Όταν φιλεί ο φίλος, παραμιλάει ο θάνατος.
Όταν θρηνεί η φιλία, ο χάρος ζωντανεύει.

Ας ξανανοίξουμε ετούτο το πονεμένο το βιβλίο.
Του δούναι και λαβείν. Του καταθέτειν και αναλαμβάνειν. Του προσφέρειν και δέχεσθαι.
Όχι για θρήνο, μήτε για παράπονο: ας πούμε, για καταγραφή συμβάντων. Γιο έκτακτο δελτίο ζωής.
Λοιπόν:
Τα δυο σπυριά αλάτι στο νερό, η παντρειά που ζήλεψα, η γκόμενα που έχασα μαζί με τα όστρακα και το ακορντεόν, τα γράμματα ένα προς ένα που έλαβα από όμορφα καλέσματα και τα μηνύματα που έχω αφήσει για τον προσεχή Χειμώνα, είναι κάτι από φιλία. Ίχνος της, ίσως, μα δεν παύει να αφήνει την οσμή του σώματός της.
Και η χαρά, πάλι, που έλαβα. Και το άλλο σώμα που αναδίνει και αναδεικνύει το δικό μου. Και η ταχυδρομική μου ιδιότητα να μεταφέρω με τρομπέτες και φανφάρες το θαύμα και την εντροπή, τη σάρκα και την πεμπτουσία στο πανηγύρι και στην ανατριχίλα, είναι, πάλι, σημάδια του ίδιου συναισθήματος.
Στο δισκοπότηρο του βίου. Στο πρώτο κλάμα της ζωής και στο φυτίλι της συνέχειας.
Στον μέχρι στιγμής μισόν αιώνα θάματος: όταν θα πρέπει να μαζεύω, πάλι του φίλου θ' αναζητήσω το φιλί: την ίδια τη ζωή.
Καλώς την, τη φιλία.

Ας την γυρίσουμε, όμως, κι ανάποδα.
Η συμφορά της φιλίας είναι το πανηγύρι της αρρώστιας. Αρρώστιας που κινά από το συναισθηματικό ενέχυρο που καταθέτει απλόχερα είς (εναλλάξ και στο διηνεκές) εξ αμφοτέρων των συμβαλλομένων στη σχέση αυτή, η οποία περιγράφεται μόνο με λέξεις από αγαπητικό λεξικό.
Σε τέτοιου είδους σχέση, όπως και στού έρωτα, η ηθική δεν αναγνωρίζει σύγκριση ούτε υπόσχεση, μήτε κυλά σε ράγες που οδηγούν στέρεα σε μέλλον. Η προσφορά του έτερου είναι ομολογία χαράς, η ομολογία του πόνου του είναι και του αλλουνού ο πόνος σαν ιδικό πονεμένο βίωμα...
Ή, τουλάχιστον, θα 'πρεπε να είναι.
Συμβαίνει;
Η πραγματικότητα αφήνει ελάχιστα περιθώρια, δυστυχώς. Η την σήμερον συνολική χρεοκοπία της έγνοιας δημιουργεί από τα πράγματα μιαν εξόχως εικονική άποψη της φιλίας, μέσα στην οποία χωρεί το παν: ο εγωισμός και η ταπείνωση, ο αυτισμός και ο αλτρουισμός, η συμπάθεια και η αιμοβορία, η προσφορά και η λεηλασία, κοντολογίς, όλου του λεξικού οι αντιθέσεις, όλα τα χρώματα, όλα τα προσκέφαλα, κάθε λογής λυχνάρι και σκοτάδι. Όπου την κάθε δίψα ακολουθεί κι ένα ποτάμι, κι όπου η δίψα εξακολουθεί να θρέφει το νερό.
Και χθες χωρούσαν, βέβαια και πάντα: σε μικρότερες, όμως, σεμνές ποσότητες.
Αλλά, γιατί δεν περπατά μια τέτοια έκφραση μεγαλοθυμίας και ανάτασης και ηδονής και κάλλους; Τις πταίει;
Η ίντριγκα έχει μακρύ το χέρι. Της χρείας δε η χείρα φτάνει ακόμα μακρύτερα: λεηλατεί όλα τα σταυροδρόμια της φιλίας, καταργεί τις ατραπούς όλες και όσους εκ των homo sapiens τις διάβηκαν ανάλλαχτοι, επιμένει στη νοθεία του πράγματος και της κατάστασης, χρηματίζει τα χείριστα των συναισθημάτων, λογαριάζεται μόνο με το θράσος, την καπατσοσύνη, τη σκληραγωγία με στόχο τα ρεκόρ κατάδυσης στο νόθο και στο θολερό.
Ξοδεύει αλύπητα, αφειδώς, τη χίμαιρα.
Εξαντλεί τον λυγμό, τον κόμβο στο σταυροδρόμι των συναισθημάτων.
Πώς, αλήθεια, η συμφορά, όταν δεν μας αφορά, γίνεται θυμίαμα για να ξορκίσουμε τον πόνο τον δικό μας, ιδία αν ο αφέντης - πάθος έχει σωριάσει σε ερείπια το σπιτικό του φίλου; Ποιος αταβισμός, ποια πρωτόγνωρη απαίτηση δεσμεύει κάποιον στην αντίληψη, στην προσδοκία, πως το αίμα που θα τρέξει στην ανάγκη ας είναι αλλουνού, του φίλου, φερ' ειπείν και πως η δική μας φλέβα καλό είναι να μη στάξει δράμι;
Βήματα αιωρούμενα στο έλεος, κρεμάμενα στα πολύ ελαστικά στηθόδεσμα μιας εξίσου πολλά ετοιμόρροπης μνήμης σε ό,τι αφορά τους όρκους που εκστομίσαμε και τον όρκο που πήραμε χαράζοντας τον στο τομάρι μας. Τρύπες θολές σε χαλασμένο σύμπαν, τρύπες σε βραχνιασμένη πια φλογέρα, τρύπα στο χέρι του θεού που αγιάζει τη φιλία, τρύπια πηγάδια, άνερα, στα αγαπητικά χωράφια του Δάμωνα και του Φιδία.
Ο ύμνος της άρνησης. Η αποθέωση της μοναξιάς.
Μπορεί.
Όποιος είναι αναλφάβητος ως προς την ανάγνωση του εαυτού του, δεν είναι ικανός να σκέφτεται ο,τιδήποτε για τον άλλον. Δεν δύναται να πονά, να συλλογιέται, ν΄ αγαπά, να ερωτεύεται, ν' αναπολεί, να κλαίει στη πλάτη αλλουνού. Να κοιμάται με παράπονο και να ξυπνά με την απαίτηση πριν καν νιφτεί.
Σε χρόνο αόριστο μπορεί να έρχεται, να φεύγει, να φάσκει, να αρνείται: πάντα στο περιθώριο του ερωτηματικού, στην απαντοχή της επόμενης κίνησης, του επόμενου γκρεμού.
Η φυσιογνωμία του φίλου είναι, θα πρέπει να είναι, ο καθρέφτης στον οποίο φτιασιδώνουμε την ψυχή μας. Η σφραγίδα στην καθεμιά σελίδα του βίου μας. Η σκέψη τού για το τι θα με βρει αύριο. Η ταυτότητα για την πρόσβαση στην αντράλα μας και στο συναίσθημα μας. Και το ψέμα που μας κάνει φίλο με τον ήρωα που κουβαλάμε στο κωλότσεπο τον μωρό ή τον μεγάλο. Και ο λόγος της κομπορρημοσύνης μας. Και η αιτία για την εγκατάλειψη της γκόμενας. Η αφορμή για το ξεκλείδωμα του ρομποτικού τύπου στα μέσα μας και η έξοδος του προς τη ζωή, τα αμείλικτα ερωτήματα και τα απίθανα ερωτηματικά που πασχίζουν να 'βρουν απάντηση σε μια μορφή, σ' ένα πορτρέτο αναμνηστικό, στη χειραψία τη θερμή και στο φιλί του φίλου.
Η φιλία βρίσκει στέγη στα χαγιάτια. Μια στέρεα κατοίκηση θ' αποτελούσε ισχυρά άλλοθι απομάκρυνσης: δεν με χρειάζεσαι φεύγω. Ό,τι συχνά - πυκνά απαντάται και στην ετερόφυλη αγάπη. Κι επειδή το λαβείν είναι παραδοχή και ομολογία εξάρτησης, δύσκολα εκστομίζεται.
Η εμπλοκή, πάλι, στο πάρε - δώσε αυτών των σχέσεων σπάνια αφήνει κάτι αλώβητο, αφού ο θρήνος του Φειδία αποτελεί πλέον για τον Δάμωνα διάθεση που καταργεί ή εξωραΐζει τις τύψεις για όσα έχει πει, κάνει, σκεφτεί. Καταργεί, δυστυχώς, και τις προθέσεις.
Εδώ, η φιλία είναι κλαγγή, είναι αλαλαγμός, είναι ξόδεμα. Σαν τη βροχή στη χαίτη του ποταμού. Σαν τη σιωπή κάτω από ταφόπλακα. Το όνειρο που με θρέφει, η υποτείνουσα που με συντάσσει.
Ο φίλος είναι η οδική μου συμπεριφορά στην καθημερινότητα. Αντλώ από τη δασκαλική του, συντάσσω το δικό μου ιστόρημα μέσα απ' το συντακτικό του, τη δική μου εικόνα μέσα απ' τη δική του οπτική, δημιουργώ έναν κόσμο όμοιο του δικού του.
Αντάξιο, ίδια όμορφο, εφάμιλλο.
Αναγιγνώσκω, υφαίνω, κοινωνώ, ασκούμαι, ερώμαι φίλια…
Κι αυτή είναι η κατηχητική άποψη.
Η ρομαντική.
Η εικόνα που αναρτάται πλάι στη θεία τη μορφή της Παναγιάς, στο εικονοστάσι της ψυχής μας.
Όμως.
Όταν η ιστορία βυζαίνει απελπισμένα από ξερικά πηγάδια, όταν το ένστικτο αντλεί απ' το συμπέρασμα, όταν τα ανησυχητικά άλγη βρίσκουν κατάλυμα στα κάτω από τις γέφυρες της ανοχής, όταν το ρήμα γίνεται βέλος με φαρμάκι, όταν το φιλί δεν το λαβαίνεις δώρο μα το ψάχνεις, όταν το κλάμα αφορά μόνο στην κούνια του παιδιού κι όχι στον ώμο του φίλου, όταν το παράθυρο είναι κάδρο κι όχι αεραγωγός, όταν εν πάση περιπτώσει παύω να γεννώ κι αρχίζω να δικάζω και να ξεγεννώ τότε η φιλία μένει απελπιστικά άστεγη, θηλάζει από τον στερεμένο κόρφο της, βγάζει το δικό της μάτι για να μη βλέπει ο άλλος το χάλι, την κατάντια της.
Γράφει το ποίημα που θα την καταπιεί.

Νιώθω σα σκύλος, μπροστά στο αλμυρό κύμα
Τα κόκκινα βατόμουρα η λάμπα του δωμάτιου
Αχ τα ματάκια μου ζαρώνουν, μαμά είναι κρίμα
Τα μάτια μου να είναι
Ένα τόσο βαθύ μαυρισμένο σχήμα

Νιώθω σα φως λυγισμένο από τη ζέστη
Η φαγωμένη σημαία μου, τα τρύπια μου παπούτσια…
Τα δάκρυα δεν μ’ αρέσουν πάνω στο καμένο δέρμα
Αχ να μπορούσα
Μέσα στα δάκρυα να έδινα ένα τέρμα

Κάποτε βασιλιάς, με φρούτα και βατόμουρα στα πιάτα
Η λάμπα να κουνιέται, κι εγώ να γυρίζω τις δαντέλες
Στα μανίκια.
Τώρα ο κόσμος θερινός, σκέφτομαι σαν κοκαλιάρα γάτα
Παραπατάω στο νερό κοιτώντας
τα χαλίκια

βλεμμα σκυλου
το αλμυρο

αντανακλα
λυγισμενη σιδεροβεργα ηλιακτινας

κυματα ανταρτες
ατσαλινα μελτεμια!