quote:

---

Ο Σρι Ορομπίντο σίγουρα δεν είναι τυχαίος και είναι σεβαστή η άποψη του στην οποία και εσύ περιορίζεσαι. Προσωπικά έχω σχηματίσει άλλη άποψη.

---

Ο Πλάτωνας που είχε επηρεασθεί από τον Ηράκλειτο προσπάθησε να
κάνει ακριβώς αυτό για εμάς, η σκέψη του αναζήτησε τον Θεό,
προσπάθησε να συλλάβει το ιδανικό, ήλπισε σε μια τέλεια ανθρώπινη
κοινωνία.
Γνωρίζομε πώς οι Νεο-πλατωνιστές καλλιέργησαν τις ιδέες του με την
επίδραση της Ανατολής και πώς επηρέασαν τον Χριστιανισμό. Οι
Στωϊκοί, οι πιο άμεσοι απόγονοι του Ηρακλείτου, έφθασαν σε
αξιοσημείωτες και καρποφόρες ιδέες της ανθρώπινης πιθανότητας και
σε μια δυναμική ψυχολογική πειθαρχία, (όπως λέμε στην Ινδία Γιόγκα)
με την οποία ήλπισαν να συλλάβουν το ιδανικό τους. Αλλά ο ίδιος ο
Ηράκλειτος τι έχει να μας προσφέρει; Τίποτε, άμεσα. Πρέπει από μόνοι
μας να περισυλλέξουμε ό,τι μπορούμε από τις πρώτες του ιδεολογίες
και τις αινιγματικές του προτάσεις.

Ο Ηράκλειτος εθεωρείτο στην αρχαιότητα ως ένας απαισιόδοξος
διανοούμενος κι έχομε ένα δυο ρητά του από τα οποία μπορούμε,
αν θελήσομε, να υποθέσουμε το ευαγγελικό ατελέσφορο περί
ματαιότητας των πραγμάτων.

Ο χρόνος, λέει, παίζει πεσσούς, σαν ένα παιδί, διασκεδάζει τον
εαυτό του με τις μάρκες, χτίζει κάστρα στην ακρογιαλιά για να τα
γκρεμίσει στη συνέχεια. Εάν αυτή είναι η τελική δήλωση, τότε η όλη
ανθρώπινη προσπάθεια και προσδοκία είναι μάταιες.

Αλλά σε ποια κεντρική φιλοσοφική αντίληψη στηρίζεται αυτή η
αποθαρρυντική πρόταση;

Αυτή που σας μιλάει από το...μέλλον

Αλλά, αν τα στοιχεία, που εκφράζονται σε σχήματα, είναι αιώνια,
ή αν υπάρχει Πνεύμα μέσα στα πράγματα το οποίο Πνεύμα βρίσκει
έκφραση στις μεταβολές και στην εξέλιξη του Χρόνου, και εάν αυτό
το Πνεύμα κατοικεί στην ανθρώπινη ύπαρξη σαν μια αθάνατη και άπειρη
ενέργεια της ψυχής του, τότε η ματαιότητα των πραγμάτων ή η
ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης δεν είναι συμπερασματική.

Εάν, τω όντι, το αρχέτυπο και αιώνιο στοιχείο του Πυρός είναι,
καθαρά, μια υλική ουσία ή ενέργεια, τότε, αφού το μέγα παιγνίδι
και η προσπάθεια της συνείδησης μέσα μας πρέπει να βυθισθεί και να
διαλυθεί μέσα σε αυτό το Πυρ, τότε δεν μπορεί να υπάρξει μόνιμη
πνευματική αξία στην ύπαρξή μας κι ακόμη λιγότερο στα έργα μας.
Αλλά έχομε δει πως το Πυρ του Ηρακλείτου δεν μπορεί να είναι ένα,
καθαρά, υλικό ή ένα α-συνειδητό στοιχείο.

Εννοεί, επομένως, πως η όλη ύπαρξή μας είναι απλά ένα διαρκές
Γίγνεσθαι που αλλάζει, ένα παιγνίδι ή Lila χωρίς σκοπό μέσα του
εκτός από το παιγνίδι, χωρίς τέλος, υπάρχει μόνο η επιβεβαίωση της
ματαιότητας ολάκερης της συμπαντικής δραστηριότητας με τη παρακμή
του Γίγνεσθαι μέσα στην απαράλλαχτη ενότητα/μονάδα του αρχέτυπου
στοιχείου ή ουσίας;

Επειδή, κι αν ακόμη αυτό το στοιχείο, το Ένα, στο οποίο τα πολλά
επιστρέφουν, να μην ήταν, απλώς, υλικό ή να μην ήταν στη
πραγματικότητα καθόλου υλικό, αλλά πνεύμα, μπορούμε ακόμη, σαν τους
Mayavadins, να επιβεβαιώσουμε την ματαιότητα του κόσμου και της
ανθρώπινης ύπαρξης, ακριβώς επειδή το μεν δεν είναι αιώνιο, και το
δε δεν έχει τελικό σκοπό ει μη μόνον τον αυτο-αφανισμό αφού πεισθεί
για την ματαιότητα και το ανωφελές όλων των πρόσκαιρων ενδιαφερόντων
και σκοπών.

Αυτή που σας μιλάει από το...μέλλον

Αυτή είναι μια άποψη που μπορούμε να καταλάβομε από τη σκέψη του
Ηρακλείτου. Η ιδέα του για όλα τα πράγματα ως γεννημένα από τον
πόλεμο και που οφείλουν την ύπαρξή τους στην πάλη, μας οδηγεί να
υιοθετήσουμε αυτό το συμπέρασμα, κι αν ακόμη κι ο ίδιος του δεν
το συμπέρανε ξεκάθαρα.

Γιατί, εάν το παν είναι ένας διαρκής αγώνας ενεργειών, και το
καλύτερο χαρακτηριστικό τους είναι μόνο μια βίαιη
δικαιοσύνη και η ανώτερη αρμονία τους είναι μόνο μια ένταση
αντίθετων χωρίς οποιαδήποτε ελπίδα μιας θείας συμφιλίωσης,
που τελειώνει με την καταδίκη και την καταστροφή από το αιώνιο Πυρ,
τότε όλες οι ιδανικές ελπίδες και προσδοκίες μας βρίσκονται εκτός χώρου.

Δεν έχουν θεμέλιο στην αλήθεια των πραγμάτων. Αλλά υπάρχει και
μια άλλη πλευρά στη σκέψη του Ηρακλείτου.
Λέει, τω όντι, πως όλα τα πράγματα γεννώνται «σύμφωνα με τη
σύγκρουση», με την σύγκρουση των ενεργειών, κυβερνώνται από την
προσδιοριστική δικαιοσύνη του πολέμου.
Λέει, περαιτέρω, πως το παν είναι ολοσχερώς προσδιορισμένο,
αναπόφευκτο.

Αλλά όμως τι προκαθορίζει;

Η δικαιοσύνη μιας σύγκρουσης ενεργειών δεν είναι μοίρα. Οι ενέργειες
εν συγκρούσει, προκαθορίζουν πράγματι, αλλά από στιγμή σε στιγμή,
σύμφωνα με μια διαρκή ισορροπία που αλλάζει, που πάντα τροποποιεί
με την έγερση νέων ενεργειών.

Εάν υπάρχει προκαθορισμός, μια αναπόφευκτη μοίρα στα
πράγματα,
τότε θα πρέπει να υπάρχει κάποια ισχύς/δύναμη πίσω
από την σύγκρουση η οποία και τις ορίζει, αποφασίζει τα μέτρα τους.

Ποια/τι είναι αυτή η δύναμη;

Ο Ηράκλειτος μας το λέει. Τω όντι, το παν γεννάται σύμφωνα με τον
αγώνα/μάχη, αλλά επίσης και όλα τα πράγματα γεννώνται σύμφωνα με το
Λόγο. «Κατ’ έριν» αλλά επίσης και «κατά τον λόγον».
Τι είναι αυτός ο Λόγος;

Δεν μπορεί να είναι μια α-συνειδητή λογική στα πράγματα, διότι
το Πυρ του δεν είναι απλά μια α-συνειδητή ενέργεια,
είναι ο Ζευς, η αιωνιότητα.

Το Πυρ, ο Ζευς είναι Ενέργεια, αλλά είναι επίσης μια νοημοσύνη/Διάνοια.

Επιτρέψατέ μας τότε να πούμε πως είναι μια νοήμων Ενέργεια
η οποία είναι η πηγή και ο κύριος των πραγμάτων. Ούτε, αυτός ο
Λόγος, είναι πανομοιότυπος στη φύση του με την ανθρώπινη λογική.

Επειδή αυτή είναι μια ατομική και επομένως σχετική και μεροληπτική
κρίση και νοημοσύνη η οποία μπορεί μόνο να συλλάβει την σχετική
αλήθεια, και όχι την πραγματική αλήθεια των πραγμάτων, αλλά ο Λόγος
είναι ένας και συμπαντικός, είναι, επομένως, μια απόλυτη λογική
που συνδυάζει και διευθύνει όλες τις σχετικότητες των πολλών.

Αυτή που σας μιλάει από το...μέλλον

Πλησιάζομε πολύ κοντά στην Ινδική αντίληψη περί Βράχμα, την βάση,
την πηγή, και ουσία όλων των πραγμάτων, μια απόλυτη Ύπαρξη της
οποίας η φύση είναι Συνείδηση (Chit) που εκδηλώνεται ως Ενέργεια
(Tapas, Shakti) και που κινείται στον κόσμο της δικής του ύπαρξης
ως ο Προφήτης και ως Διανοούμενος, kavir manishi, μια έμφυτη
Γνώση-Θέληση στο παν, vijñanamaya purusha, που είναι ο Κύριος
ή Θεότητα ish, ishvara, deva, και έχει κανονίσει όλα τα πράγματα
σύμφωνα με τη φύση τους από προαιώνιους καιρούς. Τα μέτρα του
Ηρακλείτου, των οποίων ο Ήλιος υποχρεούται να επιβλέπει,
τα «πράγματά του είναι τελικά προκαθορισμένα».
Ο Λόγος είναι αυτή η Γνώση-Θέληση.

Οι Στωικοί μίλησαν για αυτόν ως Σπόρο Λόγο, Σπερματικός,
αναπαραγόμενος στη συνείδηση των υπάρξεων σαν ένας αριθμός
σπερματικών Λόγων, και αυτό αμέσως μας θυμίζει το βεδικό prajña
purusha. Η ανώτερη Νοημοσύνη που είναι ο Κύριος και κατοικεί σε
κατάσταση ύπνου και που κρατά όλα τα πράγματα σε ένα σπόρο
συμπιεσμένης συνείδησης που επεξεργάζεται, δια μέσω των αντιλήψεων
του αδιόρατου Purusha, το νοητικό Ον. Vijnana, είναι πράγματι μια
συνείδηση που βλέπει τα πράγματα, όχι σαν την ανθρώπινη λογική που
τα βλέπει κομματιασμένα, σε ξεχωριστές και αθροιστικές σχέσεις, αλλά
στην αρχέτυπη λογική της ύπαρξής τους και του νόμου της ύπαρξής
τους, στην αρχέτυπη και ολική τους αλήθεια.

Επομένως ο σπερματικός Λόγος είναι η συνειδητή ενέργεια που
παράγει και προκαθορίζει, που λειτουργεί ως ανώτερη Νοημοσύνη και
Θέληση. Οι σοφοί των Βεδών την ονόμασαν Αλήθεια-Συνείδηση και
πίστευαν πως και οι άνθρωποι επίσης θα μπορούσαν να γίνουν
αλήθεια-συνείδηση, να εισέλθουν στην θεία Λογική και Θέληση
και με την Αλήθεια να γίνουν αθάνατοι «άνθρωποι αθάνατοι».

Αυτή που σας μιλάει από το...μέλλον

Είναι δυνατόν για τον άνθρωπο, στο γίγνεσθαί του,
να υψώσει τα παρόντα προσδιορισμένα μέτρα;

Να ανυψώσει την νοητική, τη σχετική ατομική του λογική σε άμεση
σχέση ή σε άμεση συνεργασία στο θείο και στην απόλυτη κρίση;

Να εμπνεύσει και να ανυψώσει τις αξίες της ανθρώπινης ενέργειάς
του σε υψηλότερες αξίες της θείας ενέργειας;

Να αντιληφθεί, όπως οι θεοί, το απόλυτο καλό και την απόλυτη ομορφιά;

Να υψώσει αυτό το θνητό στη φύση της αθανασίας;

Ενάντια στη μελαγχολική του εικόνα περί ανθρώπινης παροδικότητας
έχομε εκείνη την αξιοσημείωτη και αινιγματική του πρόταση,
«οι θεοί είναι θνητοί, οι άνθρωποι αθάνατοι» που αν εξηγηθεί
κυριολεκτικά θα μπορούσε να σημαίνει πως οι θεοί είναι δυνάμεις
που πεθαίνουν, αντικαθιστούν η μια την άλλη, και μόνον η ψυχή
του ανθρώπου είναι αθάνατη, αλλά πρέπει, τουλάχιστον, να σημαίνει
πως υπάρχει μέσα στο άνθρωπο, πίσω από την επιφανειακή του
παροδικότητα, ένα αθάνατο πνεύμα.
Έχομε επίσης το ρητό του «δεν μπορείς να βρεις τα σύνορα της
ψυχής», κι έχομε ακόμη το πιο εμβριθές ρητό του
«η βασιλεία ανήκει στο παιδί».

Εάν ο άνθρωπος είναι στην πραγματικότητα ένα άπειρο
και αθάνατο πνεύμα, δεν υπάρχει λόγος γιατί να μην αφυπνισθεί στην
αθανασία του, να υψωθεί στην συνείδηση του συμπαντικού, στο ένα και
απόλυτο, να ζήσει σε μια ανώτερη αυτο-επίγνωση.
«Αναζήτησα από μόνος μου» λέει ο Ηράκλειτος, και τι ήταν αυτό που βρήκε;
Αλλά υπάρχει ένα μεγάλο χάσμα και μια ατέλεια είτε στην γνώση του
για τα πράγματα είτε στη γνώση του για τον εαυτό του ανθρώπου.

Βλέπομε σε πόσες κατευθύνσεις η βαθιά θεία παρατήρηση του Ηρακλείτου
προέβλεψε τις μεγάλες και σπουδαίες γενικότητες της Επιστήμης και
της Φιλοσοφίας και πώς, ακόμη και οι πιο ρηχές σκέψεις του, δείχνουν
τις μεταγενέστερες ισχυρές ροπές του δυτικού νου, πώς επίσης κάποιες
από τις ιδέες του επηρέασαν τόσο σπουδαίους και επιτυχημένους
διανοούμενους σαν τους Πλάτωνα, Στωικούς, Νεο-πλατωνιστές.

Αλλά και στην ατέλειά του είναι ένα πρόδρομος, σκιαγραφεί την μεγάλη
έλλειψη της μεταγενέστερης Ευρωπαϊκής σκέψης, τουλάχιστον έτσι που
δεν έχει επηρεαστεί από τις Ασιατικές θρησκείες ή τον Ασιατικό μυστικισμό.

Αυτή που σας μιλάει από το...μέλλον

Πέραν της συμπαντικής συνείδησης δυναμική στη θεία γνώση, πέραν
της συμπαντικής ενέργειας δυναμική στη θεία θέληση,
είδε τη συμπαντική ευδαιμονία δυναμική στη θεία αγάπη και χαρά.
Η Ευρωπαϊκή σκέψη ακολουθώντας τη γραμμή της σκέψης του
Ηρακλείτου, έχει μονιμοποιηθεί στον λόγο και στην ενέργεια και
τα κατέστησε στοιχεία που η ύπαρξή μας θα έπρεπε
να προσδοκάει να τελειοποιήσει.

Η ενέργεια είναι το πρώτο χαρακτηριστικό του κόσμου, ο πόλεμος,
η σύγκρουση των ενεργειών. Το δεύτερο χαρακτηριστικό, ο λόγος,
αναδύεται από την εμφάνιση της ενέργειας που είναι, αρχικά,
κρυμμένος και αποκαλύπτεται ως η βέβαιη δικαιοσύνη, η βέβαιη
αρμονία, η βέβαιη προσδιοριστική διάνοια και λογική στα πράγματα.

Το τρίτο χαρακτηριστικό είναι ένα βαθύ/σημαντικό μυστικό πίσω
από τα άλλα δύο: η συμπαντική ευφροσύνη, αγάπη, ομορφιά που
αναλαμβάνοντας τα άλλα δύο μπορεί να εδραιώσει
κάτι ανώτερο από την δικαιοσύνη,
κάτι καλύτερο από την αρμονία,
κάτι πιο αληθινό από την λογική,
-ένωση και έκσταση, την έκσταση της ικανοποιημένης ύπαρξής μας.

Για αυτήν την μυστική δύναμη η Ευρωπαϊκή σκέψη έχει δει μόνο δύο
υποδεέστερα χαρακτηριστικά, την τέρψη και το αισθητικό κάλλος, έχει
ελλείψεις στο πνευματικό κάλλος και στην πνευματική ευδαιμονία.
Για αυτό το λόγο η Ευρώπη δεν ποτέ της δεν κατάφερε να αναπτύξει
μια δική της δυναμική θρησκεία, έχει υποχρεωθεί να στραφεί προς την Ασία.

Η επιστήμη αναλαμβάνει τον έλεγχο των μέτρων και των ωφελειών της
ενέργειας, η ορθολογιστική φιλοσοφία καταδιώκει το αίτιο μέχρι τη
τελευταία λεπτομέρεια, αλλά η εμπνευσμένη φιλοσοφία και θρησκεία
μπορούν να συλλάβουν το ανώτερο μυστικό ,uttamam rahasyam.

Ο Ηράκλειτος θα το αντιλαμβανόταν αν εξακολουθούσε λίγο ακόμη.
Η ενέργεια, από μόνη της, δύναται να παράγει μόνο μια ισορροπία
δυνάμεων, τη σύγκρουση που είναι δικαιοσύνη, σε αυτή τη σύγκρουση
λαμβάνει χώρα μια διαρκής συναλλαγή και, άπαξ αυτή η ανάγκη της
συναλλαγής πραγματοποιηθεί τότε εγείρεται η πιθανότητα της
τροποποίησης και της αντικατάστασης του πολέμου από τη λογική ως
προσδιοριστικό στοιχείο της συναλλαγής.

Αυτή είναι η δεύτερη προσπάθεια του ανθρώπου,
για την οποία, ο Ηράκλειτος, δεν είδε την πιθανότητα.
Από την συναλλαγή μπορούμε να υψωθούμε
στην υψηλότερη πιθανή ιδέα της συνδιαλλαγής,
μια αμοιβαία εξάρτηση του δοσίματος του εαυτού σαν το κρυφό
μυστικό της ζωής, από αυτό μπορεί να αυξηθεί η δύναμη της Αγάπης
αντικαθιστώντας την σύγκρουση και ξεπερνώντας την παγερή
ισορροπία της λογικής.

Εκεί κείται η πύλη της θείας έκστασης.

Ο Ηράκλειτος δεν μπορούσε να το δει, και εν τούτοις το μοναδικό του
ρητό για τη βασιλεία του παιδιού εγγίζει, σχεδόν πλησιάζει την
καρδιά του μυστικού. Επειδή αυτή η βασιλεία είναι πνευματική, είναι
η Κορωνίς, η κυριαρχία/ υπεροχή στην οποία ο τέλειος άνθρωπος
φθάνει, και τέλειος άνθρωπος είναι ο ουράνιος παις!
Είναι η ψυχή που αφυπνίζεται στο θείο παιγνίδι, το αποδέχεται χωρίς
φόβο ή επιφύλαξη, παραδίδεται με μια πνευματική αγνότητα στο Θείο,
επιτρέπει στην προσεχτική και προβληματισμένη ενέργεια του ανθρώπου
να ελευθερωθεί από την φροντίδα και την λύπη για να γίνει το
χαρούμενο παιγνίδι της θείας Θέλησης, η σχετική και
αβέβαιη/προβληματισμένη λογική του αντικαθίσταται από την θεία
εκείνη γνώση η οποία για τον Έλληνα, ο ορθολογιστής άνθρωπος,
είναι ανοησία, και αυτός που αναζητά μοχθώντας τις τέρψεις του
καθαρού τρόπου σκέψης χάνεται στον αυθορμητισμό της θεϊκής Ananda,
“διότι έτσι είναι η βασιλεία των ουρανών.»
Ο απελευθερωμένος άνθρωπος, είναι στην ψυχή του balavat, σαν παιδί.

Αυτή που σας μιλάει από το...μέλλον

Στο εγγύς μέλλον θα επιχειρήσω μια ανακεφαλαίωση/περίληψη με διάφορα σχόλια.

Αυτή που σας μιλάει από το...μέλλον