PEDIA KALISPERA KI APO MENA 8A I8ELA NA KITAKSETE TA PARAKATW AKSIZOUNE TIN PROSOXI SAS........Εντύπωση προκαλεί η ανάγκη των θεών για την χρήση τεχνολογικού εξοπλισμού. Ότι και αν ήθελαν να κάνουν, χρησιμοποιούσαν κάποια ανάλογη συσκευή. 'Ετσι όταν ήθελαν να ταξιδεύσουν, έπαιρναν τα άρματά τους, κατά κανόνα ιπτάμενα και συνήθως τέθριππα (τέσσερα άλογα). Σε άλλες περιπτώσεις, όταν ήθελαν να πετάξουν, φορούσαν ειδικές συσκευές όπως "φτερά" ή "φτερωτά πέδιλα" .
Επιπλέον,ο Όλυμπος, κατά τις περιγραφές του Ομήρου, δεν σχετίζεται με το Θεσσαλικό όρος , αλλά με τον ουρανό, και πιο συγκεκριμένα με κάποια "βάση" εκτός ατμόσφαιρας, αφού δεν επηρεάζεται από κλιματολογικές συνθήκες :
" Έτσι είπε και στον Όλυμπο πήγε έπειτα η Παλλάδα (η θεά Αθηνά),
όπου είναι πάντα των θεών τ' ασάλευτο λημέρι,
που δεν το δέρνουν άνεμοι, βροχές δεν το μουσκεύουν,
μήτε τα χιόνια το πατούν, μον' έχει μια απλωμένη
καλοκαιριά ασυγνέφιαστη κι ασπροβολιά και λάμπει."
(Οδύσσεια ζ 41-45)
--------------------------------------------------------------------------------
ΩΚΕΑΝΟΣ - ΩΚΕΑΝΙΔΕΣ
Δυο από τους μεγάλους μας τραγικούς ο Αισχύλος και ο Ευριπίδης, μυημένοι και οι δύο στα Ελευσίνια μυστήρια, μας δίνουν, μέσα από τα κορυφαία θεατρικά τους έργα, μαρτυρίες για την ύπαρξη ιπτάμενων αρμάτων. Στην τραγωδία του Αισχύλου "Προμηθέας Δεσμώτης" εμφανίζονται στην σκηνή, εμπρός στον αλυσοδεμένο Προμηθέα, ο Ωκεανός και οι κόρες του ωκεανού(Ωκεανίδες), να κατεβαίνουν από ένα ιπτάμενο άρμα, το οποίο αποκαλεί "τετράσκελο πουλί" :
Στιχ. 393-396
Ωκεανός :
" Ενώ ξεκίναγα μου είπες την κουβέντα.
Τι το τετράσκελο πουλί τον ανοικτό
Αιθέρα δρόμο με τα φτερά του αναδεύει και
μοναχό του θα μπόραγε σε γνωστούς
σταθμούς να πάει να κουρνιάσει "
Τον "γοργόφτερο θώκο" ή το "γοργόφτερο πετούμενο", όπως αποκαλεί νωρίτερα το ιπτάμενο άρμα ο Αισχύλος με το στόμα της Κορυφαίας του χορού των Ωκεανίδων :
Στιχ. 279-288
Κορυφαία :
" Και τώρα μ ΄ελαφρό αφήνοντας ποδάρι
το γοργόφτερο θώκο και τον αγνό
αιθέρα πουν΄ η στράτα των πουλιών
στη γη με τις πολλές προεξοχές έτσι
κατεβαίνω, και τους παιδεμούς σου
μέχρι τέλος θέλω να ακούσω ".
Ωκεανός :
" Στο τέρμα μακρινού έχω φτάσει δρόμου
προς εσένα, Προμηθέα, κατευθύνοντας
το γοργόφτερο τούτο πετούμενο,
με την θέληση, χωρίς χαλινάρι κυβερνώντας το ".
Ήδη όμως στους στίχους 118-138, ο ίδιος ο Προμηθέας μας δίνει μια πρόσθετη περιγραφή του μεταφορικού μέσου των θεών μονολογώντας:
" ...όμως, ποιος ήχος, τι οσμή έχει φθάσει ως εδώ, αφανέρωτη πετώντας ; τι να είναι από θεούς ή από θνητούς ή και από τους δυο; ...Αλί! Τι φτερούγισμα πουλιών ακούω πάλι κοντά μου; κι ο αιθέρας γλυκά βουίζει απ' ελαφρών φτερών αχό... "
Γίνεται αναφορά λοιπόν σε ιπτάμενο σκάφος, με τέσσερα άκρα, κινούμενο μόνο με τη σκέψη του κυβερνήτη του.
--------------------------------------------------------------------------------
ΗΛΙΟΣ
Ορφικός ύμνος εις τον Ήλιον:
" Άκουσε μακάριε που έχεις μάτι αιώνιο και βλέπει τα πάντα, συ που λάμπεις ως σαν χρυσός, χορεύεις ( κινείσαι κυκλικά) με τέσσερα πόδια, είσαι ταχύς, ορμητικός, πύρινος, διατρέχεις δια του πυρός και περιστρέφεσαι κυκλικά, φέρεις το φως, εμφανίζεσαι με ποικίλες μορφές, οδηγείς τους ίππους και κατευθύνεις με λιγυρό μαστίγιο τέθριππο άρμα (με τέσσερα άλογα) ".
Η περιγραφή αυτή του Ηλίου θυμίζει επίσης ιπτάμενο πύρινο σκάφος , το οποίο παρομοιάζεται και με "τέθριππο άρμα ", χαρακτηρισμός που συναντάται συχνά σε ιπτάμενα άρματα .
Κατά τη μυθολογία τα άλογα που έζευε στο άρμα του ήταν αθάνατα καθώς τρέφονταν με ένα βότανο, παρόμοιο με την αμβροσία, το οποίο φύτρωνε κάθε άνοιξη στο νησί των Μακάρων. Τα άλογά του είχαν ονόματα : Ερυθραίος, Ξάνθος, Πυρόεις, Φλέγων, Στερόπη, Βροντή, Λάμπος, Φαέθων, Αίθων, Ηώος, Ακταίων, Χρόνος, Φιλόγαιος. Τα περισσότερα ονόματα παραπέμπουν στο πύρινο άρμα που περιγράφει ο Ορφεύς. Το ξημέρωμα ο Ήλιος εξέρχονταν με το άρμα του από το ανατολικό παλάτι του, ενώ τη νύχτα κατέληγε στο δυτικό παλάτι, στην άκρη του Ωκεανού, όπου τον περίμενε η Θέτις .
ΗΛΙΟΣ - ΣΕΛΗΝΗ
Η Σελήνη υπήρξε αδερφή του Ηλίου και της Ηούς. Παρουσιάζεται και αυτή να ταξιδεύει με ιπτάμενο άρμα, με το οποίο γλιστρά στον ουράνιο θόλο. Η ουράνια διαδρομή της έπαυε με την εμφάνιση του αδερφού της Ήλιου. Στον Ομηρικό ύμνο στη Σελήνη θεά, παρουσιάζεται να ανεβαίνει στο άρμα της, αφού έχει λούσει το πανέμορφο κορμί της στα νερά του Ωκεανού και έχει φορέσει τα στιλπνά ενδύματά της και το ολόχρυσο διάδημά της. Τότε η γη και ο αέρας γεμίζουν από τις χρυσές ανταύγειες των πολύτιμων πέπλων της .
Μία παρατήρηση είναι ότι σε κάποιες αγγειογραφίες το άρμα της αποτελείται από δύο ίππους , αντί τεσσάρων που συνηθίζεται .
ΗΛΙΟΣ - ΦΑΕΘΩΝ
Είναι γνωστός ο μύθος του Φαέθωνος, του υιού του Ήλιου, ο οποίος κρυφά και απερίσκεπτα , αποφάσισε να οδηγήσει το ιπτάμενο άρμα του πατέρα του με ολέθρια αποτελέσματα, τόσο για τη Γη, που την κατέκαψε, όσο και για τον ίδιο, αφού τον κατακεραύνωσε ο Δίας.
Γράφει ο Πλάτων αναφέροντας τον μύθο του Φαέωνα: " Φαέθωνα... τον του πατρός άρμα ζεύξας, δια το μη δυνατός είναι κατά την του πατρός οδόν ελαύνων, τα επί της γης συνέκαυσε κι αυτός κεραυνωθείς διεφθάρη..." .
Ο Νόνος διηγούμενος την παράδοση της πτήσεως του Φαέθωνος, πριν αυτή αποβεί μοιρέα, κατόρθωσε να ταξιδέψει από το Βόρειο στον Νότιο πόλο:
"...Παλινόσταιω δε πορείη εις Νότον εκ Βορεάο, λοιπόν Πόλον εις Πόλον έστη..".
Αλλά, το σημαντικότερο είναι (πάλι σύμφωνα με το Νόννο) ότι κατόρθωσε να φθάσει στη Σελήνη και να τεθεί σε τροχιά γύρω από αυτή :
"...έως μάγε οψέ τέλεση είκοσι και δέκα κυλλά, παλινίστοιο Σελήνης Ζώνης..." .
ΗΛΙΟΣ - ΗΡΑΚΛΗΣ
Όταν ο Ήλιος έδυε, άφηνε το ιπτάμενο άρμα του, και έπιβιβάζετο σε ένα χρυσό κύπελο , το οποίο κατασκεύασε ο Ήφαιστος και αργότερα του πρόσθεσε και φτερά . Το ίδιο χρυσό κύπελο το δάνεισε ο θεός Ήλιος στον Ηρακλή για να φθάσει , διασχίζοντας τον ωκεανό , στην Ερύθεια , όπου ο κήπος των Εσπερίδων .
ΗΛΙΟΣ - ΜΗΔΕΙΑ
Στην τραγωδία του Ευριπίδη "Μήδεια", βλέπουμε στο τέλος την Μήδεια να εγκαταλείπει την σκηνή πάνω σε ένα φτερωτό άρμα που το στηρίζουν Δράκοντες .
Στ. 1320
Ωκεανίς :
" Με τα χέρια σου όμως δεν θα με αγγίξεις ποτέ.
Τέτοιο άρμα ο πατέρας μου Ήλιος μου έδωσε
προστασία από χέρι εχθρικό ".
" Ήταν ένα άρμα δρακόντων πτερωτών, ο παρ' Ηλίου έλαβεν "
Αυτοί οι δράκοντες εικονίζονται καθαρά σε αγγεία της νότιας Ιταλίας του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ και είναι γνωστή σε μετέπειτα συγγραφείς όπως τον Οράτιο, στον Οβίδιο, στον Απολλόδωρο και στον Υγίνο .
--------------------------------------------------------------------------------
ΔΙΑΣ - ΠΟΣΕΙΔΩΝ
Στην Ιλιάδα αναφέρεται το άρμα του Δία και του Ποσειδώνος με το όνομα "Ιξίον" :
" Ήταν φτερωτό άρμα που χρησιμοποιούσε ο Ζευς, όταν ταξίδευε στη θάλασσα και στον ουρανό. Οι τροχοί του δεν βρέχονταν στη θάλασσα . Ήταν παρόμοιο με αυτό που χάρισε ο Ποσειδών στους Πέλοπες, οι χαλκόποδες ίπποι του οποίου πετούσαν πολύ γρήγορα πάνω από τα κύματα, χωρίς να βρέχεται ο άξονας του άρματος . Το άρμα είχε χρυσά φτερά και τα άλογα του Ιξίου ξεκουράζονταν σε σπήλαιο, που βρίσκονταν στη θάλασσα μεταξύ Ίμβρου και Τενέδου".
--------------------------------------------------------------------------------
ΑΡΗΣ - ΑΦΡΟΔΙΤΗ
Ορφικός ύμνος εις τον Άρεα :
" Ώ Άρη κραταιότατε,συ που παίζεις με τα άρματα και με την χρυσή περικεφαλαία, και είσαι οπλισμένος με χαλκό, που έχεις το σκήπτρο της ανδρείας και περιελίσσεις τον κύκλο, που λάμπει ως σαν το πυρ, εις τους αιθέρας τους αστερισμούς με τας επτά πορείας, όπου φλογεροί πώλοι (πουλάρια) σε έχουν πάντοτε υπεράνω από την τρίτη περιφέρεια του άρματος..." (Ορφικά - Κων/νου Κασάπη εκδ. Εγκυκλοπαίδεια Ηλίου) .
Στην ραψωδία Ε της Ιλιάδας η Αφροδίτη βρήκε καθισμένο τον Άρη , ο οποίος είχε τους γρήγορους ίππους περικυκλωμένους από ομίχλη. "Αγαπητέ μου αδερφέ, φρόντισε για μένα και δώσε μου τους ίππους σου για να έρθω στον Όλυμπο, όπου είναι η κατοικία των θεών... Έτσι είπε, αμέσως δε σε αυτήν ο Άρης έδωσε τα χρυσοστέφανα άλογα, εκείνη δε ανέβαινε στο Δίφρο λυπημένη στην καρδιά της και κοντά σε αυτήν ανέβαινε και η Ίρις και έπιανε με τα χέρια της τα ηνία χτύπησε δε τους ίππους με το μαστίγιο, για να τρέχουν και εκείνοι με μεγάλη προθυμία πετούσαν (πετέσθην). Αμέσως δε έπειτα έφθασαν στην κατοικία των θεών, στον απότομο Όλυμπο.Εκεί σταμάτησε τους ίππους η ανεμοπόδαρη και γρήγορη Ίρις λύνοντας τους από το άρμα.Έβαλε δε μπροστά τους αμβροσία τροφή" (Ιλ. Ε 355-369).
Παρατηρούμε ότι οι ίπποι του 'Αρη ήσαν περικυκλωμένοι από ομίχλη και σηκώνεται σκόνη, πριν οι ίπποι ξεκινήσουν.
Ο Άρης "ανέβαινε μαζί με τα νέφη στον απέραντο ουρανό, γρήγορα δε έφθανε στην κατοικία των θεών" (Ιλ. Ε 867-868).
Η Αφροδίτη εικονίζεται σε αγγειογραφίες να πετά ιππεύοντας κύκνο .
--------------------------------------------------------------------------------
ΘΕΤΙΣ - ΙΡΙΣ
Η Θέτις που ήταν η σπουδαιότερη από τις πενήντα αθάνατες Νηρηίδες ήταν "αργυρόποδη" (αργυρόπεζα, Ιλιάδα Α538). Η λέξη αργυρόποδη πρέπει να έχει μεγάλη σημασία, γιατί οι μετακινήσεις της γίνονταν πηδώντας: "Πήδηξε κάτω από τον φημισμένο Όλυμπο" (Ιλ. Σ 616). "Πηδώντας κατέβηκε από τις κορυφές του Ολύμπου" (Ιλ. Ω 121). "Πήδηξε στα βάθη της θάλασσας, από τις πλαγιές του αστραφτερού Ολύμπου" (Ιλ. Α532). Μέσα στην θάλασσα πήδαγε και η Ίρις η οποία ήταν "ανεμοπόδαρη και γρήγορη" (Ιλ. Ω 95). "Ανάμεσα από την Σαμοθράκη και την τραχειά Ίμβρο πήδηξε μέσα στο μαύρο πέλαγος... Βρήκε την Θέτιδα στη βαθιά σπηλιά..". Της είπε, ότι την ζητάει ο Ζευς, και ξεκίνησαν και οι δύο μαζί, για να πάνε να τον συναντήσουν: "Γύρω τους το κύμα της θάλασσας παραμέριζε και όπως ανέβηκαν στην ακτή, ξεκίνησαν με ορμή κατά τον Ουρανό" (Ιλ.Ω77-92).
Η Ίρις και ο Ερμής ήταν αγγελιαφόροι κυρίως του Διός και της Ήρας. Κατά τις απεικονίσεις της η Ίρις πέρα από φτερωτά σανδάλια(τα οποία χαρακτηρίζουν και τον Ερμή), έχει και φτερά στους ώμους, συγκαταλέγοντάς την έτσι ανάμεσα στις φτερωτές θεότητες.
--------------------------------------------------------------------------------
ΕΡΜΗΣ
Στο Ω 340-345 της Ιλιάδας, ο Ζευς λέει στον Ερμή να πάει στην Τροία. Αμέσως έπειτα "έδεσε κάτω από τα πόδια του ωραία πέδιλα, αμβρόσια, χρυσά"("εδύσατο καλά πέδιλα αμβρόσια, χρύσεια") , που τον έφερναν και στην υγρή θάλασσα και στην απέραντη ξηρά σαν την πνοή του ανέμου. Πήρε δε τη ράβδο με την οποία θέλγει τα μάτια των ανθρώπων, όσων θέλει, άλλους δε πάλι από τον ύπνο τους ξυπνά. Αυτή δε κρατώντας πετούσε.
Στο Ε 50 της Οδύσσειας, όπου ο Ερμής ταξιδεύει προς το νησί της Καλυψούς κατ'εντολή πάλι του Διός :
" Πέρασε πάνω από την Πιερία και έπεσε στην θάλασσα απ ΄τον αιθέρα πήγαινε τότε με γρήγορες κινήσεις πάνω στα κύματα, όμοιος με το πουλί το γλάρο που κυνηγάει ψάρια μέσα στα φοβερά βάθη ταραγμένης θάλασσας και βρέχει στα αλμυρά νερά τις πυκνές φτερούγες του, με αυτόν ολόιδιος ο Ερμής, έπλεε πάνω στ' αμέτρητα κύματα...".
Με τα φτερωτά σανδάλια του Ερμή πέταξε και ο γιος της Δανάης Περσέας, τα οποία του δάνεισε ο θεός, για να αντιμετωπίσει την τρομερή φτερωτή Μέδουσα.
--------------------------------------------------------------------------------
ΑΠΟΛΛΩΝ
Κάθε χρόνο ο Απόλλων ταξίδευε, πετώντας με το χρυσό του άρμα, που το έσερναν κύκνοι, για την χώρα τον Υπερβορείων, όπου διέμενε για τους τρεις χειμερινούς μήνες. Όταν οι Αργοναύτες βρίσκονταν στην Θυνιάδα, πέρασε από πάνω τους το άρμα του Απόλλωνος, πετώντας προς τη χώρα των Υπερβορείων. Από τον Απολλώνιο το Ρόδιο περιγράφεται πως "κανένας δεν τόλμησε να αντικρύσει του θεού το θάμβος, σκύβοντας τα κεφάλια. Κάτω από τα πόδια τους εσείετο η γη, καθώς το άρμα διέσχιζε τον αέρα".
Άλλες φορές ο Απόλλων εικονίζεται να πετά με έναν πτερωτό "πυθικό" τρίποδα.
--------------------------------------------------------------------------------
ΗΡΑ
Στο Ο 78-83 της Ιλιάδας αναφέρεται ότι και η θεά Ήρα πέταξε (διέπτατο) από το όρο Ίδης στον Όλυμπο. Εξοπλισμός της πτήσεως δεν αναφέρεται αλλά στο Ξ 298-299 της λέει ο Ζευς: " Ήρα, τι επιθυμείς και στον Όλυμπο φτάνεις; Δεν βρίσκονται εδώ οι ίπποι και το άρμα πάνω στο οποίο θα ανέβεις ".
Στο Ξ 225-230 όπου περιγράφεται ιπτάμενο ταξίδι της Ήρας διευκρινίζεται ότι "δεν άγγιζε την Γη με τα πόδια της" .
Στο Ε 769 οι ίπποι που μετέφεραν την Ήρα "με προθυμία πετούσαν (πετέσθην) μεταξύ της Γης και του έναστρου ουρανού, όση δε έκταση στον αέρα βλέπει με τα μάτια του κάποιος άνδρας που κάθεται στην σκοπιά, αν έχει στρέψει το βλέμμα του στον οίνοπα πόντο, τόσο μεγάλα πηδήματα κάνουν οι ίπποι των Θεών που χλιμιντρίζουν δυνατά. Αλλά όταν πλέον έφτασαν... αφού τους έλυσε από το άρμα, έριξε γύρω τους πολύ ομίχλη, ο Σιμόεις δεν τους έβαλε αμβροσία για να βόσκουν" (Ιλ. Ε 768-777).
--------------------------------------------------------------------------------
ΑΘΗΝΑ
Ο Όμηρος αναφέρει πτήσεις και της θεάς Αθηνάς χωρίς να περιγράφει το μέσο με το οποίο ίπτατο . Στους στίχους Τ 351 και Ρ 545 της Ιλιάδας αναφέρει ότι "Επήδηξε κάτω, από τον ουρανό ". Επίσης στην Ιλιάδα αναφέρει : "κι έφυγε έπειτα η λιόφωτη Παλλάδα, μες στα ουράνια σαν αετός" (Ιλ. Α' 322-323)
Επίσης, στα Αργοναυτικά του Ορφέως, αναφέρεται ότι "Η θεά Αθηνά εμφανίζονταν στον κυβερνήτη της Αργούς τον Τιφύ, έδινε εντολές για την πορεία και έφευγε στους ουρανούς με την ταχύτητα του βέλους".
--------------------------------------------------------------------------------
ΔΗΜΗΤΡΑ - ΤΡΙΠΤΟΛΕΜΟΣ
Στο μύθο των Ελευσίνιων μυστηρίων βλέπουμε την θεά Δήμητρα, ύστερα από μεγάλη περιπλάνηση να προσγειώνεται με το ιπτάμενο πύρινο άρμα της , που το οδηγούσαν φτερωτοί πύρινοι δράκοντες, στην " αγέλαστο πέτρα " στην Ελευσίνα δίπλα στο " καλίχωρο φρέαρ " .
Το ίδιο αυτό ''φτερωτό της άρμα'' το παραδίδει στον ένα από τους τέσσερις βασιλείς της Ελευσίνας στον Τριπτόλεμο, γιο του Κελεού, όπου πετώντας με αυτό φεύγει, για αρκετά χρόνια, για να διδάξει και σε άλλους λαούς, πώς να σπέρνουν τον σίτο και να οργώνουν τα χωράφια τους.
"Στον Τριπτόλεμο έφτιαξε η Δήμητρα ένα άρμα που το έσερναν πτερωτοί δράκοι και τους έδωσε τον σπόρο του σιταριού, για να σπείρει με αυτόν τους αργούς της Γης από τον ουρανό.." γράφει ο Απολλόδωρος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο υπήρχε κάποτε άγαλμα της θεάς Δήμητρας, στο οποίο ήταν σκαλισμένοι πολλοί αστερισμοί και σύμφωνα με τον ερευνητή Γ.Λευκοφρύδη, πρόκειται για ουράνια χαρτογράφηση των ταξιδιών της μεγαλύτερης βιολόγου θεάς Δήμητρας, στους διάφορους αστερισμούς και αστέρες που αναφέρονται.
--------------------------------------------------------------------------------
ΗΦΑΙΣΤΟΣ
Ο θεός τεχνίτης, τεχνολόγος, μηχανικός, μεταλουργός, αλλά και θεός της φωτιάς. Θεωρείται ο δημιουργός σχεδόν όλων των ιπτάμενων αρμάτων-οχημάτων-συσκευών. Αναφορές δεν υπάρχουν για δική του πτήση παραμόνο μια αγγειογραφία, όπου παρίσταται να κάθεται σε έναν φτερωτό θρόνο ή άρμα χωρίς ίππους, το οποίο μάλιστα διαθέτει και φτερωτή ουρά .
--------------------------------------------------------------------------------
ΤΙΜΩΡΙΑ ΙΞΙΩΝΟΣ
Ο Δίας, για να τιμωρήσει τον Ιξίωνα, έδωσε εντολή στον Άρη να δέσει τον Ιξίωνα σε ένα πύρινο φτερωτό τροχό ο οποίος θα κινούνταν αέναα στο διάστημα.
ΙΠΤΑΜΕΝΕΣ ΘΕΟΤΗΤΕΣ
Πέρα από φτερωτά ζώα(ίππος, κριάρι, δράκος, κύκνος), συναντάται συχνά η εικόνα του φτερωτού θεού ή θεοτήτων. Τέτοιοι είναι : ο Έρως-Φάνης γιος της Νυκτός , οι Ερωτίδες ακόλουθοι της Αφροδίτης , οι Γίγαντες γιοί της Γαίας , η αδερφή του Ήλιου και της Σελήνης Ηώ, οι τιμωροί Ερινύες, η θυγατέρα της Νύκτας Έρις, η αγγελιοφόρος των θεών Ίρις ,οι θεότητες των ανέμων Βορέας και Ζέφυρος , τα αδέρφια Ύπνος και Θάνατος , ο γιος του Δία Καιρός, η θυγατέρα της Στύγας Νίκη, καθώς επίσης και τερατόμορφα όντα όπως η Μέδουσα, η Σφίγγα, ο Γρύπας,ο γιος της Γαίας Τύφών, οι Σειρήνες, οι Άρπυες , οι Στυμφαλίδες Όρνιθες .
ΖΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΛΑΪΣ
Υπήρξαν γιοι του Βορέως και εγγονοί του Υπερίωνος . Ο Βορέας έμενε στη χώρα των Υπερβορείων, τόπος αναψυχής του θεού Απόλλωνος. Ο Ζήτης και ο Καλάϊς συμετείχαν στην Αργοναυτική εκστρατεία, με ικανότητες πτήσης. Στα πόδια τους φορούσαν περίεργες "μπότες", ενώ επάνω τους είχαν προσαρμοσμένες μαύρες φτερούγες, που σείονταν στον αέρα όταν πετούσαν. Τα χρυσά "λέπια" της στολής τους άστραφταν και κατά τη διάρκεια της πτήσης τους δημιουργούσαν μέγα θάμβος, ομοιάζοντας με τους αθανάτους.
Αυτοί κατεδίωξαν τις φτερωτές Άρπυες (διότι βρώμιζαν το φαγητό του Φινέα) μέχρι τις Πύλες του Άδη, όπου τους σταμάτησε η θεά Ίρις.
ΔΑΙΔΑΛΟΣ ΚΑΙ ΙΚΑΡΟΣ
Προικισμένος μηχανικός , ο Δαίδαλος έζησε στην Κρήτη όπου έφτιαξε για τον Μίνωα πολλά και θαυμαστά έργα, ανάμεσά τους το Λαβύρινθο και το ομοίωμα της αγελάδας για την Πασιφάη, τη γυναίκα του Μίνωα που συνευρέθηκε με τον ταύρο, και για την κόρη του Μίνωα, την Αριάδνη, τον περίφημο "χορό της Αριάδνης" (Ιλ. Σ591,Σ592). Στον Δαίδαλο επίσης αποδίδονται και οι εφευρέσεις των αρχιτεκτονικών εργαλείων, που σημάδεψαν την ιστορία: τον πέλεκυ, τη σφήνα, και το γνώμονα(αλφάδι). Η αιτία που τον ώθησε στην κατασκεύη φτερών προς πτήση ήταν αφ'ενός να αποδράσει με τον γιο του Ίκαρο από την φυλακή, που τους είχε κλείσει ο Μίνωας, αφ'εταίρου να αποδράσουν από την Κρήτη, που φρουρούσε ο άγρυπνος χάλκινος γίγαντας Τάλως .
Στον μύθο του Δαιδάλου και Ικάρου(υιός του Δαιδάλου) συναντάμε την πρώτη προσπάθεια θνητού να πετάξει με ανθρώπινα και όχι θεϊκά τεχνητά μέσα ! Στην προκειμένη περίπτωση πέταξαν πάνω από το Αιγαίο χρησιμοποιώντας κάποιο είδος τεχνητών "πτερών", τα οποία προσάρτησαν, με ειδική κόλλα στους ώμους τους ! Δυστυχώς το αποτέλεσμα ήταν μακάβριο για τον Ίκαρο, αφού σύμφωνα με το μύθο παρήκουσε τη συμβουλή του πατέρα του, να μη πετά ψηλά για να μη λιώσει η κόλλα ή το κερί, με το οποίο ήταν στερεωμένα τα "φτερά", ούτε κοντά στη θάλασσα, για να μη χαλάσουν τα φτερά από την υγρασία. Έτσι έπεσε στο Αιγαίο(Ικάριο Πέλαγος - Ικαρία) και πνίγηκε. Ο Δαίδαλος όμως τα κατάφερε και μάλιστα έφτασε ως την Σικελία . Αναφορές για το μύθο έχουμε από τον Απολλόδωρο (Επιτομή Βιβλιοθήκης, 1,12) , και από τον Διόδωρο τον Σικελιώτη(Ιστορική Βιβλιοθήκη) .
Σε κάποιες παραστάσεις ο Ίκαρος εικονίζεται με μεγάλα φτερά προσαρτημένα στην πλάτη, με διασταυρούμενους στο στήθος του ιμάντες. Σε μερικές, πάλι εικονίζεται να φορά και φτερωτές ενδρομίδες(μπότες).
ΠΗΓΑΣΟΣ
Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί ο μυθικός "πτερωτός ίππος'' Πήγασος , ο οποίος γεννήθηκε στις "πηγές του Ωκεανού", όταν ο Περσέας σκότωσε τη Μέδουσα (λέγεται ακόμα ότι ξεπηδησε από το λαιμό της Μέδουσας κατά τον αποκεφαλισμό της). Μετά τη γέννησή του ο Πήγασος πέταξε στον Όλυμπο, όπου ετέθη υπό τις υπηρεσίες του Διός, μεταφέροντας τον κεραυνό του. Κάποτε ο γιος του Γλαύκου, Βελλερεφόντης συνάντησε τον Πήγασο, ενώ αυτός έπινε νερό από την πηγή Πειρήνη. Αυτόν ίππευσε αργότερα ο Βελλερεφόντης και αφ΄ υψηλού τόξευσε και εφόνευσε ένα από τα πιο τρομερά τέρατα, κόρη του Τυφώνος και της Έχιδνας, τη Χίμαιρα, αλλά και νίκησε μόνος του τις Αμαζόνες. Ιππεύοντας(ο Βελλερεφόντης) τον Πήγασο τόλμησε να πετάξει μέχρι το ουράνιο ανάκτορο του Διός στον Όλυμπο, απ' όπου γκρεμίστηκε και σκοτώθηκε (Πίνδ.Ίσθμ.Ζ44). Μετά το θάνατο του Βελλερεφόντη ο Πήγασος ανέβηκε πάλι στον Όλυμπο .
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Βελλερεφόντης δεν οδηγούσε τέθριππο (αγγειογραφίες εικονίζουν και δίιππα) ιπτάμενο άρμα, αλλά ίππευε τον ίδιο τον φτερωτό-ιπτάμενο-ίππο .
ΧΡΥΣΟΜΑΛΟ ΔΕΡΑΣ
Όσον αφορά το χρυσόμαλο δέρας ο μύθος ξεκινά με τη Νεφέλη, η οποία υπήρξε υπήρξε η πρώτη σύζυγος του Αθάμαντα,γιου του Αιόλου, με τον οποίο απέκτησε τον Φρίξο και την Έλλη. Όμως ο Αθάμας γνώρισε και ερωτεύτηκε την Ινώ, κόρη του Κάδμου, η οποία καθώς μισούσε τα παιδιά της Νεφέλης, έπεισε τον Αθάμαντα, ύστερα από μια σειρά δολοπλοκιών να θυσιάσει τον Φρίξο και την Έλλη. Ενώ όλα ήταν έτοιμα για τη θυσία, η Νεφέλη κατέβηκε από τον ουρανό σκεπάζοντας με σύννεφο(νεφέλη). Μέσα από το σύννεφο ξεπρόβαλε ένα μικρό ιπτάμενο σκάφος-κριάρι, το οποίο είχε ανθρώπινη φωνή και χρυσόμαλλο περίβλημα ως "χρυσόμαλλό δέρας". Το χρυσό κριάρι ήταν έργο του Ποσειδώνος, και το έδωσε στον Ερμή, ο οποίος με τη σειρά του το έκανε δώρο στη Νεφέλη. Το χρυσό κριάρι εκτός του ότι ήταν ομιλών και ιπτάμενο, ταξίδευε μόνο του αυτόματα, χωρίς να το οδηγει ο Φρίξος, οδηγώντας τον μέχρι την Αία της Κολχίδας, όπου βασίλευε ο Αιήτης, γιος του Ήλιου. Δυστυχώς, η Έλλη δεν τα κατάφερε και στη διαδρομή ζαλίστηκε και έπεσε στη θάλασσα, η οποία έκτοτε ονομάζεται Ελλήσποντος.
ΛΥΡΑ ΟΡΦΕΩΣ ΚΑΙ ΑΜΦΙΩΝΟΣ
Ο θεός Απόλλων έκανε δώρο στον ποιητή-μουσικό, υιό του Οιάγρου, Ορφέα μία Λύρα, τη λεγόμενη "μαγική Φόρμιγγα", η οποία ήταν ένα είδος επτάχορδης κιθάρας. Όταν έπαιζε τη φόρμιγγα ο Ορφέας μάγευε τα ζώα, τα φυτά, θνητούς και αθανάτους. Πολλές είναι οι δυνατότητες της φόρμιγγας, αλλά η πιο αξιοσημείωτη είναι αυτή που αναφέρεται στα Αργοναυτικά, σχετικά με την Αργώ. Ο Ορφέας συνέγραψε τα Αργοναυτικά, αλλά υπήρξε και βασικός πρωταγωνιστής της Αργοναυτικής εκστρατείας.
Όταν λοιπόν τέλειωσε η ναυπήγηση της Αργούς, ήταν τόσο βαριά που "κολήσει" στην άμμο και ήταν αδύνατο να τη σύρουν στη θάλασσα. Τότε λοιπόν ο Ορφεύς έπαιξε τη φόρμιγγα και, ως εκ θαύματος, "με τον ήχο της", η Αργώ "ξεκόλησε και στη συνέχεια ανυψώθηκε ταχέως στους ουρανούς" (Ορφ.245-255,272). Προφανώς το ίδιο συνέβη όταν ξαφνικά, από τον Δούναβη η Αργώ βρίσκεται στην Αδριάτική, και σε άλλες περιπτώσεις. Αναφέρεται δηλαδή κάποια σχέση ήχου-αντιβαρύτητας.
Παρόμοια λύρα με ανάλογες ιδιότητες είχε στην κατοχή του και ο Αμφίων. Όταν λοιπόν ο Κάδμος έχτισε τη Θήβα, οι γιοι του Διός και της Αντιόπης, Ζήθος και Αμφίων έχτισαν τα τείχη της πόλης. Σύμφωνα λοιπόν με τον Οράτιο, ο Ζήθος έκοβε τις πέτρες του τείχους, ενώ ο Αμφίων "μετακινούσε τις πέτρες με τους ήχους της επτάχορδης λύρας του" (επτά και οι πύλες του τείχους της Θήβας).
Ο ΔΙΣΚΟΣ ΤΗΣ ΦΑΙΣΤΟΥ
Ο δίσκος της Φαιστού βρέθηκε το 1908 από τον L.Pernier στο ομώνυμο ανάκτορο σε δωμάτια που χρησιμοποιούσαν κατά την νεοανακτορική περίοδο (1700-1600 π.Χ.), αλλά δεν αποκλείεται να είναι και προγενέστερος. Πρόκειται για ένα πήλινο δίσκο, διαμέτρου 16 εκ. , με εγχάρακτα ιερογλυφικά και στις δυο πλευρές του (242 σύμβολα), σε σπειροειδή μορφή, και πιθανότατα αποτελούσε αστρονομικό χάρτη .
Σύμφωνα με έναν ερεύνητή από την Κρήτη, τον κ.Μ.Πετράκη ένα σύμβολο του δίσκου(πάνω εικόνα), το οποίο επαναλαμβάνεται, απεικονίζει ένα τετρασκελές ιπτάμενο όχημα. Αφού κατασκεύασε μακέτα , χρησιμοποιώντας στοιχεία από το σύμβολο, συναντήθηκε με τον διευθυντή πτητικών επιχειρήσεων, αεροναυπηγό, καθηγητή του ΜΙΤ, Στηβ Μποσουλάρι (μεσαία εικόνα) .
Άλλο ένα σύμβολο του δίσκου της Φαιστού(κάτω εικόνα), το οποίο δεν επαναλαμβάνεται, θυμίζει ιπτάμενο δίσκο. Ο Έβανς, στον οποίο χρωστάμε την αποκρυπτογράφηση της γραμμικής γραφής Β, προσπάθησε να ερμηνεύσει κάποια σύμβολα του δίσκου, χαρακτηρίζοντας το συγκεκριμένο ως εργαλείο κοπής δέρματος ή πώμα . Με δεδομένο όμως ότι αποτελεί ένα αξιοθαύμαστο τεχνικώς κατασκεύασμα, ότι αποτελεί το αρχαιότερο παγκοσμίως τυπωμένο κείμενο(κάθε σύμβολο και αντίστοιχη σφραγίδα), ότι είναι κατασκευασμένος από αρίστης ποιότητας πηλό, ότι έχει δύο όψεις, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι ο δίσκος της Φαιστού αποτελούσε ένα συμαντικό έργο και το κείμενο που αναγράφεται σ'αυτόν μεγάλης σπουδαιότητας. Κάτι τέτοιο όμως αποκλείει πώματα, μαχαίρια πριόνια και άλλες ερμηνείες που έχουν δωθεί σε διάφορα σύμβολα .
8.n