Επειδη τα ζητημαυα υγειας ειναι σοβαρη υποθεση:
μυρμηκιές: Αιτιοπαθογένεια, κλινική εικόνα και θεραπεία
ΤΗΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΠΟΥΛΟΥ*
Τα κύτταρα της επιδερμίδας πολλαπλασιάζονται σχηματίζοντας ψευδοόγκους. Το τμήμα της επιδερμίδας που προσβάλλεται είναι τα κερατινοκύτταρα. Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι ένας μικρός, διπλής έλικας DNA ιός, ο οποίος αποτελείται από περίπου 8.000 ζεύγη νουκλεοτιδίων.
Το DNA του ιού βρίσκεται προστατευμένο σε ένα πρωτεϊνικό καψίδιο, το οποίο δεν περιβάλλεται από περίβλημα λιποπρωτεΐνης προσφέροντας έτσι στον ιό μεγάλη σταθερότητα όσον αφορά τους περιβαλλοντικούς εχθρούς του π.χ. ζέστη, αντισηπτικά κτλ.. Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων προσβάλλει μόνο ανθρώπους και δεν μεταφέρεται σε ζώα. Πάνω από 70 διαφορετικοί τύποι του ιού έχουν απομονωθεί με βάση τις διαφορές στην ακολουθία του DNA.
Οι μυρμηκιές χωρίζονται κλινικά στις κοινές μυρμηκιές που είναι πολύ συχνότερες στα παιδιά και κυρίως με εντόπιση στα χέρια και σε ομαλές με μεγάλη συχνότητα εμφάνισης σε παιδιά και εφήβους, με εντόπιση κυρίως στο πρόσωπο και στη ραχιαία επιφάνεια χεριών και πελμάτων σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Όλες οι φυλές και τα δύο φύλα έχουν την ίδια προδιάθεση για να μολυνθούν από τον ιό.
Οι κοινές μυρμηκιές συνήθως οφείλονται στον τύπο 2 και 4, οι ομαλές στον 3 και 10 και οι μυρμηκιές των πελμάτων στον τύπο 1. Οι τύποι 16, 18, 31, 33, 35 μπορούν να κάνουν όγκους και για την ακρίβεια ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα όταν ενοφθαλμίζονται στη γενετική χώρα. Οι κοινές μυρμηκιές εμφανίζονται σαν μονήρεις ή πολλαπλές υπερκερατωσικές βλατίδες ή όγκοι.
Οι μυρμηκιές των πελμάτων εμφανίζονται σαν υπερκερατωσικές βλατίδες ή πλάκες στα πέλματα και πολλές φορές γίνεται σύγχυση στη διάγνωση με τους κάλους. Για να τις ξεχωρίσουμε από τους κάλους με ένα νυστεράκι κόβοντας την επιφάνεια αυτών έχει ως αποτέλεσμα να φανούν μικρές μαύρες κηλίδες, οι οποίες συχνά αιμμοραγούν. Άλλοι τρόποι διαφοροδιάγνωσης είναι ότι ενώ οι κάλοι πονάνε κατά την κάθετη πίεση, οι μυρμηκιές πονούν κατά την παράλληλη πίεση. Οι ομαλές μυρμηκιές εμφανίζονται συνήθως στο χρώμα του δέρματος , ή κιτρινωπό ή ρόδινο και έχουν την τάση να αναπαράγονται αν στην περιοχή συμβεί λύση του δέρματος. Άλλη μορφή ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων είναι το εξωφυτικό θήλωμα, το οποίο κρέμεται συχνά από μίσχο, εμφανίζει μυρμηκιώδη επιφάνεια και εντοπίζεται συνήθως στα σημεία τριβής. Η αυτόματη ίαση είναι πιθανή συνήθως στις ομαλές και τις κοινές μυρμηκιές μέσα στο χρονικό διάστημα των 2 ετών έως και 70%.
Διάγνωση
Η κλινική εικόνα είναι συνήθως χαρακτηριστική για όλους τους τύπους μυρμηκιών. Αν υπάρχει διαφοροδιαγνωστικό πρόβλημα τότε προχωρούμε σε βιοψία και η ιστολογική εικόνα εμφανίζεται με κενοτοπιώδη κύτταρα στην κοκκώδη στιβάδα της επιδερμίδας τα οποία περιέχουν πολλαπλά βασεόφυλλα έγκλειστα.
Τεχνικές ανοσοστοχημείας έχουν δοκιμαστεί στο παρελθόν χωρίς όμως να μπορέσουν να μας βοηθήσουν όσον αφορά τη διαφοροδιάγνωση του τύπου HPV. Το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο αν και μπορεί να ανακαλύψει ορισμένα τμήματα του ιού δεν είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητο και δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν εξέταση ρουτίνας. Ορολογικές εξετάσεις έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της μόλυνσης με HPV και μέσω του μηχανισμού εξειδικευμένων αντισωμάτων για το συγκεκριμένο τύπο του HPV.
Ακόμα όμως στις μέρες μας δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι μια εξέταση που συστήνουμε. Εργαστήρια που χρησιμοποιούν υβριδισμό του νουκλεϊκού οξέος (in situ, inbridisation, southern blot, dot blot, PCR) είναι οι μέθοδοι που έχουν υψηλή ευαισθησία και εξειδίκευση όσον αφορά τους ιούς HPV και μας προσφέρουν σημαντική βοήθεια ιδιαίτερα στο να εντοπίζουμε τους δυνητικά καρκινογόνους τύπους.
Θεραπεία
Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται σήμερα:
Α. Τοπικοί παράγοντες:
Σαλικυλικό οξύ, λακτικό οξύ, κανθαριδίνη, ποδοφυλλίνη, ποδοφυλλοτοξίνη, 5-φλουορακίλη, μπλεομυκίνη κ.ά. Ο τρόπος δράσης τους είναι διαφορετικός, άλλα δρουν κερατολυτικά, άλλα κυτταροτοξικά και άλλα σαν αναστολείς της σύνθεσης του DNA.
Β. Επεμβατικά
Διαθερμοπληξία, Κρυοθεραπεία (υγρό άζωτο), λέιζερ διοξειδίου του άνθρακα, χειρουργική αφαίρεση.
Συστηματικά χορηγούνται ρετινοεϊδή σαν ανοσοτροποποιητικοί παράγοντες. Επίσης με τον ίδιο μηχανισμό δρα και η Σιμετιδίνη, τα γλυκοφωσφοπεπτίδια, ενώ άλλη μορφή ανοσοθεραπείας είναι η ευαισθητοποίηση με Diphecyprone, Sadbe, Αντιϊκά σκευάσματα. Σαν κυρίως αντιϊκό χρησιμοποιείται ενδοβλαβικά ή συστηματικά η ιντερφερόνη.
Η πιο συχνή αντιμετώπιση των μυρμηκιών είναι η κρυοθεραπεία, ενώ σαν κρυογόνο ευρέως χρησιμοποιείται το υγρό άζωτο με σημείο ζέσεως τους -196οC, αέριο άοσμο, μη τοξικό, ούτε εύφλεκτο, το οποίο όντας άφθονο στη φύση παράγεται εύκολα. Αποθηκεύεται σε ειδικές φιάλες, ενώ μεταγγίζεται σε μικρότερα φιαλίδια, τα οποία έχουν προέκταση στην οποία βιδώνονται εξαρτήματα για ψεκασμό ή εξ επαφής θεραπεία.
Άλλη τεχνική που μιμείται τη μέθοδο της κρυοθεραπείας είναι ο ψεκασμός της βλάβης με μείγμα διμεθυλαιθέρα και προπανίου, μέθοδος θεραπείας με πολύ καλά αποτελέσματα.
Το είδος της θεραπείας που θα διαλέξουμε θα εξαρτηθεί από το είδος της μυρμηκιάς, τον αριθμό αυτών, την εντόπιση, την ηλικία του ασθενούς, την εποχή του έτους το χρώμα δέρματος, καθώς επίσης και από τις προηγούμενες θεραπευτικές μεθόδους που είχαν χορηγηθεί χωρίς επιτυχία.
* Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών