομιλεί μ' αυτά (54). Στη βάση του αγάλματος της στο ναό της στην Έφεσο, υπήρχαν χαραγμένα τα ΕΦΕΣΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, δηλ. οι μαγικές επωδές, που έγραφαν οι άνθρωποι για προστασία πάνω σε φυλακτά. Γι’ αυτό με την πάροδο του χρόνου, όλων των ειδών οι μαγικές επωδές, έγινε συνήθεια να αποκαλούνται «ἐφέσια γράμματα». Στα Χαλδαϊκά Λόγια, μάλιστα, η Εκάτη είναι η χαρακτηριστικότερη θεότητα ταυτιζόμενη με την Ψυχή του Κόσμου (55). Συχνά, μαζί με την Εκάτη εμφανίζονταν ως προπομποί της οι «δαίμονες-πάρεδροι» δηλ. οι βοηθοί της. Οι «πάρεδροι» αυτοί εμφανίζονταν ως «πύρινα φαντάσματα» και εθεωρούντο πώς ήταν ο Καδμίλος (των Καβειρίων Μυστηρίων της Σαμοθράκης) και ο Τριπτόλεμος (των Ελευσίνιων). Συνήθως όμως «πάρεδροι» της Εκάτης ήταν ψυχές άτυχων νεκρών και χρησιμοποιούνταν από τους θεουργούς όταν ήθελαν να προξενήσουν κακό. Τότε η Εκάτη δεν εμφανιζόταν καθαρά με συγκεκριμένο σχήμα αλλά σαν φωτιά και ο θεουργός υπέβαλλε τις ερωτήσεις που τον ενδιέφεραν στη φωτιά και από εκεί έπαιρνε απαντήσεις (56). Η σχετική περιγραφή των θεουργικών οραμάτων στους Χαλδαϊκούς Χρησμούς είναι εκπληκτική:
Χαλδ. Χρησμοί Kroll 57, fr. 14

...Θα δεις πυρ όμοιο με παιδί το όποιο θα σκιρτάει στον αέρα ή και πυρ χωρίς μορφή, απ’ οπού θ' ακούσεις φωνή προτρέχουσα, ή (θα δεις) φως άφθονο, που να περιστρέφεται σφυρίζοντας ορμητικά γύρω από τη γη, ή (μπορεί) να δεις ίππον (=σύμβολο της Εκάτης) που αστραφτερό κι από το φως με ένα πύρινο παιδί πάνω στη γρήγορη ράχη του ίππου].

Επίσης μια λεπτομερής τελετουργία της Εκάτης περιγράφεται σ' ένα ψευδεπίγραφο έργο του 4ου αι. μ.Χ., τα «Ἀργοναυτικὰ» του (ψευδό-) Ορφέως. Εκεί, από το στίχ. 900 κ.εξ. περιγράφεται η τελετή πού τέλεσαν ο Ορφέας και η Μήδεια για να μπορέσει ο Ιάσων να πάρει το χρυσόμαλλο δέρας, εξευμενίζοντας την Άρτεμη-Εκάτη, φρουρό (με τα σκυλιά της) του δέρατος. Ο Ορφέας φορώντας μαύρη στολή έσκαψε τριπλή τάφρο (57) και έκαψε θυμίαμα. Κατόπιν θυσίασε τρία μαύρα κουτάβια κάνοντας σπονδές (58). Τέλος, χτυπώντας χαλκό (59), επικαλέστηκε τη θεά. Στην αρχή εμφανίστηκαν ως «πάρεδροι» οι Ερινύες και κατόπιν η Πανδώρα και η Εκάτη (60) και κύκλωσαν την τριπλή τάφρο. Τότε ξαφνικά άνοιξαν διάπλατα οι Πύλες του ιερού άλσους όπου φυλασσόταν το χρυσόμαλλο δέρας. Στα «Αργοναυτικά» του ψευδό-Ορφέως υπάρχουν πολλά στοιχεία λαϊκής μαγείας και θεουργίας πού συναντώνται και στους Μαγικούς Παπύρους, όπως η τριπλή τάφρος για την Εκάτη ή το χτύπημα του χαλκού, πού όπως ξέρουμε από τα Ελευσίνια Μυστήρια (κρούση του «ηχείου») διευκόλυνε τις εμφανίσεις των θεών (61). Η περιγραφή της τελετής των «Αργοναυτικών» είναι λεπτομερής (θυσία σκυλιών, σπουδές, μαύρη ενδυμασία θεουργού, χτύπημα χαλκού) και πέραν του ότι μας δίνει ακριβείς και πλήρεις πληροφορίες για τέτοιου είδους τελετές, μας αποκαλύπτει, συγκρινόμενη με την ανάλογη νεκρομαντική τελετή της Οδύσσεια (ραψ. Λ), ότι η ίδια παράδοση επιβίωνε για μια περίοδο 1000 και πλέον χρόνων, από τον Όμηρο (8ος αι. π.Χ.) μέχρι τον Πρόκλο (5ος αι. μ.Χ.) στον ευρύτερο χώρο του Ελληνικού κόσμου.

Ωστόσο, αν ο ένας κλάδος της Θεουργίας, ή Τελεστική, επιζητούσε να επισύρει την παρουσία του θεού σ' ένα χώρο η μέσα σ' ένα αντικείμενο, ο άλλος κλάδος, ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΣΜΟΣ, αποσκοπούσε στο να ενσαρκωθεί ο θεός προσωρινά μέσα σ' έναν άνθρωπο. "Όπως, λοιπόν, η Τελεστική βασιζόταν στην άποψη ότι υπάρχει μια φυσική «συμπάθεια» ανάμεσα στο ομοίωμα και το πρωτότυπο, έτσι και ο Πνευματισμός εδραζόταν στην πεποίθηση των αρχαίων λαών ότι οι ξαφνικές αλλαγές της προσωπικότητας οφείλονταν στη δαιμονική κατοχή ενός θεού, δαίμονα ή πνεύματος νεκρού (62). Σύμφωνα με τον Πρόκλο χρειάζονταν τουλάχιστον δύο άτομα για την τελετουργία του πνευματισμού• ο «κλήτωρ» και ο «δοχεὺς» (= μέντιουμ, με σύγχρονη ορολογία). Η διαδικασία ξεκινά με καθαρμό δια «πυρὸς και ὕδατος» (63) ή θειαφιού και θαλασσινού νερού (64). Φορούν κατάλληλη αμφίεση με ειδικές ζώνες (65), πού τις αφαιρούν κατά την «ἀπόλυσιν» του πνεύματος από την κατοχή του μέντιουμ. Επίσης πάνω στο ένδυμα του το μέντιουμ φορούσε εικόνες των «κεκλημένων θεῶν» ή άλλα μαγικά «σύμβολα». Ο Πορφύριος αναφέρει άτομα πού προσπαθούσαν να επιτύχουν δαιμονική κατοχή πατώντας πάνω σε «χαρακτῆρες», ενώ ο Απουλήϊος θεωρεί πώς το μέντιουμ υπνωτίζεται με την επίκληση επωδών ή τη χρήση αρωμάτων. Ο Ιάμβλιχος, στο έργο του «Περί Μυστηρίων», περιγράφει πολλές περιπτώσεις μέντιουμ, πού έχουν πέσει σε καταληψία (στιχ. 110,4) ή παρουσιάζουν αλλαγές στη φωνή (στιχ. 112,5). Το πιο ενδιαφέρον, ωστόσο, σημείο των αναφορών περί πνευματισμού των νεοπλατωνικών θεουργών δεν είναι οι μαντικές ρήσεις των μέντιουμ, άλλα τα ορατά σημεία παρουσίας των θεών κατά τις πνευματιστικές συγκεντρώσεις. Ή πιο εντυπωσιακή περίπτωση είναι εκείνη του μετεωριζόμενου μέντιουμ (66). Συνήθως όμως οι θεοί εμφανίζονταν -και στις πνευματιστικές συγκεντρώσεις-με το γνωστό τρόπο των φωτεινών οραμάτων. Είδαμε, προηγουμένως, ότι οι φωτεινές εμφανίσεις των θεών περιγράφονται λεπτομερώς στα Χαλδαϊκά Λόγια και στους Μαγικούς Παπύρους, τα σημαντικότερα κείμενα της νεοπλατωνικής θεουργίας. Πέραν των «φωτοειδῶν φασμάτων» της Εκάτης πού έβλεπε ο Πρόκλος (67), ο Ιάμβλιχος αναφέρει ότι κατά τις πνευματιστικές συγκεντρώσεις το πνεύμα εμφανιζόταν ως φλεγόμενη η φωτεινή μορφή πού είτε εισερχόταν ή εξερχόταν από το σώμα του μέντιουμ (68) (= «εκτόπλασμα»,σύμφωνα με τη σύγχρονη ορολογία). Σε άλλες περιπτώσεις ο παρατηρητής μπορούσε να δει το φως της λάμπας να παίρνει σχήμα «θολωτό», μετά ν' αλλάζει σ' ένα «δυνατὸ φῶς μέσα στὸ κενὸ» και τέλος ν' αντικρίζει τον θεό (69). Υπήρξαν, βέβαια, και περιπτώσεις χρήσης παραισθησιογόνων ουσιών. Ο Πρόκλος γνωρίζει μία τεχνική κατά την οποία οι άνθρωποι άλειφαν τα μάτια τους με στρυχνίνη ή άλλα ναρκωτικά με σκοπό να προκαλέσουν οράματα (70), ενώ οι Μαγικοί Πάπυροι δίνουν ακριβείς οδηγίες παρασκευής τροφών με όπιο (71), τις όποιες μόλις ελάμβανε ο μύστης απορυθμιζόταν ή προσωπικότητα του.

Ό Ιάμβλιχος μάλιστα δικαιολογούσε -αν και δεν ενέκρινε!- τη χρήση αυτών των ουσιών ως μέσον απελευθέρωσης του αιθεριώδους «ωοειδούς οχήματος της ψυχής» και ανόδου της στο θείο φως του εμπύρου κόσμου (72). Άλλοι πάλι θεουργοί χωρίς να καταφεύγουν στα ναρκωτικά, επιδίδοντο σε πρακτικές ΥΠΝΩΤΙΣΜΟΥ, με τη συνεχή, μονότονη επανάληψη των Επωδών ή με διάφορες έντονες και σταθερά επαναλαμβανόμενες οπτικές εντυπώσεις, όπως απότομες λάμψεις φωτός η αντανακλάσεις πυρσών σε καθρέφτες (73). Έτσι, με τη συνεχή εκπομπή εκλάμψεων οι θεουργοί-ιεροφάντες αλλοίωναν τις οπτικοακουστικές εντυπώσεις των μυστών και τους δημιουργούσαν ψευδαισθήσεις, υπνωτίζοντας τους.

Ωστόσο, η νεοπλατωνική θεουργία -παρ' όλες τις πολλές εξαιρέσεις της-ΔΕΝ ήταν μια φτηνή, πρωτόγονη και απλοϊκή μαγεία. Έχουμε αναφέρει πολλές φορές ως τώρα, ότι ο απώτερος σκοπός της θεουργίας ήταν η έξοδος της Ψυχής από το σώμα, ή άνοδος της στον «ἐμπύριον τόπον» και ή «θέαση» των φωτεινών θεϊκών όντων. Ο πλέον πνευματικός τρόπος αυτής της θεουργικής πρακτικής ήταν, πάντα, ο διαλογισμός ή ΑΥΤΟ-ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ, το «άδειασμα του Νου από κάθε σκέψη», ο αποχωρισμός της Ψυχής από τα αισθητά, «ἡ πρὸς τὸ νοητὸν πῦρ ἄνοδος», όπως έλεγε ο Ιάμβλιχος (74). Αυτό ήταν, τελικά, το Μεγάλο Απόρρητο της θεουργίας, της Άλχυμείας και εν τέλει κάθε αποκρυφισμού. Οι πρακτικές επίκλησης διαφόρων κατωτέρων θεοτήτων και δαιμόνων, πού εμφανίζονταν ως ομιλούσες φωτιές ή ωοειδή πύρινα φάσματα, ήταν επικίνδυνες ενασχολήσεις, γιατί μπορούσε πάντα, αντί των φωτεινών θεών, να εμφανιστούν πονηροί δαίμονες. Ειδικά δε ο Πλωτίνος απομακρυνόμενος ριζικά από κάθε «υλιστική» σχέση με τους θεούς, διευκρίνιζε ότι πρέπει να αποφεύγονται οι παρόμοιες τελετές καθώς και όλες οι αιματηρές θυσίες, γιατί απευθύνονταν σε κατώτερους δαίμονες και κατ' εξοχήν προς τα πονηρά πνεύματα της υποσελήνιας περιοχής τα όποια τρέφονται με αιθερικές ουσίες και δεν είναι φιλικά προς τους ανθρώπους. Σε κάθε περίπτωση πάντως το κεντρικό νόημα της θεουργίας ήταν το ίδιο με εκείνο του Εσωτερισμού: ο αγώνας του Πνεύματος να ελευθερωθεί από τα δεσμά του Σώματος κατ' ουσία είναι μια Δεύτερη Γέννηση, πού συντελείται εύκολα ή δύσκολα κατά την ώρα του Θανάτου του κάθε ανθρώπου. Στα Μυστήρια, όπως και στη θεουργική Τελεστική, αυτή η μετάβαση επιτυγχάνονταν εν ζωή και εν εγρήγορση με πλήρη συνείδηση της όλης «διαδικασίας»... Όλοι οι μύστες εξ άλλου γνώριζαν ότι ή Γέννηση σ έναν Κόσμο είναι πάντοτε Θάνατος σε κάποιον άλλο - και αντιστρόφως.

---

«Ω ψυχή μου, μην ποθείς αθάνατη ζωή μονάχα επιδίωκε ό,τι μπορείς να κατορθώσεις»

Να πω κι εγω ευθυς εξ' αρχης οτι δεν εχω ιδιαιτερες γνωσεις ουτε οσο αν αφορα τη Μασονια , τον αποκρυφισμο ή τη μαγεια αλλα ειμαι ιδιαιτερα προθυμος μαθητης και ακροατης μετις κεραιες μου παντα τεντομενες. Παρακαλω λοιπον ενα μελος ηψηλου επιπεδου να μου στειλει ενα πληροφοριεσ η προτασεις βιβλιων με σκοπο την βαθυτερη γνωση και κατανοηση των φυσικων πραγματων του κοσμου μας . To mail M EINAI mariosbounak@hotmail.com ευχαριστω !!!!!

http://www.arxaiologia.gr/issues.asp?y=1999

αν πάντως τα τεύχη είναι εξαντλημένα, είναι σίγουρο πως θα τα βρεις σε όποια δημόσια βιβλιοθήκη κι αν ψάξεις.

quote:

---

π.χ συμφωνείς με την άποψη του συγγραφέα ότι η θεουργία ξεκινάει στα χρόνια του Μ. Αυρηλιου; Μα έτσι είναι σαν να λέμε ότι όλες οι επικλήσεις των αρχαίων φιλοσόφων είχαν σκοτεινό χαρακτήρα, πράγμα φυσικά πέρα για πέρα αναληθές. Τα παραδείγματα πολλά.

---

Ο συγγραφέας αγαπητέ ΟΚΤΙΝΟΜΕ, αναφέρεται στην Νεο- Πλατωνική θεουργία. Όσον αναφορά την προσωπική μου άποψη, είναι πιστεύω σημαντικό να διευκρινίσω πως κατά την γνώμη μου, τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις μυστηριακές και μαγικές τελετές στον Ελλαδικό χώρο, είναι δύο. ¨
Το πρώτο αφορά τις μυστηριακές τελετές σε ένα πρώιμο στάδιο, οι οποίες έχουν να κάνουν με μαγικές τελετουργικές πρακτικές που αφορούσαν την βλάστηση και τον κύκλο ζωής της φύσης, στο οποίο περιλαμβάνονται επίσης το Ομηρικό και Ησιόδειο μυθολογικό Θεολογικό πλαίσιο. Ο Παυσανίας (Κορινθ.34, 2-3), περιγράφει μία τέτοια μαγική τελετή παύσης των ανέμων, που επιτυγχάνεται με την τελετουργική σφαγή ενός λευκού κόκορα, και τον σχηματισμό ενός κύκλου στο έδαφος με το αίμα του. Αυτές οι τελετές δεν αποσκοπούσαν στην προσέλκυση των πνευμάτων αλλά στην προστασία από αυτά. Το παράλογο όπως το ονομάζει ο αξεπέραστος Dodds, για να το αντιδιαστείλει με το λογικό που χαρακτήρισε τον Ελληνικό κόσμο, ενυπήρχε βέβαια σε όλη την αρχαία Ελληνική περίοδο. Άλλο όμως η μαγεία που αφορά την επίτευξη ενός επιθυμητού αποτελέσματος, με την χρήση των δυνάμεων και ικανοτήτων της ψυχής, όπως επίσης μέσω της δράσης οντοτήτων ή ενεργειών ανεξαρτήτων από τον μάγο. (Κατά την διαδικασία οι ενέργειες παραμένουν στο σύνολό του υπό τη καθοδήγηση του μάγου και εξαρτώνται από την δική του βούληση), και άλλο η θεουργία.
Η θεουργία από αφορά την χρησιμοποίηση και καθυπόταξη θεϊκών κυρίως δυνάμεων, με απώτερο στόχο την κυριαρχία στην φύση. Στον Ελληνικό χώρο οι εγγύτερες προς την θεουργία πρακτικές ήταν τα δρώμενα στις μυστηριακές τελετές, που αφορούν το δεύτερο στοιχείο, εκεί όμως δεν μιλάμε για χρήση των θεϊκών δυνάμεων προς επίτευξη κάποιου σκοπού, πέραν από την Θεοφάνια και την θέωση την ένωση με το θειο, την επιβεβαίωση πως μετέχουμε του θείου, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Αριστοτέλης: «η ψυχή του ανθρώπου περισσότερο πάθαινε παρά μάθαινε στα μυστήρια». Ο μύστης αναζητούσε την αιτία της ύπαρξης του, όχι την υποταγή των θεϊκών δυνάμεων στην θέληση του. (βλέπε σχετικά άρθρα μου στον σύνδεσμο http://xletsos-basilhs.blogspot.com/ )
Στο φαινόμενο της «θέωσης», λάμβανε βέβαια συχνά και την μορφή διαφόρων παραψυχολογικών και μεταφυσικών φαινομένων, όπως η καταληψία, η έκταση, η ύπνωση, οι εξωσωματικές εμπειρίες κ.λ.π,. Κατά κύριο λόγο όμως η Ελληνική προσέγγιση του θείου δια μέσω του φιλοσοφικού πνεύματος προϋπόθετε σεβασμό του θείου, με αποκορύφωμα τον Πλωτίνο όπου η ένωση του ανθρώπου με τον Θεό μπορούσε να επιτευχθεί μόνο με την βαθμιαία άνοδο του ανθρώπου από τον υλικό κόσμο σε εκείνον των Ιδεών και από εκεί στην ύπαρξη του Εν, το οποίο βρίσκεται πάνω από κάθε ιδιότητα και κατηγορία. To ταξίδι της ανθρώπινης ψυχής κατά τον Πλωτίνο, είναι ένα «εις εαυτόν» εσωτερικό ταξίδι, καθώς η ψυχή «ήξει ουκ εις άλλα, αλλά εις εαυτόν». «Πάντα είσω», τα πάντα είναι μέσα μας, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πλωτίνος. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να απομακρυνθούμε από όλα τα εξωτερικά, στραμμένοι ολοκληρωτικά προς τα μέσα.
Καμία κλίση προς τα έξω, το σύνολο των πραγμάτων πρέπει να αγνοηθεί. Η ψυχή τότε δεν θα δει τον θεό να εμφανίζεται ξαφνικά μέσα της, διότι δεν υπάρχει τίποτα πια που να τους χωρίζει, καθώς τότε δεν υπάρχουν δύο.
Ο ορών είναι ένα με το ορώμενο, δεν είναι όραμα αλλά ένωση. Και τότε η ψυχή δεν έχει πια συνείδηση πως βρίσκεται μέσα σε ένα σώμα, ούτε πως ο εαυτός της έχει κάποια ταυτότητα. ( Πλωτ. Εννεάδ. VI 9.10.20, VI, IX, 11,38 & VI 7,34,12, VI 9.11.5)
Σύμφωνα με τον Πορφύριο ( Βίος Πλωτ. 23,7) η μυστικιστική προσέγγιση του Θείου από τον Πλωτίνο, επιτεύχθηκε μέσω του διαλογισμού και των μεθόδων που υποδεικνύει ο Πλάτωνας στο Συμπόσιο. Η μέθοδος ανάβασης προς το θείο συνεπώς αφορά μία νοητική και όχι σωματική προσπάθεια, δίχως ειδικές τελετουργίες και επαναλήψεις ιερών ονομάτων. Για τον Πλωτίνο ο άνθρωπος οφείλει να δώσει την μάχη στον παρόντα χρόνο, όχι μόνο μετά θάνατον αλλά και στην ζωή αυτή μέσω της λεγομένης καταστάσεως της εκστάσεως. Μετά τον Πλωτίνο οι νεοπλατωνικοί στράφηκαν σε θεουργικές πρακτικές επηρεασμένες από την Αιγυπτο – Βαβυλωνιακή μυστηριακή μαγική παράδοση, για την επίτευξη της ένωσης με το Θείο, αν και γνωρίζουμε πως ακόμη και ο Πλωτίνος είχε υπόψη του, τις θεουργικές πρακτικές αν και ήταν αντίθετος με αυτές.
Ο Πορφύριος μάλιστα αναφέρει πως οι θεουργικές τελετές μπορούν να καθαρίσουν την πνευματική ψυχή, και να την κάνουν κατάλληλη να δέχεται πνεύματα και τους αγγέλους, αλλά ταυτόχρονα επισημαίνει επηρεασμένος σαφώς από τον δάσκαλο του Πλωτίνο, πως η τεχνική αυτή είναι επικίνδυνη, και μπορεί να προκαλέσει καλό ή κακό.
Αμφιβάλει μάλιστα ο Πορφύριος ότι μπορεί πράγματι να επιτύχει κάποιος την επιστροφή της ψυχής στο θεό, ή ότι αποτελεί έναν απαραίτητο παράγοντα για αυτό. Παρόλα αυτά ο Πορφύριος έγραψε ένα υπόμνημα πάνω στα «Χαλδαϊκά λόγια», τα οποία αποτελούν έργο κατά πάσα πιθανότητα του Ιουλιανού του θεουργού, θαυματοποιού του 2ου αι. μ.Χ. Ο Ιουλιανός (όχι ο αυτοκράτορας γνωστός ως παραβάτης) έζησε την εποχή του Μ. Αυρήλιου, και ήταν γιος «Χαλδαίου φιλοσόφου» . Οι χρησμοί αυτοί εκτός των άλλων, περιλαμβάνουν συνταγές μαγείας, αλλά και τελετουργικές οδηγίες για την επίκληση των Θεών. Σύμφωνα με τον Ιουλιανό, οι οδηγίες αυτές του παραδόθηκαν από τους Θεούς. Μετά τον Πορφύριο οι Νεοπλατωνιστές με κύριο εκπρόσωπο τον Ιάμβλιχο, εγκατέλειψαν την νοητική μεθοδολογία προσέγγισης του Θείου όπως αυτή εφαρμόστηκε από τον Πλωτίνο, και στράφηκαν στην «θεουργία, και στην «μαγική τελετουργία», καθώς σύμφωνα με τον Ιάμβλιχο (Περί μυστηρίων ΙΙ, 1,11,96,13 Partney):

«Δεν είναι η νόηση που ενώνει με τον Θεό, γιατί τότε τι θα εμπόδιζε τους θεωρητικούς φιλοσόφους να πετύχουν την θεουργική ένωση μαζί του; Αυτό όμως δε έγινε ποτέ. Η ένωση με τον θεό επιτυγχάνεται μόνο με την θεουργία . Η θεουργία επιτυγχάνεται με την ενέργεια των άρρητων έργων, τελούμενων με τον αρμόδιο τρόπο, έργων που είναι πέρα από κάθε νόηση, και με την δύναμη των άφθεκτων συμβόλων που μόνο οι θεοί τα εννοούν... Ακόμη και δίχως εμείς να τα εννοούμε τα συνθήματα αυτά εκτελούν από μόνα τους το δικό τους έργο».

Εδώ λοιπόν εγώ εντοπίζω την θεουργία, με την ουσιαστική έννοια του όρου, είναι το σημείο εκείνο όπου η φιλοσοφία μπολιάζεται με θεουργικές πρακτικές, στην αναζήτηση, αλλά και στην υποταγή των θεϊκών δυνάμεων, πρακτικές Αιγύπτιο-Βαβυλωνιακές, που σκοπό είχαν όχι την ενδοσκόπηση με αντικειμενικό σκοπό την πνευματική άνοδο του ανθρώπου προς τα άνω, αλλά την επίτευξη προσωπικών επιδιώξεων με μεθοδολογίες υπέρτερες των «πολλών».
Ο Ιάμβλιχος εδώ έρχεται σε σαφή αντίθεση με τον ιδρυτή του νεοπλατωνισμού Πλωτίνο, και μάλιστα στο συγκεκριμένο απόσπασμα αμφισβητεί εμμέσως πλην σαφώς, την επίτευξη της «μυστικιστικής ένωσης» που σύμφωνα με τον Πορφύριο ο Πλωτίνος κατόρθωσε τέσσερις φορές στην ζωή του.
Απώτερος σκοπός των θεουργικών τελετών ήταν η «πνευματική θεουργία», δια μέσου της εξόδου της Ψυχής από το σώμα, ή άνοδος της στον «εμπύριον τόπον» , και ή «θέαση» των φωτεινών θεϊκών όντων. Ο πλέον πνευματικός τρόπος αυτής της θεουργικής πρακτικής, επιτυγχανόταν δια μέσου των κατάλληλων αναπνευστικών ασκήσεων και του διαλογισμού, ο αποχωρισμός της Ψυχής από την ύλη, και «η πρός το νοητόν πύρ άνοδος», όπως έλεγε ο Ιάμβλιχος. Ο Ιάμβλιχος αναφέρει πως κατά τις μαγικές τελετουργίες το καλούμενο πνεύμα εμφανιζόταν ως μία φλεγόμενη ή φωτεινή μορφή.
Η θεουργία του Ιαμβλίχου στηρίζεται στις Αιγυπτιακές και Βαβυλωνιακές μαγικές και θεουργικές πρακτικές, αλλά και στην θεωρία της «συμπαθείας», που ανέπτυξε κυρίως ο στωικός φιλόσοφος Ποσειδώνιος (135 – 50 π.χ), σύμφωνα με την οποία κάθε ουράνιο Ον, έχει το αντίστοιχο του στην γη, ο μακρόκοσμος επηρεάζει τον μακρόκοσμο και το αντίστροφο. (Ο Ποσειδώνος θεμελίωσε την θεωρία του αυτή, γνωρίζοντας την επίδραση της σελήνης στον έμμηνο κύκλο της γυναίκας , και παρατηρώντας ταυτόχρονα την επίδραση της σελήνης και στην παλίρροια και την άμπωτη)...
Είναι εμφανής νομίζω λοιπόν η ποιοτική αλλά και ουσιαστική διαφορά που υπάρχει στον Ελληνικό φιλοσοφικό μυστικιστικό τρόπο θέωσης, και στις μαγικές και θεουργικές πρακτικές που αποτέλεσαν χαρακτηριστικό γνώρισμα της Ανατολής...

[URL=http://imageshack.us][/URL]
«Πάντα είσω»

Θέλω όμως να κάνω μια παρένθεση ή μάλλον να πάω πίσω και να αναφέρω κάποια στοιχεία σχετικά με την Εκάτη και το ρόλο της στις διάφορες πρακτικές μαγείας.

Πέρα από τον συσχετισμό της με τα "φάρμακα", στο δεύτερο μισό του 5ου αιώνα η Εκάτη καταλαμβάνει για πρώτη φορά τον ρόλο μιας σκοτεινής και απειλητικής θεότητας. Πιο πριν όμως, και για λόγους που δεν είναι απόλυτα κατανοητοί, η Εκάτη είχει γίνει η κατεξοχήν προστάτης θεότητα της μαγείας. Αυτόν τον σημαντικό ρόλο τον διατήρησε και τον διατηρεί ακόμα και σήμερα, δείτε για παράδειγμα τον ρόλο της στην wicca...

Ας δούμε τώρα μία αναφορά από τη Μήδεια του Ευριπίδη που γράφτηκε το 431 π.Χ την εποχή δηλαδή που η Εκάτη αποκτά αυτά τα χαρακτηριστικά. Η Μηδεία ορκίζεται στην θεότητα πως κανένας από αυτούς που της έκαναν κακό δεν θα γλυτώσει. Προσφωνόντας την Εκάτη, η Μηδεία όχι μόνο αναφέρει πως λατρεύει την θεότητα αυτή περισσότερο από κάθε άλλη, αλλά την θεωρεί και βοηθό της στο κακόβουλο έργο της.

Στην συνέχεια έχουμε μια αρκετά ενδιαφέρουσα μαγική πρακτική όπου η Μήδεια χρησιμοποιεί ένα "κατάχριστον" ή "επίχριστον" στο φόρεμα της αντιπάλου της (αυτή είναι η κοπελίτσα που πρόκειται να παντρευτεί τον Ιάσωνα). Αυτό είναι και το μαγικό φάρμακο-δηλητήριο που θα επιφέρει τον θάνατο στο θύμα.

Σύμφωνα πάντα με το συγκεκριμένο έργο του Ευριπίδη η Μήδεια έχει εμπειρία-γνώση δύο ειδών φαρμάκων:

α)αυτά που σκοτώνουν
β)αυτά που έχουν την δύναμη να κάνουν έναν άκληρο να τεκνοποιήσει

Ανάλογες αναφορές στην Εκάτη και στην σχέση της με τα φάρμακα (προσέχτε εδώ ότι ο όρος στα αρχαία σημαίνει τόσο φάρμακο όσο και δηλητήριο) υπάρχουν και στον Ίωνα του Ευριπίδη. Εκεί η Κρέουσα επιχειρεί να σκοτώσει τον Ίωνα με ένα "φάρμακο". Και σ'αυτό το έργο, οι υπηρέτριες της Κρέουσας επικαλούνται την Εκάτη, την Κυρία των στοιχειωμάτων της μέρας και της νύχτας.

Φαίνεται λοιπόν πως, τουλάχιστον από τον 5ο αιώνα π.Χ. η Εκάτη είναι η θεότητα που επιβλέπει τις διαφορετικές κατηγορίες φαρμάκων και δηλητηρίων που χρησιμοποιούνται σε μαγικές πρακτικές.

Κάποια άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία που θα μπορούσαμε να εξετάσουμε:

α) Την πρακτική της ίυγγας που ονομάζεται και τροχός της Εκάτης.
β) Τις μαγικές επιγραφές που βρίσκονται στο πίσω μέρος του αγάλματος της Αρτέμιδος από την Έφεσσο και οι οποίες κατά την γνώμη μου συνδέονται με την Εκάτη.

quote:

---

"The horror at red hook".

---

«…ουδέ γαρ η έννοια συνάπτει τοις θεοίς τους θεουργούς. Επεί τι εκώλυε τους θεωρητικώς φιλοσοφούντας έχειν την θεουργικήν ένωσιν προς τους θεούς;
Νυν δ’ ουκ έχει το γε αληθές ούτως. Αλλ’ η των έργων των αρρήτων και υπέρ πάσαν νόησιν θεοπρεπώς ενεργουμένων τελεσιουργία η τε των νοουμένων τοις θεοίς μόνον συμβόλων αφθέγκτων δύναμις εντίθησι την θεουργικήν ένωσιν.»

Σε λίγο ελεύθερη απόδοση:
«… Γιατί ούτε η σκέψη είναι που ενώνει τους θεούς με τους θεουργούς. Επειδή τι θα εμπόδιζε αυτούς που φιλοσοφούν θεωρητικά να έχουν την θεουργική ένωση προς τους θεούς;
Αλλά τώρα η αλήθεια δεν έχει έτσι. Αλλά την θεουργική ένωση την φέρνει, η των ανείπωτων έργων και πάνω από κάθε νόηση τελετουργία, ενεργούμενη με θείο τρόπο και με την δύναμη σιωπηλών συμβόλων κατανοητών μόνο από τους θεούς».

Με λίγα λόγια παρουσιάζεται ο Ιάμβιχος σαν πρακτικός μάγος που χρησιμοποιεί μόνο φυσικά μέσα. Λίγο παρακάτω όμως συνεχίζει λέγοντας:

«άρρητος δύναμις αυτή αφ’ εαυτής επιγιγνώσκει τας οικείας εικόνας»
«η ανείπωτη αυτή δύναμη αναγνωρίζει από μόνη της τις οικείες της εικόνες»
δηλαδή η δύναμη είναι εντυπωμένη στα σύμβολα
και
«ούτω τα των θεών αυτά υφ’αυτών ανακινείται, υπ’ουδενός των υποδεεστέρων ενδεχόμενα τινά εις εαυτά αρχήν της οικείας ενεργείας»
«τα έργα των θεών ανακινούνται από μόνα τους , και από κανενός υποδεεστέρου δεν δέχονται σε αυτά κάποια αρχή για τη δική τους ενέργεια»

Με απλά λόγια ο Ιάμβλιχος δεν ήταν ένας απλός πρακτικός μάγος, αλλά μάλλον χρησιμοποιούσε τεχνικές που σκοπό είχαν να διοχετεύσουν την θεϊκή ενέργεια πάνω του, χρησιμοποιώντας τα σύμβολα σαν κανάλια και υποδοχείς αυτής της ενέργειας . Με αυτό τον τρόπο η φιλοσοφία του ταυτίζεται με του Πλωτίνου που έλεγε ότι αν θες να πιάσεις ένα πουλί του φτιάχνεις μια φωλιά κι αν θες να δεις ένα θεό του φτιάχνεις ένα βωμό. Πράγματι η ταύτιση αυτή των απόψεων τους επιβεβαιώνεται κι από το γεγονός ότι η μοναδική μαρτυρία επίκλησης που έχουμε για τον Ιάμβλιχο, είναι αυτή της εμφάνισης ενός Έρωτα, ενός spiritus loci μιας πηγής. Και φυσικά είναι σίγουρο ότι όταν μιλά για σύμβολα, σίγουρα θα χρησιμοποιούσε τις ιδιότητες της φιλότητας και του νείκους που ανέφερε και ο συνονόματος σου.

Πάντως πιστεύω ότι το μπέρδεμα γίνετα,ι γιατί σήμερα ο όρος θεουργία έχει τροποποιηθεί από επιρροές ομάδων όπως οι Μαρτινιστές οι οποίοι επαναπροσδιόρισαν τη θεουργία, σαν αποκλειστικά μυστικιστική πράξη. Οι αρχαίοι όταν έλεγαν θεουργία εννοούσαν τελετουργική μαγεία.

…Kircher o lovecraft ήξερε πολύ καλά την αρχαία σκέψη και πρακτική και άλλωστε την έχει χρησιμοποιήσει και σε άλλα διηγήματα του όπως π.χ «Ο Βάλτος»

Και μιας το θέμα είναι η μαγεία στα αρχαία χρόνια τι νομίζετε για τον παρακάτω διαχωρισμό; Με βάση τα μαγικά κείμενα του PGM (Papyri Graece Magicae)

Θαυματουργία, μαύρη μαγεία, θεουργία.

Θαυματουργία=θαύματα, αγάπης ξόρκια, ξόρκια που έχουν να κάνουν με την καρποφορία κ.α. κοινώς μαγγανεία ή χαμηλή μαγεία

Μαύρη μαγεία=μαύρη θαυματουργία

Θεουργία=υψηλή μαγεία, "θεικό έργο", ο μάγος γίνεται το έργο του θεού και όχι ο θεός το έργο του μάγου.

Επομένως θεουργία είναι η μαγεία που εφαρμόζεται πάνω ένα θρησκευτικό-υψηλό-μεταφυσικό ιδεώδες ή όπως έλεγε και ο Ιάμβλιχος, "οι θεουργοί δεν επικαλούνται τον θεικό νου για ασήμαντα θέματα αλλά μόνο για θέματα που έχουν να κάνουν με εξαγνισμό, απελευθέρωση, και λύτρωση της ψυχής."

quote:

---

Αχ βρε Dying Incubus! Και μου είχες πει πως δεν διαβάζεις lovecraft

---

Από το google το βρήκα, φίλε μου!

Σχετικά με αυτό που αναφέρεις για τη Μήδεια και την εκδίκηση που πήρε από τον Ιάσονα και την Γλαύκη, έχουμε να κάνουμε με μια γυναίκα πληγωμένη.
Η Μήδεια πίστεψε πως ο Ιάσονας διέπραξε μια ύβρι απέναντι της οπότε θεώρησε πως έπρεπε να αποδοθεί η νέμεσις για αυτό.
Αυτό δεν έχει να κάνει τόσο πολύ με το θέμα μας αλλά είναι μια σκέψη...

Όσον αφορά την βοήθεια της Εκάτης που επικαλέστηκε για να αποδοθεί η δικαιοσύνη που πίστεψε ως καλύτερη, ίσως θα έπρεπε να δούμε κι άλλες περιπτώσεις επίκλησης κάποιου θεού από ένα θνητό για εκδίκηση.
Στην Ιλιάδα μαθαίνουμε πως ο Απόλλωνας έγινε το μέσο του μάντη του, Χρυσέα, για να εκδικηθεί τους Αχαιούς που άρπαξαν την κόρη του.
Ο Απόλλωνας για 9 ημέρες σκότωσε πολλούς Έλληνες με τα βέλη του, έλαβε δηλαδή ένα εκδικητικό πρόσωπο.
Στη μυθολογία μας μάλιστα είναι τουλάχιστον η δεύτερη φορά που συνέβη κάτι τέτοιο με τον Απόλλωνα, αν λάβουμε υπόψιν μας την περίπτωση της Λητούς και της Νιόβης.
Άλλες περιπτώσεις που θεοί στάθηκαν σύμμαχοι των θνητών για εκδίκηση είναι όταν η Αθηνά εκδικήθηκε τον Αίαντα το Λοκρό για τον βιασμό της Κασσάνδρας, της τιμωρίας του Ερυσίχθονα από την Δήμητρα.

Στην περίπτωση τώρα της Εκάτης και του γεγονότος ότι απέκτησε αρνητική όψη, είναι ίσως λογικό κάτι τέτοιο αν σκεφθούμε το δέος και τον φόβο που προκαλεί σε έναν άνθρωπο η μαγεία.

quote:

---

β) Τις μαγικές επιγραφές που βρίσκονται στο πίσω μέρος του αγάλματος της Αρτέμιδος από την Έφεσσο και οι οποίες κατά την γνώμη μου συνδέονται με την Εκάτη.

---

Βρε λες?
Κοίτα, η Άρτεμις συνδέεται στενά με τη νύχτα και την σελήνη.
Η Εκάτη συνδέεται επίσης με τη νύχτα και την σελήνη.
Οπότε?

In anticipation of my resurrection...

quote:

---

Με απλά λόγια ο Ιάμβλιχος δεν ήταν ένας απλός πρακτικός μάγος, αλλά μάλλον χρησιμοποιούσε τεχνικές που σκοπό είχαν να διοχετεύσουν την θεϊκή ενέργεια πάνω του, χρησιμοποιώντας τα σύμβολα σαν κανάλια και υποδοχείς αυτής της ενέργειας . Με αυτό τον τρόπο η φιλοσοφία του ταυτίζεται με του Πλωτίνου που έλεγε ότι αν θες να πιάσεις ένα πουλί του φτιάχνεις μια φωλιά κι αν θες να δεις ένα θεό του φτιάχνεις ένα βωμό. Πράγματι η ταύτιση αυτή των απόψεων τους επιβεβαιώνεται κι από το γεγονός ότι η μοναδική μαρτυρία επίκλησης που έχουμε για τον Ιάμβλιχο, είναι αυτή της εμφάνισης ενός Έρωτα, ενός spiritus loci μιας πηγής.

---

Δικαίωμα δεκτόν αγαπητέ ΟΚΤΙΝΟΜΕ.Παρόλα ταύτα προσωπικά διαφωνώ πως η φιλοσοφία του Πλωτίνου μπορεί να έχει σχέση με θεουργικές πρακτικές. Σε αυτό συμφωνούν συγκλίνουν και όλες οι μελέτες τις οποίες έχω μελετήσει. Εάν έχεις στοιχεία για το αντίθετο, πολύ ευχαρίστως να το συζητήσουμε.
Όσον αναφορά τις επικλήσεις του Ιαμβλιχου, ο ίδιος αναφέρει πως κατά τις μαγικές τελετουργίες το καλούμενο πνεύμα εμφανιζόταν ως μία φλεγόμενη ή φωτεινή μορφή. Στο περιστατικό στο οποίο αναφέρεσαι και που μαρτυρεί ο Ευνάπιος , έχουμε την εμφάνιση ενός Έρωτα, πηγών στα Γάδαρα, Έρως και Αντέρως, όπου όταν ο Ιαμβλιχος άγγιξε το νερό με το χέρι του μετά από επίκληση του, υπήρξε η εμφάνιση ενός νεαρού αγοριού, με λευκό δέρμα, χρυσά μαλλιά το φωτοβολούσε. Το ίδιο επανέλαβε και στην διπλανή πηγή, έτσι ώστε και τα αγόρια αγκάλιασαν τον Ιάμβλιχο και σφίχτηκαν επάνω του.
Τέτοιες πρακτικές όμως λίγο έχουν να κάνουν με φιλοσοφία, παρόλα ταύτα είναι μάλλον απίθανο ο Πλωτίνος να μην γνώριζε παρόμοιες πρακτικές, το σίγουρο έιναι ότι τις καταδίκαζε όπως προανεφερα.
Οι πρακτικές αυτές ήταν πολύ διαδεδομένες εκείνη την εποχή, κάτι που εξηγεί τα "θαύματα" του Απολλώνιου του Τυαννέα όσο και του Ιησού...

[/URL]
«Πάντα είσω»

ESOTERICA.gr Forums !

© 2010-11 ESOTERICA.gr